දශක ගණනාවකට පසු ඉන්දියාවේ සිදු වූ දරුණුතම ගුවන් ඛේදවාචකයෙන් පසුව, කැඩුණු බඳ කොටසට ඉහළින් කළු දුමාරය යක්ෂයෙකු මෙන් නැග එද්දී ජෙට් ඉන්ධන සුවඳ පපුව හිර කරද්දී, ජීවිතාරක්ෂක කණ්ඩායමට ඔවුන් අපේක්ෂා නොකළ ශබ්දයක් ඇසුණි – උදව් ඉල්ලා කෑගැසීමක්. එය පැමිණියේ ලේ වලින් තෙත් වූ කමිසයක් සමඟ දැවෙන සුන්බුන් අතරින් කොර ගසමින් සිටි මිනිසෙකුගෙනි. ඔහුගේ ආසනය – 11A .

ඒ මිනිසා විශ්වෂ් කුමාර් රමේෂ් , එයාර් ඉන්දියා ගුවන් යානය AI-171 මගින් අහමදාබාද් සිට ලන්ඩන් දක්වා ගමන් කරමින් සිටි 40 හැවිරිදි බ්‍රිතාන්‍ය-ඉන්දියානු ව්‍යාපාරිකයෙකි . ඔහු ඉන් පිටතට පැමිණි එකම පුද්ගලයා විය. අනතුර සිදුවන විට යානයේ පුද්ගලයින් 242 ක් සිටියහ.

සාමාන්‍ය ගුවන් ගමනක් මාරාන්තික වෙයි

බ්‍රහස්පතින්දා බෝයිං 787 ඩ්‍රීම්ලයිනර් යානය අහමදාබාද් ජාත්‍යන්තර ගුවන්තොටුපළෙන් ගුවන් ගත වූ සැණින් යම් දෙයක් වැරදී ගියේය. ගුවන් ගමන ආරම්භ වී තත්පර 30 ක් ඇතුළත ගුවන් යානයට ඉහළට නැගීමට අපහසු විය. ඇසින් දුටු සාක්ෂිකරුවන් වාර්තා කළේ අමුතු ශබ්දයක් – වැඩි වැඩියෙන් ශබ්දයක් ඇසුණු බවත්, ඊට පසු යානය වෛද්‍ය විද්‍යාල ගොඩනැගිල්ලක මුදුනේ හැපී බීජේ වෛද්‍ය විද්‍යාල පරිශ්‍රය අසල ගිනිගෙන පුපුරා ගිය බවත්ය.

මිනිත්තු කිහිපයක් ඇතුළත, ගලවා ගැනීමේ කණ්ඩායම් බිහිසුණු ස්ථානයට පැමිණියහ. ගුවන් යානය දෙකඩ වී දරුණු ලෙස දැවී ගොස් තිබුණි. බොහෝ මගීන් ගැටීමෙන් හෝ ඉන් පසුව ඇති වූ ගින්නෙන් මියගොස් ගියහ. ඛේදවාචකය නිසා අසල පිහිටි නේවාසිකාගාරයක ජීවත් වූ සිසුන් ඇතුළු බිම සිටි ජීවිත කිහිපයක් ද අහිමි විය.

11A අසුනෙහි සිටි වාසනාවන්ත මිනිසා

සිය ගණනක් මිය ගිය අතර, හදිසි පිටවීමකට යාබදව, ආර්ථික පන්තියේ පළමු පේළියේ පිහිටා ඇති 11A ආසනයේ සිටියේ විශ්වාන්ය. එම කුඩා දිවි ගලවා ගැනීමේ අවකාශයෙන් විශ්වාෂ් මතු විය, ඔහු ජීවතුන් අතර සිටියේය. ඔහු රෝහල් ඇඳේ සිට වාර්තාකරුවන්ට පැවසුවේ, අනතුරෙන් මොහොතකට පසු තමාට සිහිය ලැබුණු බවයි.

“මට විස්තර කරන්න අමාරුයි, හැමදේමබ සිදුවුණේ මගේ ඇස් ඉදිරිපිට, මා වටා මළ සිරුරු තිබුණා. හැමතැනම දුම. මම නැගිට්ටේ කොහොමද කියලා මට තේරෙන්නේ නැහැ, හදිසි පිටවීමේ දොරටුව කැඩී තිබුණා. මම ආලෝකයක් දැක්කා, මම එතනින් එළියට ආවා, මම දිව්වා. මම ආපසු හැරී බැලුවේ නැහැ, ඒ වනවිටත් ගින්න පටන් අරගෙන තිබුණේ, මම එතනින් පිටවෙන විටම පිපිරීම සිදුවුණා.” ඔහු වෙව්ලන හඬින් සිහිපත් කළේය.

“මගේ පවුලේ අය ඉන්නේ ලන්ඩන් වල. මමයි මගේ ‍සහෝදරයයි මාස 9ක් විතර ඉන්දියාවේ සිටියා, ආපසු ලන්ඩන් වලට යන්න යනකොට තමයි මේ අනතුර සිදුවු‍ණේ. මට කියන්න තේරෙන්නේ නෑ, මම හිතන්නේ ආශ්චර්යයක්.”

ගුවන් ගමන් වාර්තා සනාථ කරන්නේ රමේෂ් හදිසි පිටවීමේ දොරටුව ආසන්නයේ පේළියක අසුන්ගෙන සිටි බවයි , එය තත්පරයක සුළු වාසියක් ලබා දෙන්නට ඇත – ගින්න පැතිරීමට පෙර කැඩුණු පිටවීමේ පුවරුවක් හරහා පැන යාමට එය ප්‍රමාණවත් විය.

ඔහු ශාරීරිකව හොඳින් සුවය ලබමින් සිටින බව වෛද්‍යවරු පවසති, නමුත් චිත්තවේගීය වශයෙන්, කැළැල් සුව වීමට බොහෝ කාලයක් ගතවනු ඇත.

අනතුරෙන් දිවි ගලවා ගත් එකම පුද්ගලයා 40 හැවිරිදි බ්‍රිතාන්‍ය ජාතිකයෙකු වන විශ්වාෂ් කුමාර් රමේෂ් බව තහවුරු විය. ලන්ඩන් බලා ධාවනය වූ මෙම ගුවන් යානයේ මගීන් 230 ක් සහ කාර්ය මණ්ඩල සාමාජිකයින් 12 දෙනෙකු ඇතුළුව පුද්ගලයින් 242 ක් ගමන් කළහ. විශ්වාෂ්ගේ සහෝදරයා වන අජේ කුමාර් රමේෂ් සහ ගුජරාට් හිටපු මහ ඇමති විජේ රූපානි ඇතුළු යානයේ සිටි අනෙක් සියල්ලන්ම මිය ගිය බව ප්‍රකාශ කරන ලදී.

