“උරුමය” වැඩසටහන යටතේ ඔප්පු සහතික ලබා දෙන බව පවසමින් පුද්ගලයන්ගෙන් මුදල් ලබාගනිමින් රුපියල් මිලියන 100කට අධික මුදලක් වංචා කිරීමේ සිද්ධියක් සම්බන්ධ සැකකරුවකු අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව මගින් අත්අඩංගුවට ගෙන ඇත.

මෙම සැකකරු උරුමය ඔප්පුවක් සඳහා රුපියල් ලක්ෂ 06ක මුදලක් එක් අයකුගෙන් ලබාගැනීමට මෙම ජාවාරමේ ප්‍රධාන සැකකරුට සහාය වී ඇතැයි ද අනාවරණය වී තිබේ.

පොලිසිය සඳහන් කළේ සැකකරුගේ බැංකු ගිණුම්වල රුපියල් මිලියන 15ක පමණ තැන්පත් කර ඇති බවයි. කල්මුණේ ප්‍රදේශයේ පුද්ගලයන් 164 දෙනකුගෙන් ඔහු මුදල් ලබාගෙන ඇති බවට ද හෙළිදරව් වී ඇත. එමෙන් ම ඔහු පුද්ගලයන් 50 දෙනකු පමණ එක්සත් ජාතික පක්ෂ මූලස්ථානය වූ සිරිකොතට රැගෙන ගොස් ඇති බව ද මෙම මූල්‍ය වංචාවේ ප්‍රධාන සැකකරු වන මාතලේ පදිංචි කාන්තාවක් මේ වනවිටත් අත්අඩංගුවට ගෙන ඇති බව ද පොලිසිය සඳහන් කරයි.

කොටස් වෙළෙඳ පොළ අද (30) දිනයේ ගනුදෙනු 39,024ක්  සිදුකරමින් සමස්ත පිරිවැටුම රුපියල් මිලියන 6,304ක් වාර්තා වූ අතර කොටස් මිල දර්ශකය ඒකක 102කින් ඉහළ යාම හේතුවෙන් දිනය අවසානයේ සමස්ත කොටස් මිල දර්ශකය වාර්තා වූයේ ඒකක 21,778ක්  ලෙසිනි. ඒ අනුව කොටස් වෙළෙඳ පොළ ඉතිහාසයේ වැඩිම සමස්ත කොටස් මිල දර්ශකය අද දිනයේ වාර්තා විය.

වැඩිම පිරිවැටුමකින් කොටස් ගනුදෙනු වූ සමාගම්

• හොටෙල් කෝපරේෂන් සමාගම  රුපියල් මිලියන 510
• ඩිමෝ සමාගම රුපියල් මිලියන 385
• පික් මී සමාගම රුපියල් මිලියන 247

වැඩිම කොටස් ප්‍රමාණයක් ගනුදෙනු වූ සමාගම්

• හොටෙල් කෝපරේෂන් සමාගම කොටස් මිලියන 10
• කොටගල වැවිලි සමාගම (X) කොටස් මිලියන 07
• සන්ෂයින් හෝල්ඩින්ස් සමාගම කොටස් මිලියන 06

වැඩිම ප්‍රතිශතයකින් කොටස් මිල ඉහළ ගිය සමාගම්

• ඩිමෝ සමාගම 19 %
• පැරගන් සමාගම 19%
• හොටෙල් කෝපරේෂන සමාගම 12%

අද දිනය අවසානයේ වටිනාම සමාගම

• ජෝන් කීල්ස් සමාගම සමස්ත වත්කම් රුපියල් බිලියන 392
• කොමර්ෂල් බැංකුව සමස්ත වත්කම් රුපියල් බිලියන 312
• සිලෝන් ටුබැකෝ සමාගම සමස්ත වත්කම් රුපියල් බිලියන 309

විදේශ ආයෝජකයන් අද දිනයේ රුපියල් මිලියන 284ක කොටස් මිල දී ගත් අතර රුපියල් මිලියන 646කකොටස් විකුණා තිබිණි. ඒ අනුව ඔවුන් රුපියල් මිලියන 362ක මුදලක් කොටස් වෙළෙඳ පොළ වෙතින් ඉවත් කරගෙන තිබිණි.

