විනෝද් මුණසිංහ විසිනි
මේ වසරේ ශ්‍රී ලාංකිකයන් ඔවුන්ගේ සම්ප්‍රදායික අප්‍රේල් මාසයේ සූර්ය අලුත් අවුරුද්ද සමරන්නේ මතභේද මධ්‍යයේ ය. සිංහලයන් අලූත් අවුරුදු ලෙසින් ද ද්‍රවිඪ ජාතිකයන් පුතන්ඩු ලෙසින් ද හඳුන්වනු ලබන අලුත් අවුරුද්ද සනිටුහන් වන්නේ සංස්කෘත භාෂාවෙන් (ඉන්දීය ජ්‍යෝතිඃ ශාස්ත්‍රඥයන්ගේ භාෂාව) ලෙස හඳුන්වන මීන රාශියෙන් සූර්යයා මේෂ රාශියට සංක්‍රමණය වීමෙනි. මෙය සාමාන්‍යයෙන් සිදුවන්නේ අප්‍රේල් 13 හෝ 14 දිනවල දී යැයි සැළකේ.
පසුගිය කාලය පුරාවට ම මෙම උත්සවය ආන්දෝලනයකින් තොරව පැවතියේ නැත. 2008 දී, තමිල්නාඩුවේ ද්‍රවිඩ මුන්නේත්‍ර කසාගම් (ඩීඑම්කේ) ආණ්ඩුව තමිල්නාඩු අලුත් අවුරුදු (ප්‍රකාශය) පනත් කෙටුම්පත සමග හින්දු අස්වැන්න තෛපොංගල් උත්සවය මගින් එය ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීමට උත්සාහ කළේය.
කෙසේ වෙතත්, උත්සවයේ මුල් බැසගත් මූලයන් සහ සංස්කෘතික වැදගත්කම පිළිබිඹු කරමින් පුලුල්ව පැතිරුනු විරෝධය ඉක්මනින් මතු විය. අවසානයේ දී, තමිල්නාඩු සභාව විසින් මතභේදාත්මක නීති නිශ්ශබ්දව අවලංගු කරන ලද අතර, දෙමළ අලුත් අවුරුදු උත්සවයේ කල්පවත්නා ජීව ගුණය යලි තහවුරු කරමින්, ගෞරවනීය දාලිත් බෞද්ධ නායක බී.ආර්.අම්බෙඩ්කාර්ට ගෞරවයක් වශයෙන් පුතාන්ඩු නිවාඩුව ආරක්ෂා විය.
බුද්ධ ශාසන, ආගමික හා සංස්කෘතික කටයුතු අමාත්‍යාංශයේ 42 දෙනකුගෙන් යුත් ජ්‍යෝතිශාස්ත්‍ර කමිටුව හෙවත් නැකත් කමිටවට නිසි පරිදි නැකැත් තීරණය කිරීමට නොහැකි වූ නිසා මෙවර ගැටලු ඇති විය. ජනතාව අප්‍රේල් 13 වැනිදා 23:06 ට තම ලිප් දල්වා අප්‍රේල් 14 වැනිදා 00:06 ට තම පළමු ආහාර වේල ගත යුතු බවට බහුතරය තීරණය කළහ. මෙම තීන්දුව විශාල මතබේදයක් ඇති කළ අතර, සුළුතරය දරුණු ප්‍රතිවිපාක ගැන අනාවැකි පළ කළහ. ඇතැම් පුද්ගලයන් පෙන්වා දුන්නේ මධ්‍යම රාත්‍රිය යනු යක්ෂයන් සහමියගිය ආත්මයන් ගස් නගින විට නැකැත් ගැනීම ඉතාමත් අශුභ බවයි.
තවත් සමහරු පෙන්වා දුන්නේ, ජාත්‍යන්තර තාරකා විද්‍යා සංගමය විසින් පනවා ඇති සීමා මත පදනම්ව, සූර්යයා මේෂ රාශියට ගමන් කරන්නේ අප්‍රේල් 18 වන දින බවයි. මෙය සිදු වන්නේ පෘථිවි අක්ෂය කාලයත් සමඟ සෙමින් වෙනස්වන බැවිනි.