11A හි අසුන්ගෙන සිටින විශ්වෂ් කුමාර් රමේෂ්ගේ දිවි ගලවා ගැනීම, මිනිස් විඳදරාගැනීම පිළිබඳ දුර්ලභ කතාවක් පමණක් නොව, ගුවන් යානා අනතුරු සම්බන්ද තීරණාත්මක අධ්‍යයනයකි. බොහෝ ගුවන් යානා මෙවන් ගැටීමකදී විනාශ වූ අතර සියලු ජීවිත අහිමි විය, ඔහුගේ ආසනයේ පිහිටීම – හදිසි පිටවීමක් අසල ව්‍යුහාත්මකව ශක්තිමත් කරන ලද කොටසක – කුඩා “දිවි ගලවා ගැනීමේ සාක්කුවක්” නිර්මාණය කර ඇති බව ගුවන් සේවා ඉංජිනේරුවන් සටහන් කරයි.

රමේෂ්ගේ ක්‍රියාවන්, සිහිය නැවත ලබා ගැනීම, සුන්බුන් අතරින් පැන යාම, “දිවි ගලවා ගැනීමේ සහජ බුද්ධිය” ලෙස හඳුන්වන මනෝවිද්‍යාත්මක ප්‍රතිචාරයට උදාහරණයකි .

11A ආසනයේ කතාව ගෝලීය සිරස්තල සහ අන්තර්ජාලය හරහා පණිවිඩ රැල්ලක් ඇති කර තිබේ. සමහරුන්ට එය වාසනාවේ කතාවකි. තවත් සමහරුන්ට එය ඉරණම පිළිබඳ කතාවකි. රමේෂ්ට එය ගැඹුරු ශෝකයෙන් වැසී ගිය ජීවිතයේ දෙවන අවස්ථාවක් ලැබීමකි.

11A ආසනයෙහි කතාව එක් මිනිසෙකුගේ දිවි ගලවාගැනීම ගැන පමණක් නොවේ. එය ගුවන් ඉංජිනේරුවන්, මනෝවිද්‍යාඥයින්, නීති වෘත්තිකයන් සහ ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයින්ගෙන් අවධානය ඉල්ලා සිටින සිදුවීමකි . රමේෂ්ගේ දිවි ගලවා ගැනීම අසාමාන්‍යයි – නමුත් එය හුදෙක් වාසනාවක් ලෙස බැහැර නොකළ යුතුය. ආරක්ෂාව වැඩිදියුණු කිරීම, නගර-ගුවන්තොටුපළ සැලසුම් ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම සහ ඛේදවාචකය වැළැක්වීම සහ යම් සිදුවීමකදී එයින් ඉගෙනීම යන සියල්ල එයට අයත් වේ.

අහිමි වීම සහ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව ගැන හුරුපුරුදු රටක, ඔහුගේ කතාව පැවැත්මට වඩා වැඩි යමක් වී ඇත – එය සංකේතයකි. අඳුරුතම අවස්ථාවන්හිදී පවා, යමක් – හෝ යමෙකු – පරාජය කළ හැකි බව එමගින් පෙන්නුම් කරයි.

බලංගොඩ රජවක මහා විද්‍යාලයේ බෝ ගසක අත්තක් කඩා වැටීමේන එක් සිසුවකු මියගොස් තවත් සිසුන් 16 දෙනකුට තුවාල සිදුව ඇතැයි පොලිසිය පවසයි.

ඊයේ (12) දහවල් එම පාසලේ බෝ ගසේ විශාල අත්තක් පාසල් ගොඩනැගිල්ලක් මතට ඇද වැටී තිබේ. මෙම ගොඩනැගිල්ලේ සාමාන්‍ය පෙළ සහ උසස් පෙළ පන්ති පවත්වාගෙන ගොස් ඇති අතර මියගොස් ඇත්තේ 13 ශ්‍රේණියේ ඉගෙනුම ලබමින් සි‍ටි කිවිර හිරුජ නමැති සිසුවෙකි.

තුවාල ලැබූ සිසුන් 16 දෙනා බලංගොඩ මූලික රෝහලට ඇතුළත් කර ඇති අතර එක් සිසුවකුගේ තත්වය බරපතල බැවින් ඔහු රත්නපුර මහ රෝහලටට මාරු කර යැවූ බව බලංගොඩ රෝහල් ආරංචිමාර්ග පවසයි.

ඉන්දියාවේ අහමාබාද් සිට ලන්ඩන් වෙත පියාසර කළ මගීන් 242ක් රැගත් ගුවන් යානයක් අනතුරට ලක්වී ඇත. මෙලෙස අනතුරට ලක්ව ඇත්තේ Air India ගුවන් සේවයට අයත් බොයිං 787 වර්ගයේ ගුවන් යානයකි.

යානය අහමාබාද්හි සර්දාර් වල්ලභායි පටෙල් ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපලින් ගුවන් ගත වීමේදී අනතුර සිදුව ඇති අතර එය ගුවන්තොටුපල ආසන්නයට කඩා වැටී ඇතැයි විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා කරයි. යානය කඩා වැටීමෙන් පසු ගින්නක් හටගෙන ඇත.

යානය අනතුරට ලක්වන අවස්ථාවේ මගීන් 230ක් සහ කාර්ය මණ්ඩලයේ 12 දෙනකු සිට ඇති බවයි වාර්තා වන්නේ. යානය අද (12) පස්වරු 1.30ට පමණ ගුවන්ගතවී ඇති අතර ලන්ඩනයේ ගැට්වික් ගුවන්තොටුපල වෙත ගමන් ගන්නා මගීන් පිරිසක් එහි සිට ඇත. කෙසේවුවද අනතුරින් සිදුවූ ජීවිත හානි පිළිබඳව මෙතෙක් තහවුරු කළ වාර්තා නිකුත්කර නොමැත.

මෙවර පළාත් පාලන මැතිවරණයෙන් විපක්ෂයට වැඩි බලයක් හිමිව තිබූ කඩුගන්නාව නගර සභාවේ සභාවේ බලය අල්ලාගැනීමට සමගි ජන බලවේගය ඇතුළු කණ්ඩායමක් සමත්විය. අද (12) එහි නගරාධිපතිවරයා තෝරාගැනීමේ ඡන්ද විමසීමේ දී සමගි ජන බලවේගයේ ලක්ෂිත අබේරත්න නගරාධිපතිධූරයට පත්වූයේ ය.

සමගි ජන බලවේගයට වැඩි බහුතරයක් හිමිව තිබූ අකුරණ ප්‍රාදේශීය සභාවේ සභාපතිවරයා ලෙස ඉෆ්තිහාර් ඉමාමුඩින් අද සිය ධූරයේ වැඩ භාරගත්තේය.

ඒ අනුව මහනුවර දිස්ත්‍රික්කයේ කඩුගන්නාව නගර සභාව සහ අකුරණ ප්‍රාදේශීය සභාව යන පළාත් පාලන ආයතන දෙකෙහිම බලය හිමිවූයේ සමගි ජන බලවේගයටයි.

ශ්‍රී ලංකාව පුරා පැතිර යන COVID-19 ප්‍රභේදය ආසාදනය වීමෙන් මේ දක්වා පුද්ගලයින් දෙදෙනෙකු මියගොස් ඇති බව වයඹ වෛද්‍ය පීඨයේ ප්‍රධාන වෛද්‍ය මහාචාර්ය දුෂාන්ත මැදගෙදර මහතා පවසයි. හෙතෙම මේ බව අනාවරණය කළේ සෞඛ්‍ය ප්‍රවර්ධන කාර්යාංශයේ පැවති මාධ්‍ය හමුවකට සහභාගී වෙමිනි.