විදේශ ආයෝජකයන් විසින් කොටස් මිල දී ගත් සමාගම්

• හොටෙල් කෝපරේෂන් සමාගම රුපියල් මිලියන 99
• ඒසීඑල් කේබල් සමාගම රුපියල් මිලියන 24
• මෙල්ස්ටර් කොප සමාගම රුපියල් මිලියන 22

විදේශ ආයෝජකයන් විසින් කොටස් විකුණන ලද සමාගම්

• ඩිමෝ සමාගම රුපියල් මිලියන 230
• සන්ෂයින් හෝල්ඩින් සමාගම රුපියල් මිලියන 80
• ඇක්සස් සමාගම රුපියල් මිලියන 66

විශ්ලේෂණය – නීතිඥ රජින්ද්‍ර නාරංගොඩ

DRI සහ Factum ආයතන Media Law Forum සමග එක්ව ශ්‍රී ලංකාවේ දුස් තොරතුරුවලට එරෙහිව ව්‍යාපෘතියක් පවත්වාගෙන යනු ලබයි.

Media law forum යනු ශ්‍රී ලංකාවේ මාධ්‍ය අතිවාසිකම් සහ අදහස් ප්‍රකාශන නිදහස ආරක්ෂා කිරීමට නීතිමය සහාය, අධ්‍යාපනය සහ ඊට අදාළ ප්‍රචාරණ කටයුතු සිදුකරන ස්වාධීනව ක්‍රියාත්මක වන ලාභ නොලබන සංවිධානයකි.

මෙම ව්‍යාපෘතිය යටතේ ශ්‍රී ලංකාව පුරා මාධ්‍ය ආයතනවල ප්‍රවෘත්ති අංශ වෙනුවෙන් පුහුණු වැඩමුළු විස්සක් (20) සංවිධානය කරයි.

මෙහිදී 2025 මැතිවරණ මාධ්‍ය මාර්ගෝපදේශ, ඩිජිටල් දේශපාලන දැන්වීම්වල මූල්‍ය නීති, AI භාවිතයේ නීතිමය සහ නීතිගත ආරක්ෂණ, මැතිවරණ ආවරණ නීති සහ ඩිජිටල් ආරක්ෂක නීති සම්බන්ධයෙන් අවධානය යොමුකෙරේ.

මෙම පුහුණ වැඩමුළු හරහා ජනමාධ්‍යවේදීන්, පුවත් සංස්කාරවරුන් සහ මාධ්‍ය ක්‍රියාකාරිකයන් වෙත නිරවද්‍යතාව සොයන ලැයිස්තුගත කිරීම්, AI භාවිතය සම්බන්ධ ප්‍රකාශන මාර්ගෝපදේශ සහ දැන්වීම් ලේබල කිරීමේ ක්‍රම උපායන් වැනි ප්‍රායෝගික මෙවලම්වලට අවශ්‍ය දැනුම ලබාදීම් සිදු කරනු ලැබේ.

මේ මඟින් ශ්‍රී ලංකාවේ මාධ්‍යවේදීන්ට අසත්‍ය තොරතුරු, වෛරී ප්‍රකාශ සහ ප්‍රචාරවලට එරෙහිව සාර්ථකව ක්‍රියාකිරීමට අවශ්‍ය දැනුම සහ හැකියාවන් ලබාදීමත් මැතිවරණ කාලයේ විශ්වාසදායක සහ සාධාරණ වාර්තා කිරීම තහවුරු කිරීමත් අරමුණු කර ගනී.

ඉහළ මට්ටමේ දේශපාලන අල්ලස් ඉල්ලීම් අඩු වී ඇති බව පෙනෙන්නට තිබුණ ද වත්මන් රජය යටතේ පවා විශේෂයෙන් මුල් බැසගත් නීත්‍යානුකූල අවශ්‍යතා මගින් ආරක්ෂා කැරන ලද අංශවල ආයතනික දූෂණය දිගටම පවතින බව ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපද ප්‍රකාශයක් මගින් අනාවරණය කර ඇත.