අවුරුදු ගණනය තීරණය කරන නක්ෂත්‍ර වර්ෂය, නිවර්තන වර්ෂය (අද භාවිතා වන ග්‍රෙගරියානු දින දර්ශනය පදනම් වී ඇති) තරමක් ඉක්මවන අතර, කාලයත් සමඟ දිනයන් ක්‍රමයෙන් වෙනස් වීමට තුඩු දෙයි. ඇත්ත වශයෙන්ම, පුරාණයේ දී, සූර්යයා මේෂ රාශියට සංක්‍රමණය වීම විෂුවය සමඟ සමපාත වූ අතර, එය උත්සවයේ පැරණි මූලයන් පෙන්නුම් කරයි.
බැබිලෝනියන්වරුන් ප්‍රථම වරට රාශි චක්‍ර ක්‍රමය නිර්මාණය කළේ මීට වසර 2,500 කට පමණ පෙර වන අතර, එය අචමෙනිඩ් පර්සියානු ජාතිකයන්ගේ සංස්කෘතික ගමන් මලුවලින් ඉන්දියාවට ගමන් කරන්නට ඇත. එබැවින් සූර්යයා මේෂ රාශියට සංක්‍රමණය වීමේ මංගල්‍යය වන මේෂ සංක්‍රාන්ති මෙයට පසු දිනය යෙදිය යුතුය. කෙසේ වෙතත්, නූතන උත්සවය මේෂා සංක්‍රාන්ති සමඟ “වසන්ත” අස්වැන්න මංගල්‍යයේ සම්මිශ්‍රණයකින් පරිණාමය වන්නට ඇත. ක්‍රි.පූ. 300 සිට ක්‍රි.ව. 300 අතර සංගම් සාහිත්‍යයේ සංක්‍රාන්තිය පදනම් කරගෙන අපට අලුත් අවුරුද්ද ගැන සඳහන් වේ.
මෙම උත්සවය ඉන්දියාව පුරා පැතිරී ඇති අතර එහි රටවල් කිහිපයක් අද එය සමරයි. කැපී පෙනෙන ලෙස, බෙංගාලි ජාතිකයන් පොහෙලා බොයිෂාක් සලකුණු කරන අතර මලයාලියන් විෂූ හි ප්‍රීති වන අතර සීක්වරු වෛශාක් වසන්තයේ ආරම්භය ලෙස සමරති. නේපාල ජාතිකයන් එය බිස්කා ජාත්‍රා ලෙස ද නේපාලයේ සහ බිහාර්හි මයිතිල්ස් ජුල් සිටල් ලෙස ද නිරීක්ෂණය කරති. කෙසේ වෙතත්, එහි පැතිරීම පැරණි, එක්සත් ඉන්දියාවේ දේශසීමා වල නතර නොවීය. මියන්මාරයේ, කාම්බෝජයේ, ලාඕසයේ සහ තායිලන්තයේ ජනතාව සොන්ග්කාන්, තයිංමායි, පයි මායි සහ චෞල් චනම් ත්මේ ලෙසින්ද හඳුන්වනු ලබන සොන්ග්‍රාන්හි සහභාගි වෙති. භාෂාමය වශයෙන් තායිස් භාෂාවට සම්බන්ධ ථෙරවාද බෞද්ධයන් වන යුනාන් පළාතේ ඩයි ජනයා එය චීන භාෂාවෙන් Pōshuǐ jié ලෙස හඳුන්වන “වතුර ඉසින උත්සවය” ලෙස සමරයි.
ජලය ඉසීම මෙම උත්සවයේ විශේෂයෙන් අග්නිදිග ආසියාතික ලක්ෂණයක් වේ (දකුණු ඉන්දියාවේ සමහර ගම්වල, Okhali නමින් වෙනම ජලය ඉසීමේ උත්සවයක් එදිනම සිදු වේ). එය උප මහද්වීපික ස්නානය කිරීමේ චාරිත්‍රයෙන් ආරම්භ වූ අතර, එය “බුදුන් ස්නානය කිරීමේ” (ප්‍රතිමාව) චාරිත්‍රයක් බවට පත් වන්නට ඇත. උණුසුම් දවසක්, අතේ වතුර භාජන, අසල්වැසියන් ඔවුන්ගේ හොඳම ඇඳුමින් සැරසී සිටීම, පෙළඹවීම නොබිඳිය හැකි විය යුතුය!