දුෂාන්ත මැදගෙදර මහතා වැඩිදුරටත් පැවසුවේ, ශ්වසන ආබාධ ඇති රෝගීන්ගෙන් 9% ත් 13% ත් අතර ප්‍රමාණයක් දැනට නව COVID-19 ප්‍රභේදය ආසාදනය වී ඇති බවයි.

මෙම COVID-19 ආසාදනය ඉතා අඩු බරපතලකමක් ඇති බවත් එහි හානිකර බලපෑම් ඉතා අවම බවත් ඔහු තවදුරටත් පැවසීය.

“කෙසේ වෙතත්, දුර්වල ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතියක් ඇති වයස අවුරුදු 65 ට වැඩි රෝගීන් සඳහා මෙය බරපතල විය හැකිය. එවැනි අය මේ ගැන සැලකිලිමත් විය යුතුයි. ශ්‍රී ලංකාවේ මරණ දෙකක් සිදුවී ඇති අතර, දෙකම සංකූලතා හේතුවෙන්,” ඔහු පැවසීය. 

ශ්‍රී ලංකාවේ මේ මොහොතේ බරපතල තත්වයක් නොමැති බවත් අනවශ්‍ය භීතියක් ඇති කර ගැනීමේ අවශ්‍යතාවයක් නොමැති බවත් දුෂාන්ත මැදගෙදර පෙන්වා දුන්නේය. 

කෙසේ වෙතත්, ශ්වසන රෝග ඇති විශේෂිත කණ්ඩායම් සැලකිලිමත් විය යුතු බවත්, සුපරීක්ෂාකාරී විය යුතු බවත් ඔහු අනතුරු ඇඟවීය.

තැන තැන ගිනි ඇවිලෙයි.

නිවැසියෝ භියෙන් ත්‍රස්තව සිටිති.

වරෙක ගිනි ගන්නේ ඇඳුම් ගොඩකි. තවත් විටෙක මේස රෙද්දකට ගිනි ඇවිලෙයි.

ඉන් පසු නිවස ඉදිරිපිට තබා තිබූ කොළ කැබලි කිහිපයකට ගිනි ඇවිලී යයි.

නිවස විශාලා මහනුවර තිබූ නිවසක් වැනියැයි එය බැලු විට අපට සිතේ. නිවසේ බඩු මුට්ටු සියල්ල එළියට ඇද දමා ඇත. පුටු, මේස එකිනෙක ගැටගසා ගොඩගසා ඇත. ඇඳුම් පැළඳුම් තැන තැන දමා තිබේ.

zzභූතයෙක් අපේ ගේ තැන තැන විටින් විට ගිනි තියනවා.ZZ

භූත දෝශයකින් හැර මෙවැනි දෙයක් සිදු නොවිය හැකි බව නිවැසියන් පමණක් නොව අවට ගම්වැසියෝ ද ඥාති හිත මිත්‍රාදීහු ද කියති.

භූතයා පලවා හැරීමට තොවිල් පවිල් ද කෙරිණි. ඒ සෑම අවස්ථාවකදීම භූතයා යම් තරමකින් පසු බා ගිය ද නැවත දින දෙක තුනකින් නිවසට අරක් ගනී.

මේ පද්මසේනගේ නිවසයිග

ඔහුගේ බිරිඳ සුමනා ය, සුමනාටත් පද්මසේනටත් දරුවන් තිදෙනෙකි. ඒ දියණියක් හා පුතුන් දෙදෙනෙකි. දියණිය රංසි ය. වැඩිමල් පුතා සංජික ය. බාලම පුතු තවමත් මාසය හතක අත දරුවෙකි. මේ දෙදෙනා ම පාසල් යන්නෝය. පුතා පවුලේ දෙවැන්නාය.

පද්මසේන ව්‍යාපාරිකයෙකි. ලොරියක් හා තවත් වාහන දෙක තුනකට හිමිකම් කියන පද්මසේන යහමින් මුදල් උපයාගත්තේය. හම්බන්තොට දිස්ති්‍රක්කයේ ඈත එපිට ගම්මානයක උපන් ඔහු වැලිගමට පැමිණියේ දැනට මාස කිහිපයකට පෙරාතුවය. ඒ බිරිඳගේ මව අසනීප වීම හේතුවෙනි. ඒ සමගම සිය ව්‍යාපාර කටයුතු වඩාත් පුළුල් කිරීමට සිතූ පද්මසේන වැලිගම පදිංචියට තෝරාගත්තේය. මේ අතරම ඔහු සිය ගමේ ගොවිතැන් කටයුතු ද නොපිරිහෙලා ඉටු කළේය.

දරුවන් ගමේ පාසලෙන් ඉවත්කොට වැලිගම පාසලකට යැවීමට ද මේ දෙන්න දෙමහල්ලෝ කටයුතු කළහ.

අම්මාත් තාත්තාත් නිවසේ සිටිය ද දරුවන් වැඩිම ඇගෑළුම් කම් දක්වන්නේ සිය මිත්තනියටයි. ඇය අසළ නිරන්තවර ම දැවටෙන දියණිය අත්තම්මාගේ කතන්දර ඇසීමට දැඩි කැමැත්තක් දැක්වූවාය. අත්තම්මාටත් දියණිය නැතිව මොහොතක් හෝ ගත කිරීමට හැකියාවක් ලැබුණේ නැත. 

නිවසේ සාමයත් සතුටත් මනාව පැවතියේය. හම්බන්තොට ඉඩම් ගණනාවකට හා නිවසකට හිමිකම් කියූ පද්මසේනගේ අදහස වූයේ බිරිඳගේ මහ ගෙදර තමන් තාවකාලිකව පදිංචි වුව ද ඇගේ නැගණිය නමට ගෙයත් ඉඩමත් ලිවිය යුතු බවයි. මේ අදහසට අන් අයගේ ද කැමැත්ත ලැබිණි. එය කි්‍රයාත්මක වීමට ද වැඩි කාලයක් ගියේ නැත.

මේ අතර සිදුවූයේ කිසිවෙකුත් බලාපොරොත්තු නොවූ අනපේක්ෂිත දෙයකි. ඒ සුමනාගේ මව හෙවත් දියණියගේ මිත්තණිය මිය යාමයි. මේ මරණය පවුලේ බොහෝ දෙනකුට විශාල බලපෑමක් එල්ල කරන්නට හේතුවක් වී තිබිණි.

දියණිය රංසි මේ මරණය ගැන වඩාත් කණගාටුවෙන් පසුවූවාය. ඇය සිය මිත්තණියගේ මරණයත් සමගින් වැඩි කාලයක් ගත කළේ තනියම කල්පනා කරමිනි. ඒ මරණය ඇගේ සිතේ කාංසිය වැඩිකරන්නට ඇතැයි බොහෝ දෙනෙක් සිතූහ.

