පන්සල්, මුස්ලිම් දේවස්ථාන ඇතුළු ආගමික ස්ථාන සහ පාසල්වල සවිකර ඇති ශබ්ද විකාශන යන්ත්‍රවලින් ඇතිකරණ ශබ්ද දූෂණය නතර කිරීමට පොලිසිය වහාම ක්‍රියාත්මක විය යුතු බවට මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව නිර්දේශ කර තිබේ.
එම කොමිෂන් සභාව විසින් ආදල නිර්දේශය ලබා දී ඇත්තේ ශබ්ද දූෂණයට එරෙහි ජාතික එකමුතුව සංවිධානයේ ලේකම් නීතිඥ ස්වර්ණමාලී අනුරාධනායක විසින් කරන ලද පැමිණිල්ලක් සම්බන්ධයෙන් කරන ලද පරීක්ෂණයකින් අනතුරුවය.
මෙම පැමිණිල්ලේ වගඋත්තරකරුවන් ලෙස නම් කර තිබුණේ අනුරාධපුර මූලස්ථාන ප්‍රධාන පොලිස් පරීක්ෂකවරයා සහ අනුරාධපුර ජ්‍යෙෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයාය.
HRC/ANU/279/2021 යටතේ විභාග කෙරුණු මම පැමිණිල්ල සම්බන්ධ නිර්දේශ ලබා දෙමින් මානව හිමිකම් කොමිසමේ කොමසාරිස්වරුන් වන මා.හේ.නිමල් කරුණාසිරි සහ අනුෂුයා ශන්මුගනාදන් නිගමනය කර ඇත්තේ “ශබ්ද විකාශන යන්ත්‍ර භාවිතයෙන් සිදවන ශබ්ද දූෂණය වළක්වා ගැනීමට හැකියාව තිබිය දී වගඋත්තරකරුවන් විසින් එම හැකියාව ප්‍රයෝජනයට නොගෙන සිටීම තුළ පැමිණිලිකාරියගේ 1978 ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ මූලික අයිතිවාසිකම් පරිච්ඡේදයේ 12(1) වන ව්‍යවස්ථාවේ සඳහන් නීතිය පසිඳලීම ක්‍රියාත්මක කිරීම හා එහි රැකවරණය සර්ව සාධාරණ විය යුත්තේය යන මූලික යිතිවාසිකම වගඋත්තරකරුවන් විසින් උල්ලංඝනය කර ඇති බවයි”
ඒ අනුව පවතින නීතිමය ප්‍රතිපාදන අනුව පියවර ගන්නා ලෙසට නිර්දේශ කරන බවත්, 2023 පෙබරවාරි 24 වැනි දිනට පෙර මෙකී නිර්දේශ ක්‍රියාත්මක කර ඒ සම්බන්ධ වාර්තාවක් කොමිෂන් සභාවට ලැබීමට සලස්වන ලෙස 1996 අංක 21 රණ ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභා පනතේ 15(7) වගන්තිය ප්‍රකාරව වගඋත්තරකරුවන්ට දන්වා ඇත.
මෙම පැමිණිල්ල විභාග කිරීම සඳහා අදාල පොලිස් නිලධාරීන් මානව හිමිකම් කොමිසමට කැඳවූ විට පොලිස් නිලධාරීන් පවසා ඇත්තේ,
“ආගමික විකාශනයන් නැවතීමෙන් සංහිදියාව නැති වේවි”
“මේ සම්බන්ධයෙන් පැමිණිලි කරන්නේ ස්වර්ණමාලී අනුරාධනායක මහත්මිය විතරයි. වෙන කාටවත් ප්‍රශ්නයක් නෑ”
“අපිට මහජන පීඩාකාරී ආඥා පනත යටතේ නඩුවක් පවරන්න බෑ. එක්කෙනෙකුගේ පැමිණිල්ලක් විතරක් නිසා”
යන කතාන්තර කිහිපයකි. ශබ්ද දූෂණය සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ්‍ය ලබාදුන් 38/2005 නඩු තීන්දුව සහ 2031/2007 පොලිස්පති චක්‍රලේඛය ක්‍රියාත්මක නොකරමින් පොලිසිය නිරන්තරව ම සඳහන් කරන්නේ එවැනි කතාවකි.
මානව හිමිකම් කොමිසම විසින් අදාළ පැමිණිල්ල සම්බන්ධයෙන් ලබාදුන් තීන්දුවෙහි මේ ආකාරයෙන් දැක්වේ.
“ලංකා දණ්ඩ නීති සංග්‍රහයේ 261 වැනි වගන්තිය යටතේ දක්වා ඇති වැරදි පිළිබඳව යම් පුද්ගලයිනට විරුද්ධව කරනු ලබන පැමිණිලි හා පොලිස් ආඥා පනතේ 80 (1) වගන්තිය යටතේ නිකුත් කරනු ලබන ශබ්ද විකාශන යන්ත්‍ර ඇම්ප්ලිෆයර් හෝ වෙනත් උපකරණ භාවිතා කිරීම සම්බන්ධයෙන් නිකුත් කරන ලද බලපත්‍ර කොන්දේසි හා උපදෙස් උල්ලංඝනය කරමින් භාවිතා කරන බවට කරනු ලබන පැමිණිලි සටහන් කර ගැනීමටත්, ඒ පිළිබඳ විමර්ශනය කිරීමටත්, එම කොන්දේසි උළ්ලංඝනය කරන පුද්ගලයන්ට එසේ නොකරන ලෙස අවවාද කිරීමටත් ක්‍රියාකළ යුතු බවටත්, පොලිස් ආඥා පනත 80 (4) උප වගන්තිය යටතේ එම භාණ්ඩ හා උපකරණ පොලිස් භාරයට ගෙන රඳවාගෙන මෙම සිද්ධිය පිළිබඳ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ ලේඛකාධිකාරී වෙත දැනුම් දීම කළ යුතු බව පොලිස්පති චක්‍රලේඛ 2031/2007 මගින් දන්වා ඇත.”