බුද්ධ ප්‍රතිමා ස්නානය කිරීමේ චාරිත්‍රය තවමත් ක්‍රියාත්මක වන නමුත් පසුව සිදු කරනු ලබන්නේ ජලය ඉසීමයි, සෑම කෙනෙකුම වතුර භාජනයක් රැගෙන ගොස් පෙනෙන සියල්ලන්ටම ඉසින, මෙම “ඉසීම” ආශීර්වාදයක් ලෙස, චාරිත්‍රානුකූලව පව් සෝදා හරිමින් පවතී. වර්තමානයේ, සමහර අය ජල පිස්තෝල හෝ උද්‍යාන හෝස් පවා හයිඩ්‍රොලික් ආශීර්වාද පැතිරවීම සඳහා වඩාත් කාර්යක්ෂම මාධ්‍යයක් ලෙස භාවිතා කරයි.
ජලය ඉසීම විශාල සංචාරක ආකර්ෂණයක් බවට පත් වී ඇති අතර, අලුත් අවුරුදු මතභේදය උප මහාද්වීපයට පමණක් සීමා නොවන බව සනාථ කරමින් එහි කෝලාහලයට හේතු වී තිබේ. ආගමික උත්සවයකදී මිනිසුන් (පිරිමි සහ ගැහැණු යන දෙඅංශයෙන්ම) උඩුකය නිරුවතින් යාම පොලිස් ක්‍රියාමාර්ගයට හේතු වී ඇත. මතභේදයට තුඩු දී ඇති තවත් මූලාශ්‍රයක් වන්නේ විදේශීය සංචාරකයින් බීමත්ව ප්‍රසිද්ධියේ ගැටුම් ඇති කරවීමයි.
ඊටත් වඩා නරක දෙය නම්, 2014 දී සිංගප්පූරුව ජල උත්සවයක් සංවිධානය කළ විට රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික සිදුවීමක් සිදු වූ අතර, ප්‍රකාශන හිමිකම ඉල්ලා සිටි තායිලන්ත සංචාරක අධිකාරියේ කෝපයට පත් විය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස සිංගප්පූරුව එහි උත්සව අඩු කළේය.
ඩ්‍රැගන්-බෝට්ටු ධාවන තරඟය අග්නිදිග ආසියානු සූර්ය අලුත් අවුරුද්දේ තවත් අංගයක් වන අතර එය එහි උප මහාද්වීපික ඥාතියාට වඩා වෙනස් වේ. මෙම සම්ප්‍රදාය බොහෝ විට පැමිණ ඇත්තේ සහස්‍ර දෙකකට වැඩි කාලයක් මකර බෝට්ටු ධාවන තරඟ පැවති චීනයෙනි. ත්‍යාග දිනා ගැනීම සඳහා කණ්ඩායම් ඔවුන්ගේ ඩ්‍රැගන් බෝට්ටු හැකිතාක් වේගයෙන් ගංගා සහ විල් මත පදිනවා.
මෙම නවෝත්පාදනයන් හැරුණු විට, අග්නිදිග ආසියානු චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර සහ උත්සව බොහෝමයක් ඔවුන්ගේ ඉන්දු-ශ්‍රී ලංකා මූලයන් අනුගමනය කරයි, එනම් චාරිත්‍රානුකූල නිවෙස් පිරිසිදු කිරීම, අශුභ අන්තරාල වේලාවන් නිරීක්ෂණය කිරීම, බෞද්ධ ආගමික කටයුතු, වැඩිහිටියන්ට ගෞරව කිරීම, අවුරුදු බත් අනුභව කිරීම සහ විශේෂයෙන් සකස් කරන ලද ඒවා ය. රසකැවිලි, සහ සාම්ප්‍රදායික ක්‍රීඩා කිරීම. බුලත් කොළය පොදු සංකේතයකි.