මිය ගිය ආත්තම්මාගේ තුන් මාසයේ දානය අවසන් වුව ද ඇගේ හැසිරීමේ වැඩි වෙනසක් වූයේ නැත.

දිනක් හදිසියේම නිවසේ කාමරයේ ගින්නක් හටගෙන ඇතැයි ඇය කීවාය.

පුදුමයකි. පද්මසේනට ද යමක් පිළිස්සෙන ග`ද දැනෙයි. දියණිය පවසන්නේ සත්‍යයකි. වහාම ගෙතුලට දිව ගිය පද්මසේන ගිනි ගනිමින් තිබූ මේස රෙද්ද නිවා දැමුවේය.

මෙය ගිනි ගත්තේ කෙසේ ද කියා සොයා ගැනීමට ඔහු කොතෙක් උත්සාහ දැරුව ද එයින් ප්‍රතිඵලයක් අත්වූයේ නැත. දින කිහිපයක් ගෙවී ගියේය.

zz කාමරේ ගිනි ගන්නවා . කාමරේ මහ ගින්නක් ZZ යනුවෙන් දියණිය කෑ ගැසුවාය.

සාලයේ පුටුවක අසුන් ගෙන සිටියදී මවත් පියාත් දුටුවේ දියණිය පවසන කරුණ සත්‍යයක් බවයි. නිවසේ එක් බිත්තික ඈතින් පෙනෙන ගිනි දැල් කිහිපයක ඡායාවක් දක්නට ලැබේ. වහාම කාමරයට දිව ගිය ඔවුන් දුටුවේ ඇඳක් ගිනි ගනිමින් තිඛෙන බවයි.

zz දුව කොහොමද ගින්න ගැන දැනගත්තේ ? ZZ මව ඇසුවාය.

මට කවුදෝ රහසින් වගේ කිව්වා කාමරේ ගින්නක් කියා. මම ඒ වෙලාවේම තමයි කෑ ගහලා කිව්වේ.

ඒ දියණිය රංසිගේ පිළිතුරයි.

මෙ ගින්න ඇතිවී ගතවූයේ දින දෙකක් පමණි. යළිත් වතාවක් අන්න ඇඳුම් ගිනි ගන්නවා යැයි දියණිය හදිසියේම කෑ ගසන්නට වූවාය. කාමරයට දිව ගොස් බලද්දී නිවසේ සියළු දෙනාගේ ඇඳුම් ආයිත්තම් දමා තිබූ අල්මාරියේ බුර බුරා නැගෙන ගින්නකි. වතුර බාල්දි කිහිපයක් ගෙනවිත් දමා යන්තම් ගින්න නිවා දමද්දී අල්මාරිය නැවත භාවිතයට ගත නොහැකි තරමට ම ගිනිගෙන තිබිණි.

දිගින් දිගටම මෙවැනි ගිනි ගැනීම් සිදුෙමින් තිබිණි. ගෙදර දොර ජනෙල්වලට දමා තිබූ රෙදි වරින් වර ගිනි ගෙන විනාශ වී ගියේය. නිතර නිතර ඇඳුම් ගිනි ගත්තේය. මේ සියල්ල සිදුකරන්නේ හදිසියයේ ම  මිය ගිය අත්තම්මාගේ ආත්මය විසින්යැයි ද ගම පුරා ලැව් ගින්නක් සේ පැතිර ගියේය.

නිවැසියෝ ද එය යම් තරමකින් විශ්වාස කළහ.

zz අනේ අම්මා මේ වගේ වැඩ කරන එකක් නැහැ. එයා හරිම අහිංසකයි නේ. අපිට කොච්චර ආදරේ ද ? ZZ සුමනා කීවාය.

zz අම්මා ආදරේ නිසා තමයි ආයිත් ඇවිත් තියෙන්නේ. එයාට වුවමානව ඇත්තේ එයත් මේ ගෙදරම ඉන්නවා කියලා පෙන්නලා ඔයාලගේ අවධානය ගන්න ZZ ආගම දහමට ලැදි නිරන්තරවම දෙවියන් බුදුන් සිහිපත් කරන උගතකු කීවේය. ඔහුගේ අදහසට බොහෝ දෙනා ගරු කළහ.

මේ නිසාම මාතරල ගන්දර කට්ටඩියන් මේ නිවසට කැඳවිණි. දියණිය රංසීට ත් , නිවැසියන්ටත් ආරක්ෂා කරන්නට ඔවුහු කටයුතු කළහ. විටෙක දෙහි මැතිරූහ. තවත් විටෙක කොඩිවින කපා දැමිණි. පසුව තොවිල් ද නැටූහ. එහෙත් මේ කිසිවකින් ප්‍රශ්නය අවසන් වූයේ නැත. දිනෙන් දිනම නිවසේ තැන තැන ගිනි ගනිමින් තිබේ.

zz අනේ මම නැත්තටම නැතිවුනා. මේ භූතයා අපිට පුදුම කරදරයක් කරන්නේ. ගෙදර හැම තැනම ටික ටික ගිනි ගත්තා. ඒත් අල්මාරිය ගිනි ගන්නකම් මට මේක ප්‍රශ්නයක් වුනේ නැහැ. අල්මාරිය ගිනි ගත්තු වෙලාවේ මට ඔක්කෝම එපා වුණා. ZZ

පද්මසේන අප සමග එසේ කීවේය.

ව්‍යාපාරිකයකු වූ ඔහු තමන් උපයන මුදල් දින දෙක තුනක් ආරක්ෂිතව තබන්නේ අල්මාරියේය. ඔහු පවසන්නේ මේ ගින්න ඇති වී තිඛෙන්නේ මුදල් දමන ලාච්චුවෙන් බවයි.

zz මගේ සල්ලි පිච්චුනාට මට කමක් නැහැ. ඒත් මේක මගේ ජීවිතයට කරදරයක් වුනා. එතැන ඉදලා මම හොඳටම මානසිකව වැටුණා. වාහන දෙකක් විකුණලා දැම්මා. භූතයා අපිව විනාශ කරනවා. මට තිබුණු එකම බය මේ පුංචි අතදරුවා නිදාගෙන ඉන්න වෙලාවක එතනත් ගිනි ගනීවි කියලා. ZZ

දැන් ඒ නිවසේ රැකවල්ලූ සිටිති. ගමේ හිතවතුන් සහ ඥාතීන් නිවසට වරින් වර පැමිණ දිවා රාතී්‍ර මාරුවෙන් මාරුවට නිදි වරමින් ගෙදර මුරකරති. නිවැසියෝ නිදන්නේ නිවස ඉදිරිපිට කොරිඩෝවේය. අත දරුවා නිදන විට ඒ වටා සිව් දෙනෙක් මුර කරති. මෙලෙස කොතෙක් නම් මුරකාවල් දැමුව ද සියල්ලන්ගේ ම ඇස් වසා යළි යළිත් ගිනි ඇතිවූ බව පද්මසේන කියයි.

