චීන ඉන්දියා දේශසීමා ඇතුලත් නව චීන සිතියමක් සම්බන්ධයෙන් විරෝධය පලකළ ඉන්දියාවට “සන්සුන්ව සිටින්න” යනුවෙන් චීනය පවසා තිබේ.
ඊසානදිග අරුණාචල් ප්‍රදේශ් ප්‍රාන්තය සහ මතභේදයට තුඩු දී ඇති අක්සායි චින් සානුව චීනයේ භූමිය ලෙස දැක්වෙන සිතියම බීජිං විසින් නිකුත් කිරීමෙන් පසු ඉන්දියාව විරෝධය පළ කළේය.
මේ අතර, චීන ජනාධිපති ෂී ජින්පින් දිල්ලියේ දී ලබන සතියේ පැවැත්වීමට නියමිත G20 නායකයින්ගේ සාකච්ඡා මඟ හැරීමට ඉඩ ඇති බව මාධ්‍ය වාර්තා කරයි.
ආරංචි මාර්ග පැවසුවේ සිතියම් මතභේදය මත ඔහු සිය සැලැස්ම අවලංගු කළ බවයි.
සිතියමට විරුද්ධ වන එකම රට ඉන්දියාව නොවේ – බ්‍රහස්පතින්දා, පිලිපීනය සහ මැලේසියාව සිතියමේ දකුණු චීන මුහුදේ වැඩි කොටසක අයිතිය චීනයට ප්‍රකාශ කිරීමට එරෙහිව විරෝධතා නිකුත් කළහ. තායිවානය සිතියමට ඇතුළත් කිරීමට ද විරුද්ධ විය.
දැනටමත් ඉන්දියාව සමඟ ආතතීන් ඇති කර ඇති නව සිතියම සැලකිල්ලට නොගත් බව පවසමින් නේපාලයේ දේශපාලනඥයෙකු ද චීනයේ සංචාරය අවලංගු කළේය .
චීනයේ සම්මත ජාතික සිතියමේ 2023 සංස්කරණය පිළිබඳ විරෝධය පැමිණෙන්නේ ඉන්දීය අගමැති නරේන්ද්‍ර මෝදි සහ ෂී මහතා දකුණු අප්‍රිකාවේ බ්‍රික්ස් සමුළුවට සමගාමීව කතා කිරීමෙන් දින කිහිපයකට පසුවය.
විදේශ අමාත්‍ය එස් ජයශංකර් චීනයේ ප්‍රකාශය “විකාර” ලෙස හැඳින්වීය.
තම භූමියට හිමිකම් පෑමට චීනය දරන උත්සාහයට ඉන්දියාව බොහෝ විට කෝපයෙන් ප්‍රතිචාර දක්වා ඇත.
දෙරට අතර ආතතියේ මූලාශ්‍රය වන හිමාලය දිගේ 3,440km (සැතපුම් 2,100) දිග දේශසීමාව දුර්වල ලෙස මායිම් කර ඇති අතර දෙපස සිටින සොල්දාදුවන් මුහුණට මුහුණට මුහුණ දෙති.
චීනය පවසන්නේ තමන් මුළු අරුණාචල් ප්‍රදේශ් ප්‍රදේශයම තම භූමිය ලෙස සලකන අතර එය “දකුණු ටිබෙටය” ලෙස හඳුන්වා ඇති බවයි. එය ඉන්දියාව තරයේ ප්‍රතික්ෂේප කරයි. චීනය විසින් පාලනය කරනු ලබන හිමාලයේ අක්සායි චින් සානුවට ඉන්දියාව හිමිකම් කියයි.
ඉන්දියාව සහ චීනය අතර සබඳතා 2020 සිට නරක අතට හැරී ඇත, ඔවුන්ගේ හමුදා ලඩාක් හි ගැල්වාන් නිම්නයේ දී මාරාන්තික ගැටුමකට සම්බන්ධ වූ අතර එය 1975 න් පසු දෙපාර්ශවය අතර ඇති වූ පළමු මාරාන්තික ගැටුමයි.