මෙම හවුල් උත්සව සම්ප්‍රදාය දකුණු සහ අග්නිදිග ආසියානු කලාපයේ පැරණිතම සහ වඩාත්ම ආදරණීය සම්ප්‍රදායයන්ගෙන් එකක් වන අතර, දේශසීමා හරහා ප්‍රජාවන්ගේ සංස්කෘතික ව්‍යුහය සමඟ ගැඹුරින් අනුනාද වන, එකමුතුකම සහ හවුල් උරුමය සංකේතවත් කරයි. එය පුරාණ කාලයේ සංස්කෘතික භාවිතයන් ව්‍යාප්ත වූ ආකාරය පිළිබඳ බලගතු උදාහරණයක් ලෙස පෙන්වාදිය හැකියි.
චෝල අධිරාජ්‍යයේ කෙටි පාලන සමයේ දී සොන්ක්‍රාන් තායිලන්තයට හඳුන්වා දෙන්නට ඇතැයි සමහර ඉතිහාසඥයන් අනුමාන කරන අතර, චෝල බලපෑමෙන් නොගැලපෙන සංස්කෘතීන් අතර මෙම උත්සවය පුලුල් ලෙස පැවැත්වීම බලහත්කාරයෙන් පැටවීම වෙනුවට ප්‍රධාන වශයෙන් වඩාත් සාමකාමී, ස්වභාවික ව්‍යාප්තියක් යෝජනා කරයි. ඉන්දියාවේ සමාන්තර හින්දු උත්සව සහ ශ්‍රී ලංකාවේ සහ අග්නිදිග ආසියාවේ බෞද්ධ සැමරුම් පැවතීම සංක්‍රමණය සහ සංස්කෘතික හුවමාරුව හරහා සම්ප්‍රේෂණය වන බව පෙන්නුම් කරයි.
අතීතයේ සහ පවතින මතභේදයන් නොතකා, දකුණු සහ අග්නිදිග ආසියානු අලුත් අවුරුදු සැමරුම් කලාපයේ ඉතිහාසය සංලක්ෂිත සංස්කෘතික අන්තර් බන්ධන සහ අන්‍යෝන්‍ය සුපෝෂණයේ පොහොසත් පටය නිදසුන් කරයි. ඔවුන් බෙංගාල බොක්ක හරහා භූගෝලීය සීමාවන් ඉක්මවා ඥාතිත්වයේ සහ සහයෝගීතාවයේ බැඳීම් පෝෂණය කරයි. ඔවුන් එක්ව “McWorld” – වාණිජ්‍යය මත පදනම් වූ, ඒක-සංස්කෘතික ගෝලීයකරණයට එරෙහිව සටන් කිරීම සඳහා විකල්ප, පහළ සිට ඉහළට, මිනිසුන් මත පදනම් වූ සංස්කෘතික ගෝලීයවාදයේ එක් විය හැකි අංගයක් වේ.
විනෝද් මුණසිංහ වෙස්ට්මිනිස්ටර් විශ්ව විද්‍යාලයේ යාන්ත්‍රික ඉංජිනේරු විද්‍යාව හැදෑරූ අතර ශ්‍රී ලංකාවේ තේ යන්ත්‍රෝපකරණ සහ මෝටර් රථ අමතර කර්මාන්ත මෙන්ම දුම්රිය සේවයේ ද සේවය කළේය. පසුව ඔහු පුවත්පත් කලාවට සහ ඉතිහාසය ලිවීමට යොමු විය. ඔහු ලංකා ජර්මානු තාක්ෂණික පුහුණු ආයතනයේ පාලක මණ්ඩලයේ සභාපතිවරයා ලෙස කටයුතු කළේය.
Factum යනු www.factum.lk හරහා ප්‍රවේශ විය හැකි ජාත්‍යන්තර සබඳතා, තාක්ෂණික සහයෝගීතාව, උපාය මාර්ගික සන්නිවේදනය සහ දේශගුණය සහ පරිසරය පිළිබඳ ආසියා පැසිෆික් කේන්ද්‍ර කරගත් චින්තන ටැංකියකි.
මෙහි ප්‍රකාශිත අදහස් කතුවරයාගේම වන අතර ඒවා අනිවාර්යයෙන්ම සංවිධානයේ අදහස් පිළිබිඹු නොකරයි.