zz එදා දුවගේ ශිෂ්‍යත්ව විභාගයට කලින් දවසේ. දුව පාඩම් කරමින් හිටියා. අපිත් ගෙදර එළියේ හිටියේ. හිටි හැටියේ දුව කෑ ගැහුවා. අනේ අම්මේ මගේ ඇඳුම් ගිනි ගන්නවා කියා. අපි දුවගෙන ගිහින් බලන විට දුවගේ ඇඳුම් ඔක්කෝම ගිනි අරගෙන. දුවට ශිෂ්‍යත්ව විභාගයට ඇඳගෙන යන්නවත් ඇඳුම් තිබුණේ නැහැ. වෙන යාලූවෙකුගෙන් ඉල්ලගෙන තමයි ඇඳුම් ඇන්දේ. එදත් එයා කිව්වා. කවුදෝ එයාට කිව්වලූ දැන් ඔන්න ඔයාගේ ඇඳුම් ගිනි ගන්නවා කියා. ඒ ශබ්දය ඇසුණු හැටියේ තමයි එයා කෑ ගහලා තියෙන්නේ. ZZ

මේ භූතයා අල්ලා ගැනීමට ගත් සියලූ උත්සායහයන් ව්‍යර්ථ වූ විට පද්මසේන නිවස හැරදමා යාමට පවා සිතුවේය. මේ අතර ඔහුගේ නිවස අසළ පදිංචි හිතවත් වෛද්‍යවරයෙක් අපූරු යෝජනාවක් කළේය.

මේ ගිනි ඇතිවීමට හේතුව භූතයකු නොව නිවසේ සිටින යම් අයකු විසින් කරන කි්‍රයාවක් විය හැකි බැවින් ගාල්ල ජාතික රෝහලේ විශේෂඥ මනෝ වෛද්‍ය රූමි රූබන් හමුවන ලෙස ඒ වෛද්‍යවරයා කීවේය. ඔහුගේ උපදෙස් අනුව වෛද්‍ය රූමි හමුවීමට පද්මසේන පැමිණියේ එයින් ඔහු වඩාත් පීඩාවට පත්ව සිටි බැවිනි.

zz අනේ දොස්තර මහත්තයෝ අපේ ගෙදරට ඇවිත් මේ ගැන පොඩ්ඩක් බලන්න ZZ පද්මසේනගේ ඉල්ලීම විය.

ඒ අනුව විශේෂඥ මනෝ වෛද්‍ය රූමි රූබන් සමග අපි ද එම නිවසට ගියෙමු.

නිවසේ දහ පහළොස් දෙනෙක් රැඳී සිටිති. භූතයා මතුවූ විටෙක ඒ ගැන සොයා බැලීම ඔවුන්ගේ අපේක්ෂාව වී ඇතත් භූතයා ද වරින් වර සියල්ලන්ට ම හොරෙන් නිවසේ ඇති කොළ කැබැල්ලක් හෝ ගිනි තියන බව පද්මසේන පවසයි. පසෙක ඇත්තේ පිළිස්සී ගිය ඇඳුම් තොගයකි. තවත් තැනක පිච්චුණු මේස පුටු හා ඇඳ ඇතිරිලිය. භාවිතයට ගත නොහැකි තරමට පිළිස්සී ගිය අල්මාරියේ කොටස් ද තැනක ගොඩගසා ඇත. මේ නිවස මිනිසුන්ගේ නොව යක්ෂයන් අරක්ගත් භූත බංගලාවක් වැනියැයි දකින අයෙකුට සිතෙනු ඇත.

නිවසට ගිය වෛද්‍යවරයා පවුලේ ඥාතීන් ගැන විමසා සිටියේය. ඔහුගේ වැඩිම අවධානයට ලක්වූයේ පද්මසේනගේ දියණියයි. ඇය අප දෙස වඩාත් විමසිලිවත්ව බලා සිටියි.

වෛද්‍යවරයා නිවස පරීක්ෂා කළේය. තැන තැන ගිනිගත් සළකුණු පෙනෙන්නට තිබේ. දියණියගේ ඇඳුම් බොහොමයක් ගිනි ගෙන විනාශ වී ඇත. ඔහු එකිනෙක කාමර වලට ගොස් ගිනි ගත් ස්ථාන හා ද්‍රව්‍ය ගැනත් ඒවා ගිනි ගන්නවා යැයි දියණිය දැනගත් ආකාරයත් ඇගෙන් විමසා සිටියේය.

zz මට කවුදෝ කියනවා ගිනි ගන්නවා කියලා ZZ රංසි කීවාය.

zz ගිනි ගන්නවා කියා දුව කියන වෙලාවට ඔයාලා කොහෙද හිටියේ. එයා ඒක කියන්න ඉස්සෙල්ලා එයා කොහේ ද හිටියේ ? ZZ වෛද්‍යවරයාගේ ඒ ප්‍රශ්නයට සෘජු පිළිතුරක් දීමට දෙමහල්ලන්ට හැකියාවක් නැත.

zz හු`ගක් වෙලාවට අපි සාලේ ඉන්නවිට තමයි දූ කියන්නේ. එයා කොහේ හරි ඉදලා අපි ඉන්න තැනට ඇවිත් කියනවා. ZZ මව කීවාය.

තාත්තගේ ගමේ යන්න දුව කැමති නැද්දැයි වෛද්‍යවරයා ඇසූ විට රංසි කීවේ

zz මම එහේ යන්න හරිම කැමතියි. සෙල්ලම් කරන්න පුළුවන්. මෙහේ සෙල්ලම් කරන්වත් කවුරුත් නැහැනේ. ZZ යනුවෙනි.

වෛද්‍යවරයාගේ අදහස වූයේ මෙය භූත බලවේගයකින් සිදුවන්නක් නොව මේ දියණියගේ කි්‍රයාවක ප්‍රතිඵලයක් බවයි.

ඒ ගැන වෛද්‍යවරයා මෙසේ කීවේය.

zz හිදිසියේම නිවෙස් ඇතුලේ තැන තැන ගිනි ගැනීම් ඇතිවීම ඇඳුම් පැළඳුම් ගිනි ගැනීම බොහෝ දෙනෙක් හිතන්නේ භූතයන් නිසා සිදුවන්නක් කියා. නමුත් මෙවැනි දේ සිදුවෙන්නේ යම් අයකුගේ මිනිස් කි්‍රයාකාරකමක් හේතුවෙන්. මේ නිවසේ සිටි අය දෙස බැලු විට අපට පැහැදිලිවනවා මේ රංසි දියණියගේ චර්යාවේ එක් ප්‍රතිඵලයක් කියා. ඇය තමයි ගිනිි තියන්නේ. මෙයට හේතුව වී ඇත්තේ අන් අයගේ අවධානය දිනා ගැනීමට ඇයට ඇති අවශ්‍යතාව. ප්‍රධාන වශයෙන්ම ඇය තම පදිංචිය හම්බන්තොට සිට වැලිගමට පැමිණීම ගැන කැමැත්තක් දැක්වූයේ නැහැ. පාසල මාරු කිරීම මිතුරියන් අහිමිවීම ඇයට අහිතකර ලෙස බලපාන්න ඇති. විශේෂයෙන්ම ශිෂ්‍යත්ව විභාගය හේතුවෙන් එල්ලවූ පීඩනයත් මේ තත්ත්වයට බලපානවා. ZZ

වෛද්‍ය රූමි පවසන්නේ රංසි දියණියගේ මිත්තනිය මිය යාමෙන් ඇතිවූ දුක ද ඇය මෙවැනි කි්‍රයාවකට යොමු වීමට හේතුවන්නට ඇති බවයි. රංසි තමා විසින්ම ගිනි තබන දේ නැවත යම් අයකු තමන්ට කීවා යැයි පවසමින් දෙමාපියන්ට ඒ බව දැනුම් දෙන බව ද වෛද්‍යවරයා ගේ අදහස වී තිබේ.