පසුගිය දා නිකුත්කර ඇති වාර්තාවක දක්වා ඇත්තේ ආවේණික දූෂණය සහ රාජ්‍ය ප්‍රසම්පාදනයේ විනිවිදභාවයක් නොමැතිකම ඓතිහාසිකව ශ්‍රී ලංකාවට සැලකිය යුතු ආර්ථික පාඩු සිදු කර ඇති බවයි.  මෙම සාධක විශේෂයෙන් ඉහළම ගෝලීය සමාගම් බොහෝ විට ශ්‍රී ලංකාවට නොපැමිණීමෙන් විශාල යටිතල පහසුකම් සඳහා විදේශීය සෘජු ආයෝජන වළක්වන බව ද එම වාර්තාව පෙන්වා දෙයි.

නීතිමය තහනම් කිරීම් තිබියදීත්, අයාචිත ව්‍යාපෘති යෝජනා පිළිගැනීම සහ නිශ්චිත සමාගම්වලට වාසිදායක වන පරිදි ටෙන්ඩර් පිරිවිතර සකස් කිරීම වැනි පිළිවෙත් තවමත් සුලබ බව ශ්‍රී ලංකාව පිළිබඳ ප්‍රකාශයේ සඳහන් වේ.

බලාත්මක කිරීමේ හැකියාවන් වැඩිදියුණු කිරීම අරමුණු කරගත් පුළුල් නීති සම්පාදනය කිරීමෙන් 2023 ජූලි මාසයේදී රජය සිය දූෂණ විරෝධී රාමුව ශක්තිමත් කර තිබිණි.

දූෂණය මුලිනුපුටා දැමීමට සහ රජයේ විනිවිදභාවය වැඩි දියුණු කිරීමට ජනාධිපතිවරයා ප්‍රසිද්ධියේ කැපවී සිටී. උනන්දුව පිළිබඳ ගැටුම් ආමන්ත්‍රණය කරන විධිවිධාන අපැහැදිලිව පවතින අතර, බලාත්මක කිරීමේ යාන්ත්‍රණයන් අකාර්යක්ෂම වේ.

ලැයිස්තුගත සමාගම් සාමාන්‍යයෙන් රාජ්‍ය නිලධාරීන්ට අල්ලස් දීම තහනම් කිරීම සඳහා හැසිරීම් සංග්‍රහයක් ඇත. කෙසේ වෙතත්, පෞද්ගලික හිමිකාරීත්වය දරන සමාගම් – විශේෂයෙන් යටිතල පහසුකම් ව්‍යාපෘති සහ ආනයන කටයුතුවල නියැලී සිටින සමාගම් – සාමාන්‍යයෙන් මෙම මාර්ගෝපදේශ පිළිපදින්නේ නැත. වාර්තාවට අනුව, ශ්‍රී ලංකාව එක්සත් ජාතීන්ගේ දූෂණයට එරෙහි සම්මුතියේ (UNCAC) පාර්ශවකරුවෙකි.

ඇමරිකාවේ මිචිගන් හි පල්ලියක් තුළට වාහනයක් පදවාගෙන ගොස් වෙඩි තැබූ පුද්ගලයෙකු ගොඩනැගිල්ලට ගිනි තැබීමෙන් පසු පුද්ගලයින් සිව් දෙනෙකු මිය ගොස් අට දෙනෙකු තුවාල ලබා ඇති බව පොලිසිය පවසයි.

මිචිගන්හී ග්‍රෑන්ඩ් බ්ලැන්ක් ප්‍රදේශයේ පිහිටි සාන්තුවරයන්ගේ දේවස්ථානයට එල්ල වූ ප්‍රහාරය, සිය ගණනක් ජනයා සහභාගී වූ ඉරිදා දේව මෙහෙයක් අතරතුර සිදු වූ බව නිලධාරීහු පැවසූහ.