පොලිස්පති චක්‍රලේඛ 2031/2007 හි 8 ඡේදය 8.1 සිට 9.4 දක්වා වන කරුණු මගින් සෑම ශබ්ද විකාශන යන්ත්‍ර බලපත්‍රයක් ම පොලිස් 307 පෝරමය ප්‍රකාරව නිකුත් කළ යුතු බවටත්, බලපත්‍රයේ දැක්වෙන කොන්දේසි වලට අමතරව පහත දැක්වෙන කොන්දේසි බලපත්‍රය සමඟ බලපත්‍රලාභියා වෙත නිකුත් කළ යුතු බවත් සඳහන් වේ.
මේ කරුණු අනුව,
ශබ්ද විකාශන යන්ත්‍ර නිකුත් කරනු ලබන පරිශ්‍රයේ සීමාවෙන් ඔබ්බට එම ශබ්දය විස්තතාරණය නොවන ලෙසට වගබලා ගත යුතු වේ යන්නත්, ශබ්ද විකාශන යන්ත්‍රයේ ශබ්දය අදාළ පරිශ්‍රයට පමණක් සීමා විය යුතු බවටත්, ශබ්ද පරිමාව මහජනතාවට හිරිහැරයක් නොවන පරිදි අවම මට්ටමකින් පවත්වාගෙන යා යුතු බවටත්, සඳහන්ව ඇත.
නමුත් වගඋත්තරකුරුවන් වූ පොලිසිය, ප්‍රකාශ කර සිටින්නේ ශබ්ද දූෂණය සම්බන්ධයෙන් පැමිණිලිකාරියගෙන් හැර වෙනත් කිසිවකුගෙන් පැමිණිල්ලක් නොමැති බවයි. එමෙන්ම මෙම ශබ්ද දූෂණය පැමිණිලිකාරිය සිටින ප්‍රදේශයේ පමණක් නොව රටපුරාම පවතින බවත් වගඋත්තරකරුවන් වන පොලිස් නිලධාරීන් පවසා තිබේ.
මානව හිමිකම් කොමිසම පවසන්නේ,
“ශබ්ද විකාශන යන්ත්‍ර මගින් සිදුවන අපහසුතාව සහ කරදරයන් මැඩ පැවැත්වීම සඳහා පොලිසිය වෙත මාර්ග උපදේශනයන් / චක්‍රලේඛයන් නිකුත් කර ඇත්තේ මුළු දිවයිනටම බලපැවැත්වෙන පරිදි බවයි. මෙම චක්‍රලේඛනය මගින් පොදුවේ උපදෙස් ලබා දී ඇති බවටත්, ශබ්ද දූෂණ වැළැක්වීම සඳහා කණ්ඩායම් පැමිණිලි පමණක් අවශ්‍ය වන බවට කිසිදු පෙන්වාදීමක් නොමැති අතර, තනි පැමිණිල්ලක් මත නීතිය ක්‍රියාවට නැංවීමට ඉහත චක්‍රලේඛනය මගින් උපදෙස් දීම සිදුව ඇති බවත් මානව හිමිකම් කොමිසම වැඩිදුරටත් මෙම නිර්දේශවල සඳහන් කර ඇත.
තනි පුද්ගලයකුට කරදරයක් ඇති වුව ද තනි පැමිණිල්ලක් මත පදනම්ව වුව ද එම අපහසුතාවය හා කරදරය ඇති කරන පුද්ගලයින්ට එරෙහිව ක්‍රියාත්මක වීම සදහා පොලිසිය සතුව ප්‍රමාණවත් නිතිමය ලේඛන පවතින අතර , එම නීතිමය ලේඛන පදනම්ව මෙම අපහසුතා සහ කරදර වළක්වා ගැනීමට හැකියාව ඇති බව ද මානව හිමිකම් කොමිසම දැනුම් දී ඇත.
ඒ අනුව, පැමිණිලිකාරිය විසින් දක්වා ඇති පීඩාකාරී ශබ්ද දූෂණය සම්බන්ධයෙන් මානව හිමිකම් කෙකාමිසම දී ඇති නිර්දේශ 2023-02-24 දිනට පෙර ක්‍රියාත්මක කර ඒ සම්බන්ධ වාර්තාවක් කොමිෂන් සභාවට ලැබීමට සළස්වන ලෙද ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිසම දැනුම් දී තිබේ
මෙම නිර්දේශ ලබා දී ඇත්තේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ නියෝගයක් පදනම් කරගෙන බැවින් පොලිසියට එය ක්‍රියාත්මක නොකර සිටිය නොහැකි බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නැත.
එම තීන්දුව සම්පූර්ණයෙන් ම පහතින් දැක්වේ
පැමිණිල්ලක් දාන්නේ නැතේ දැම්මට පොලිසියෙන් දපු මනුස්සයව අවසානේ හතර වටේ යවලා රස්තියාදු කරවලා ඔය කියන කතාවම තමයි (ඔයා විතරයි නේ) අන්තිමේ පැමිණිල්ල දාන මනුස්සයට කියන්නෙත්..