වෛද්‍ය රූමි පවසන්නේ මෙය රංසි හිතා මතා හෝ ඇයගේ සිතේ ඇතිවන පීඩාකාරී තත්්තවය හේතුවෙන්් පාලනයකින් තොරව ඉබේම මෙන් ඇය අතින්ම සිදුවන්නක් විය හැකි බවයි.

විශේෂඥ වෛද්‍ය රූමි වැඩිදුරටත් මෙසේ ද කීවේය.

මෙය රෝගයක් නොවේ. ඛෙහෙත් දීම අනවශ්‍යයයි. නමුත් මේ දරුවාගේ මානසික තත්ත්වය ගැන අවබෝධයක් ලබාගනිමින් ඇය ගැන අවධානයෙන් සිටිය යුතුයි. අපි මේ වගේ අවස්ථාවක දී මනස වෙනස් වීමට බලපෑ සාධක පවුලේ ඇතිවූ වෙනස්කම් ඇයට බලපෑ බව පැහැදිලියි. ඒ වගේ ම ඔවුන් පදිංචියට පැමිණි නිවස ඇගේ පුංචි අම්මාට ලියූ බව ද ඇයට කිහිප වතාවක්ම ඇසෙන්නට ඇති. එයත් ඇගේ මේ කි්‍රයාවට යම් පමණකින් බලපාන්න ඇති. විශේෂයෙන්ම ශිෂ්‍යත්ව විභාගයට පෙර දිනයේ තමන්ගේම ඇඳුම් පුළුස්සා දැමීමට ඇය කටයුතු කරන්නට ඇත්තේ තමන්ට එල්ලවූ පීඩනය නිසා විය යුතුයි. මේ දරුවාගේ මානසික ආතතිය අඩුවීමට නිවැසියන් කටයුතු කරන්නට අවශ්‍යයි. ඒ වගේම යහළුවන් සමග කෙළි දෙලෙන් වැඩි කාලයක් ගත කරන්නට අවස්ථාව දීමත් වෙනස් පරිසරවලට ඇය රැගෙන යාමත් තුළින් පහසුවෙන් මේ තත්ත්වය මගහරවා ගතහැකි වනවා.

වෛද්‍ය රූමි පවසන්නේ යන්ත්‍ර මන්ත්‍ර ගුරුකම් හා තොවිල් කිරීමෙන් ද ඇතැම් විට මේ තත්ත්වය තවදුරටත් වර්ධනය වීමට ඉඩ ඇති බවයි. භූතයෙක් මේ දේවල් කරනවායැයි දිගින් දිගටම පැවසීමෙන් ද දරුවා එයටම යොමුවීමේ වැඩි ප්‍රවණතාවක් තිඛෙන බව ද වෛද්‍යවරයා කීවේය.

විශේෂඥ මනෝ වෛද්‍ය රූමි රූබන් දුන් උපදෙස් මේ පවුලේ සාමාජිකයෝ කටයුතු කළහ. දැන් ඒ නිවසේ භූතයන් නැත. දියණිය රංසි සිය නව මිතුරියන් සමග සතුටින් පාසල් යන්නීය. ඇය තමන්ට සිදුවූ දේ ගැන නොදන්නවා විය යුතුය.

මෙය සත්‍ය කතාවක් වුව ද නම් ගම් මනංකල්පිතය

සජීව විජේවීර විසිනි

ඊශායල නාවුක හමුදාව විසින් අත්අඩංගුවටගත් සමාජ ක්‍රියාකාරිනී ග්‍රේටා තුන්බර්ග් ඇතුළු කණ්ඩායම පිටුවහල් කිරීමට පෙර ටෙල් අවීව් ගුවන්තොටුපලට රැගෙන ගොස් ඇතැයි ඊශ්‍රායල විදේශ අමාත්‍යාංශය පවසයි.

ගාසා අර්බුදය සම්බන්දව දැනුවත් කිරීමට සහ ආධාර බෙදාදීමේ අරමුණින් ගමන්ගත් ක්‍රියාකාරීන් රැගත් නෞකාව ගාසා තීරයට යාත්‍රා කිරීම සඳුඳා අලුයම ඊශ්‍රායල නාවුක හමුදාව විසින් වලක්වන ලදී.

ක්‍රියාකාරීන් සහල් සහ ළදරු කිරිපිටි ඇතුළු මානුෂීය ආධාර කුඩා තොගයක් රැගෙන ගොස් ඇති අතර, මාස ගණනක යුද්ධයෙන් විනාශයට පත් වූ ගාසා තීරයේ මානුෂීය අර්බුදය පිළිබඳව ජාත්‍යන්තරව දැනුවත් කිරීම සඳහා ඔවුන්ට අවශ්‍ය බව පැවසූහ.

ඊශ්‍රායලය එම ගමන හමාස් හිතවාදී ප්‍රචාරක උපක්‍රමයක් ලෙස ප්‍රතික්ෂේප කළේය. “යාත්‍රාවේ තිබූ සුළු ආධාර ප්‍රමාණය සැබෑ මානුෂීය මාර්ග හරහා ගාසා තීරයට මාරු කරනු ලැබේ,” විදේශ අමාත්‍යාංශය පැවසීය

බ්‍රිතාන්‍ය ධජය සහිත යාත්‍රාව ඊශ්‍රායලයේ අෂ්ඩෝඩ් වරායට ගෙන යන ලද අතර විදේශ අමාත්‍යාංශය පැවසුවේ ක්‍රියාකාරීන් එක රැයකින් බෙන් ගුරියන් ගුවන් තොටුපළට මාරු කළ බවයි.’කුඩා යාත්‍රා’ මගීන් සමහරක් ඉදිරි පැය කිහිපය තුළ පිටත්ව යනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ,” අමාත්‍යාංශය නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේය. “පිටුවහල් කිරීමේ ලියකියවිලි අත්සන් කර ඊශ්‍රායලයෙන් පිටවීම ප්‍රතික්ෂේප කරන අයව, ඊශ්‍රායල නීතියට අනුකූලව, ඔවුන් පිටුවහල් කිරීමට අවසර දීම සඳහා අධිකරණ අධිකාරියක් ඉදිරියට පමුණුවනු ලැබේ.”