මිචිගන්හි බර්ටන් හි පදිංචි 40 හැවිරිදි තෝමස් ජේකබ් සැන්ෆර්ඩ් ලෙස හඳුනාගෙන ඇති සැකකරු පසුව ගොඩනැගිල්ලේ රථගාලේදී පොලිසිය විසින් වෙඩි තබා ඝාතනය කරන ලදී.

බලධාරීන් මෙම සිදුවීම “ඉලක්කගත ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියාවක්” ලෙස සලකා විමර්ශනය කරමින් සිටින නමුත්, චේතනාව තවමත් පැහැදිලි නැතැයි පවසති.

වෙඩි වැදීමෙන් දෙදෙනෙකු මිය ගිය බව ග්‍රෑන්ඩ් බ්ලැන්ක් ටවුන්ෂිප් පොලිස් ප්‍රධානී විලියම් රෙන්යේ ඉරිදා පැවති මාධ්‍ය හමුවකදී පැවසීය.

තවත් දෙදෙනෙකු මියගොස් ඇති බව ඔහු පසුව පැවසූ අතර තවත් “සමහරක්” තවමත් අතුරුදන්ව සිටින බව පැවසූ නමුත් කොපමණ සංඛ්‍යාවක් සිටියාද යන්න ඔහුට පැවසිය නොහැකි විය. ගින්නෙන් විශාල හානියක් සිදු වූ පල්ලිය තවමත් පිරිසිදු කරමින් සිටින බව ඔහු පැවසීය.

ප්‍රාදේශීය වේලාවෙන් රාත්‍රී 10:25 ට (GMT 15:25) පමණ සිය ගණනක් ජනයා පූජාව සඳහා සහභාගී වෙමින් සිටියදී තුවක්කුකරුවෙකු ගොඩනැගිල්ල තුළට වාහනයක් පදවාගෙන පැමිණි බව ප්‍රධානී රෙන්යේ පැවසීය.

පසුව ප්‍රහාරකයා රයිෆලයකින් වට කිහිපයක් වෙඩි තැබූ ඔහු පැවසීය.

පොලිසිය වහාම එම ස්ථානයට ගොස් තුවක්කුකරු සමඟ වෙඩි හුවමාරුවක නිරත විය. වෙඩි තැබීමෙන් මිනිත්තු අටකට පසු, දේශීය වේලාවෙන් රාත්‍රී 10:33 ට සැන්ෆර්ඩ් මිය ගියේය.

“ගින්න ඇති වුණේ කවදාද, කොහෙන්ද සහ එය ආරම්භ වුණේ කොහොමද කියලා අපි තවමත් නිශ්චිතවම තීරණය කිරීමට උත්සාහ කරනවා,” පොලිස් ප්‍රධානියා පැවසීය.

ගින්න ඇති කිරීම සඳහා සැකකරු බොහෝ විට පෙට්‍රල් වැනි ද්‍රව්‍යක් භාවිතා කර ඇති බව බලධාරීන් පැවසීය.

ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක සහ ජාතික ජන බලවේගයේ සිියලුම පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරු මන්ත්‍රීවරුන්ට හිමි මාසික වැටුප් සහ දීමනා පක්ෂ අරමුදලට ලබාදීමෙන් මහජන දේපළ අවභාවිතා කිරීමේ වරද සිදුකරන බව පවසමින් පිවිතුරු හෙළ උරුමයේ නායක උදය ගම්මන්පිළ අද (29) පෙරවරුවේ අල්ලස් කොමිසම වෙත පැමිණිල්ලක් ගොනු කළෙය.

ඔහු එම පැමිණිල්ල මගින් පවසන්නේ ආණ්ඩුවේ මන්ත්‍රීවරුන් තමන්ට හිමි වැටුප් පක්ෂ අරමුදලට ලබාදීමෙන් දේශපාලන කටයුතු සඳහා එය යොදවන බවයි. හිටපු අමාත්‍ය ගම්මම්පිළ පැමිණිල්ල ඉදිරිපත් කිරීමෙන් පසු මාධ්‍යවෙත අදහස් දක්විම්න කියා සිටියේ පාර්ලිමේන්තු ම්නත්‍රීවරුන්ට ලැබෙන වැටුප් සහ දීමනා තමන්ට කැමති ලෙස එවැනි කටයුතු සඳහා වියදම් කළ නොහැකි බවයි.