මගීන්ගේ මව් රටවල කොන්සියුලර් නියෝජිතයන් ගුවන් තොටුපළේදී ඔවුන් හමුවූ බව එහි වැඩිදුරටත් සඳහන් විය

ජාත්‍යන්තර මුහුදේදී ඊශ්‍රායලය ඇයව පැහැරගෙන ගිය බවට තන්බර්ග් චෝදනා කළාය. “හැකි ඉක්මනින් මා සහ අනෙක් අය නිදහස් කරන ලෙස ස්වීඩන් රජයට බලපෑම් කරන ලෙස මගේ සියලු මිතුරන්, පවුලේ අය සහ සහෝදරවරුන්ගෙන් මම ඉල්ලා සිටිමි,” ඊශ්‍රායල නාවික ක්‍රියාමාර්ගයට පෙර පටිගත කරන ලද වීඩියෝවකින් ඇය පැවසුවාය.

එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්, පැහැර ගැනීමක් පිළිබඳ තුන්බර්ග්ගේ ප්‍රකාශය ප්‍රතික්ෂේප කළේය. “ග්‍රේටා තුන්බර්ග් පැහැර ගැනීමට වඩා ඊශ්‍රායලයට ඇති තරම් ගැටලු ඇති බව මම සිතමි,” ඔහු පැවසීය. “ඇය තරුණ, කෝපයට පත් පුද්ගලයෙක්. මම හිතන්නේ ඇයට කෝපය කළමනාකරණය කිරීමේ පන්තියකට යා යුතුයි.”ඔහු පැවසීය.

2007 දී හමාස් සංවිධානය ගාසා තීරය අත්පත් කර ගැනීමෙන් පසු ඊශ්‍රායලය වෙරළබඩ ප්‍රදේශයට නාවික අවහිරයක් පනවා ඇති අතර, හමාස් වෙත ආයුධ ළඟා වීම වැළැක්වීමේ අරමුණින් එය ක්‍රියාත්මක වේ.2023 ඔක්තෝබර් 7 වන දින හමාස් නායකත්වයෙන් යුත් සටන්කාමීන් දකුණු ඊශ්‍රායලය හරහා කඩා වැදී 1,200 කට වැඩි පිරිසක් මරා දමා 251 දෙනෙකු ප්‍රාණ ඇපයට ගත් විට ආරම්භ වූ යුද්ධය ඇතුළු ගැටුම් හරහා අවහිරය ක්‍රියාත්මක වී තිබේ.

හමාස් සංවිධානයට එරෙහි ඊශ්‍රායලයේ පළිගැනීමේ ප්‍රහාරයෙන් පලස්තීනුවන් 54,000 කට වැඩි පිරිසක් මේ වනවිට මිය ගොස් ඇති අතර, හමාස් පාලනය කරන ගාසා තීරයේ සෞඛ්‍ය නිලධාරීන්ට අනුව, එහි මිලියන 2.3 ක පදිංචිකරුවන්ගේ නිවාස බොහොමයක් විනාශ වී ඇත.

වෙසක් පොහොය දිනයේ දී අනීතික ලෙස සිරකරුවකුට නිදහස් ලබාදුන් බව කියන සිද්ධියක් සම්බන්ධයෙන් අත්අඩංගුවට ගත් බන්ධනාගාර කොමසාරිස් ජනරාල් තුෂාර උපුල්දෙණිය හෙට (11) දක්වා රිමාන්ඩ් කරන්න යැයි කොළඹ අතිරේක මහේස්ත්‍රාත් මංජුල රත්නායක අද (10) නියෝග කළේය.

සැකකරු ඇප ඉල්ලා සිටිය ද මහේස්ත්‍රාත්වරයා කියා සිටියේ අදාළ විම්ශන කටයුතු සිඳුවන හෙයින් ඇප ඉල්ලීම සළකා බැලිය නොහැකි බවයි.

රාත්‍රියේ දී වඩාත් ක්‍රියාශීලී වන මේ සතුන් සාමාන්‍ය පුද්ගලයකුට දැක ගැනීමට පහසු නැත. නමුත් ඔවුන් මහා රාත්‍රියේ අප සිටින ඉසව්වේ පවා කාටත් රහසින් සැරිසරන බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නැත. ඔවුන් ආගිය බව දැන ගන්නට ලැබෙන්නේ ඔවුන්ගේ මළපහ සහ අඩි සළකුණු වලින් හෝ ගෘහශ්‍රිතව සිටින සතකු දෙන්නකුගේ අතුරුදන්වීම් වලිනි.

මේ අපූරු සත්තවයෝ සැබැවින්ම රාත්‍රියේ ඉන්ද්‍රජාලිකයෝය. එලෙස හැඳින්වෙන ශ්‍රී ලංකාවේ වනගත  බිළාල විශේෂ හතරක් දැකිය හැකිය.

ලෝකයේ ම දක්නට ලැබෙන බිළාල පවුලේ සත්ව විශේෂ සංඛ්‍යාව 40කි. ඉන් 04ක් හෙවත් 10%ක් ම ශ්‍රී ලංකාවේ දක්නට ලැ‍බීම මෙරට ජෛව විවිධත්වයේ වටිනාකම තවත් තහවුරු කරන කරුණකි.

කොටියා

මෙරට සිටින වනගත බිළාලයන් අතරින් විශාලතම සත්ව විශේෂය වන්නේ කොටියාය. ඇතැම් පුද්ගලයන් දිවියා ලෙස ද හඳුන්වන ශ්‍රී ලංකා කොටියා Panthara padus kotiya ලෙස සත්ව විද්‍යාත්මකව හැඳින්වෙයි.  

කොටියා මෙරට වියළි කාලපීය වනාන්තරවල මෙන්ම තෙත් කලාපීය වනාන්තරවලත් කඳුකර වනාන්තරවලත් ව්‍යාප්ත වී සිටින සත්ව විශේෂයකි. යාල, විල්පත්තුව වැනි වියළි කලාපයේ වනෝද්‍යානවල දී පහසුවෙන් දැකගත හැකි කොටින්ගේ සුප්‍රසිද්ධ දඩබිමක් ලෙස හෝර්ටන් තැන්න වනෝද්‍යානය හැඳින්වීමට හැකිය. නමුත් හෝර්ටන් තැන්නේ දී කොටියකු දැකගැනීම අතිශය දුර්ලභය.

කඳුකර වනාන්තරවල සිටින කොටින් බහුල වශයෙන් තේ වතු ආශ්‍රිත ගම්මානවලට වැඳී බල්ලන්, බළලුන් සහ කුකුළන් වැනි සතුන් දඩයමේ යෙදෙන බැවින්ම ඔවුන් නිතරම මිනිසුන්ගේ ප්‍රහාරයටත් අනතුරුවලටත් මුහුණ දෙති. ඌරන් වැනි සතුන් අල්ලා ගැනීමට අටවන උගුල්වලට සහ කොටියා ඉලක්ක කරගෙනම අටවල උගුල්වලට අසු වී කඳුකර තෙත් කලාපයේ ජීවත්වන කොටි විශාල සංඛ්‍යාවක් පසුගිය වසර කිහිපයේ දී මියයාමෙන් ඒ බව තහවුරු  වෙයි. මේ අතර අතිශය දුර්ලභ කළු කොටියකු ද විය.