ජාතික ජන බලවේගයේ මන්ත්‍රීවරු 159 දෙනා විසින් මාසිකව රුපියල් කෝටි 03කට වඩා වැඩි මුදලක් පක්ෂ අරමුදල වෙත බැර කර එය දේශපාලන කටයුතු වෙනුවෙන් යොදා ගැනීම මහජන මුදල් අවභාවිතා කිරීමක් වන බවත් ඒ අනුව මේ සම්බන්ධයෙන් විමර්ශනය කරන ලෙසත් ඉල්ලා තමන් අල්ලස් කොමිෂන් සභාව වෙත පැමිණිල්ලක් ඉදිරිපත් කළ බවත් ඔහු කීවේ ය.

එහි දී ඔහු මෙසේ ද කීවෙය.

“මේ මුදල් දුරකතන බිල් ගෙවන්න, ඉන්ධන, සහ කාර්යාල නඩත්තු කරන්න යොදන මුදල් පක්ෂ අරමුදලට යවලා දේශපාලන කටයුතුවලට යොදා ගැනීම මහජන මුදල් අවභාවිතා කිරීමක්. මාසෙකට කෝටි 3කට වඩා වැඩි මුදලක් සියලුම මන්ත්‍රීවරු 159 දෙනාගෙත් ජනාධිපතිවරයා ඇතුළු 160 දෙනාගේත් මහජන මුදල් අවභාවිතා කිරීමේ දූෂණය සිද්ධ කරලා තියෙනවා. ඒ නිසා මේ 160 දෙනාටම නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන්න කියලායි අපි අද අල්ලස් කොමිසමට ආවේ.”

රුහුණ විශ්වවිද්‍යාලයේ සමාජ විද්‍යා මහාචාර්යවරයකු ලෙස කටයුතු කරමින් සිටිය දී ජාතික ලැයිස්තු මන්ත්‍රීවරයකු ලෙස මහාචාර්ය උපාලි පන්නිලගේ පත්වීම් ලබා ඇති බැවින් ඔහුගේ මන්ත්‍රීධූරය බල රහිත කරන නියෝගයක් නිකුත් කරන ලෙස ඉල්ලා ගොනුකර ඇති පෙත්සම සළකා බැලීම ලබන පෙබරවාරි 27 වැනි දා යළි කැඳවීමට අභියාචනාධිකරණය අද (29) තීරණය කළේය.

මෙම පෙත්සම ඉදිරිපත් කර ඇත්තේ අභිනව නිවහල් පෙරමුණේ සභාපති ඕෂල හේරත් විසිනි.

අභියාචනාධිකරණයේ සභාපති විනිසුරු රොහාන්ත අබේසූරිය සහ ප්‍රියන්ත ප්‍රනාන්දු යන විනිසුරු මඩුල්ල ඉදිරියේ මෙම පෙත්සම අද කැඳවනු ලැබීය. එහිදී පෙත්සම්කාර සහ වග උත්තරකාර පාර්ශවයේ නීතිඥවරු විසින් ඉදිරිපත් කළ කරුණු සළකා බැලූ විනිසුරු මඩුල්ල අදාළ පෙත්සම කරුණු තහවුරු කිරීම සඳහා ලබන වසරේ පෙබරවාරි මස 27 වනදා කැඳවන ලෙස නියම කළේය.

පෙත්සම්කරු කියා සිටින්නේ ඉකුත් මහ මැතිවරණයෙන් අනතුරුව ජාතික ජන බලවේගයේ ජාතික ලැයිස්තු මන්ත්‍රීවරයකු වශයෙන් ආචාර්ය උපාලි පන්නිලගේ පත්කර ඇති බවයි. එලෙස පත්වීම සිදුකරන අවස්ථාවේ දී මහාචාර්ය උපාලි පන්නිලගේ රුහුණ විශ්වවිද්‍යාලයේ සමාජ විද්‍යා මහාචාර්යවරයකු වශයෙන් සේවය කරමින් සිටි බවට තොරතුරු ලැබී ඇති බවත් පෙත්සම්කරු පවසයි.

එම තත්ත්වය මැතිවරණ නීතියට පටහැනි  බැවින් උපාලි පන්නිලගේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ධුරයක් දැරීමට නුසුදුසු බවට තීන්දු කොට ඔහුගේ මන්ත්‍රි ධුරය බල රහිත කිරීමේ නියෝගයක් නිකුත් කරන ලෙස  පෙත්සම්කරු අභියාචනාධිකරණයෙන් ඉල්ලා ඇත.

මාවනැල්ල, මාණික්කාව ප්‍රදේශයේ ඉදිකිරීම් ස්ථානයක පස් කන්දක් කඩා වැටීමෙන් මියගිය කම්කරුවන් තිදෙනෙකුගේ මළ සිරුරු සොයාගත් බව පොලිසිය පවසයි.

කම්කරුවන් එම ස්ථානයේ පස් කණ්ඩියක් කපමින් සිටියදී මෙම අනතුර සිදුවී ඇති අතර, ඔවුන් ආරක්ෂිතව ගොඩ ගැනීම සඳහා අද උදෑසන මෙහෙයුමක් දියත් කර තිබිණ. කෙසේ වෙතත්, පසුව කම්කරුවන් තිදෙනාම පස් කන්දට යටවී මියගොස් සිටියදී සොයා ගන්නා ලදී.

පස්කන්ද කඩාවැටෙන විට එම ස්ථානයේ සිව්දෙනකු වැඩ කරමින් සිට ඇති අතර එක් අයෙකු දිවි බේරාගෙන තිබේ. පෞද්ගලික ඉඩමක ආරක්ෂිත බැම්මක් ඉදිකිරීම සඳහා පස් කණ්ඩිය කපමින් සිට ඇති බව පොලිසිය පවසයි.

සංවර්ධන සමිති හෝ වෙනත් මාර්ග හරහා පාසල්වල සිසුන්ගෙන් මුදල් එකතු කිරීම විමර්ශනය කිරීමට සහ පවතින චක්‍රලේඛ සහ ඒ ආශ්‍රිත ක්‍රියාකාරකම් ක්‍රමානුකූලව ක්‍රියාත්මක කිරීමට ක්‍රමවේදයක් සකස් කළ යුතු බව අල්ලස් හෝ දූෂණ චෝදනා විමර්ශන කොමිෂන් සභාවේ (CIABOC) අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් රංග දිසානායක පවසයි.

අභියෝග මධ්‍යයේ වුවද පාසල් ක්‍රියාකාරීව තබා ගැනීමට සමහර පාසල් විදුහල්පතිවරුන් සැලකිය යුතු උත්සාහයක් දරන බව ඔහු සඳහන් කළේය.

සිසුන්ගෙන් මුදල් එකතු කිරීම කොමිසමට වාර්තා කර ඇති බවත්, එවැනි ක්‍රියාවන් අල්ලස් ක්‍රමයක් ලෙස සමහරුන් දැක ගත හැකි බවට අනතුරු ඇඟවූ බවත් රංග දිසානායක පෙන්වා දුන්නේ ය.

“මේ සඳහා විධිමත් චක්‍රලේඛයක් නිකුත් කළහොත්, පාසල්වල මුදල් එකතු කිරීම සම්බන්ධයෙන් විමර්ශනය කර පියවර ගැනීම පහසු වනු ඇති,” ඔහු වැඩිදුරටත් කීවේ ය.

සිසුන් ඇතුළත් කිරීමේදී විදුහල්පතිවරුන්ට මුදල් ලැබෙන බවට එල්ල වන චෝදනා පිළිබඳව අදහස් දක්වමින් රංග දිසානායක, පාසල් ඇතුළත් කිරීමේදී දෙමාපියන්ගේ මානුෂීය ගැටළු විසඳීම සඳහා විධිමත් ක්‍රියා පටිපාටියක අවශ්‍යතාවය අවධාරණය කළේය.