හඳුන් දිවියා

මෙරට සිටින බොහෝ දෙනකු දන්නා අනෙක් වනගත බිළාල විශේෂය වන්නේ හඳුන් දිවියාය. ඉංග්‍රීසි බසින් Fishing Cat ලෙස හඳුන්වන ඔවුන් Prionailurus viveriinus ලෙස සත්ව විද්‍යාත්මකව හඳුවයි.

හඳුන් දිවියා යනු ශ්‍රී ලංකාව පුරාම ව්‍යාප්ත වී සිටින සත්ව විශේෂයකි. විශේෂයෙන් ම කොළඹ නගරයේ ද කුඩා තුරු ගොමු අතර ජීවත් වීමට තරම් මේ හඳුන් දිවියන් අනුවර්තනය වී සිටීම විශේෂත්වයකි. වරින් වර කොළඹ නගරයේ ප්‍රධාන මාර්ගවල දී පවා අනතුරට පත්ව මියගිය හඳුන් දිවියන් වාර්තාවීමෙන් ඔවුන් තවමත් කොළඹ නගරයේ ජීවතවන බව තහවුරු වෙයි.

එයින් පැහැදිළි වන්නේ ඔවුන් නාගරීකරණයට පවා අනුවර්ථනය වී සිටින බවයි. ජලාශ්‍රිත වන ගොමුවලට වඩාත් ප්‍රියතාවක් දැක්වන හඳුන් දිවියෝ මසුන් දඩයම් කිරිමේ අති දක්ෂයෝය. මේ නිසාම ඔවුන්ට ඉංග්‍රීසි බසින් Fishing Cat යන නම ලැබී තිබේ.  තෙත් බිම් ගොඩකිරීම සහ විශාල වශයෙන් සිදුවන ඉදිකිරීම් හේතුවෙන් මොවුන්ගේ වාසස්ථාන වේගයෙන් අහිමිවෙමින් පවතී.

නමුත් සත්ව විද්‍යාඥයන් පවසන්නේ පරිසරයේ වෙනස්වීම් අනුව හඳුන් දිවියන් තමන්ට හමුවන ඕනෑම දෙයක් ආහාරයට ගනිමින් ජීවත්වීමට පුරුදුවන බවයි.

වල් බළලා

වල් බළලා (Wild cat) සත්ව විද්‍යාත්මකව Felis chaus ලෙස හඳුන්වයි. මොවුන් ශ්‍රී ලංකාවේ වියළි කලාපයට සීමා වූ සත්ව විශේෂයකි. උඩවළව ජාතික උද්‍යානයේ පහසුවෙන් දැකිය හැකි මොවුන් වියළි කලාපයේ පිහිටි අනෙක් ජාතික උද්‍යානවල දී ද දක්නට ලැබෙන සත්ව විශේෂයකි. එමෙන්ම වියළි කලාපයේ වනාන්තර ආශ්‍රිතව ජීවත්වන වල් බළලා කොටියා මෙන් දිවා කාලයේ දී ද සැරි සරන සත්ව විශේෂයකි. වියළි කලාපීය වනාන්තර ආශ්‍රිතව දිවෙන මහා මාර්ග හරහා ගමන් කිරීමේ දී රිය අනතුරුවලට ලක්ව මියගොස් සිටින අවස්ථා බහුලව වාර්තාවෙයි.

කොළ දිවියා

ශ්‍රී ලංකාවේ දක්නට ලැබෙන වනගත බිළාල සතුන් අතරින් කුඩාම සත්ව විශේෂය වන්නේ කොළ දිවියාය. ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් Rusty spotted Cat ලෙස හඳුන්වන කොළ දිවියා සත්ව විද්‍යාත්මකව Prionailurus rubiginosus ලෙස හඳුන්වනු ලැබේ.

පිදුරුතලාගල කඳු මුදුනේ සිට ශ්‍රී ලංකාවේ සියළුම දේශගුණික කලාප ඔස්සේ වෙරළබඩ තැනිතලාව දක්වාම විශාල ව්‍යාප්තියක් දක්නට ලැබෙන කොළ දිවියා ඉතාමත් දක්ෂ දඩයක්කරුවෙකි. එමෙන් ම ගොවියාගේ මිතුරකු ලෙස සැළකෙන සත්ව විශේෂයකි. වගාබිම්වලට හානි කරන මීයන් වැනි සතුන් විශාල වශයෙන් දඩයම් කරන කොළ දිවියා නිශාචර සත්ව විශේෂයකි. වරින් වර ගම් වැදී කුකුළු පැටවුන් අල්ලාගන්නා අවස්ථා ද වාර්තා වී ඇත. ඊට අමතරව කොළදිවියා කෘමි සතුන් ද විශාල වශයෙන් තම ආහාරවේලට එක්කර ගනී. සර්පයන් අල්ලා ආහාරයට ගන්නා සතකු ලෙස ද ‍කොළ දිවියා ප්‍රකටය සිටියි.

කොළ දිවියකු කෙනෙකුට පහසුවෙන් දැකගත නොහැකි සත්ව විශේෂයකි. වේගයෙන් සංචරණය වන ඔවුන් රාත්‍රී කාලයේ දී දැකීම අතිශය අසීරුය.

ශ්‍රී ලංකාවේ ජීවත්වන වනගත බිළාලයන් පිළබඳ වසර 05කට අධික කාලයක් පර්යේෂණ සිදුකළ විශේෂඥ ප්‍රසව හා නාරි වෛද්‍ය තිලක් ජයරත්න මහතා, වෛද්‍ය ජනක ගලප්පත්ති මහතා, වනජීවී පර්යේෂක නදික හපුආරච්චි මහතා සහ ගාල්ල වනජීවී සංරක්ෂණ සංගමයේ සභාපති සත්ව විද්‍යා පර්යේෂක මධුර ද සිල්වා මහතා පසුගිය තම අධ්‍යයනය පදනම් කරගනිමින්, “Phantoms of the night” Wild cats of Sri Lanka නමැති ග්‍රන්ථයක් එළිදැක්වූහ.

එම ග්‍රන්ථයේ මෙරට වනගත බිළාලයන්ගේ අතිශය දුර්ලභ ඡායාරූප රැසක් අන්තර්ගත වෙයි.

මෙරට වනාන්තරවල ජීවත්වන බිළාල විශේෂ 04ම පහසුවෙන් දැකගත නොහැකි බැවින් ම ඔවුන් “රාත්‍රියේ ඉන්ද්‍රජාලිකයන්” හෙවත් මායාකරුවන් ලෙස එම ග්‍රන්ථයේ කතුවරුන් විසින් නම්කර තිබේ.

ඩෙංගු මදුරුවන් බෝවන ස්ථාන පාසල්තුළ ඇත්නම් එම විදුහල්පතිවරුන්ට එරෙහිව නීතිය ක්‍රියත්මක කළ හැකියැයි අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය විසින් නිකුත්කළ චක්‍රලේඛයට විදුහල්පති ශ්‍රේණි නිලධාරීන්ගේ සංගමය විරෝධය පළකරයි.

ඔවුන් පවසන්නේ රාජ්‍ය නිලධාරීන් බිලිදීමේ මෙම ක්‍රියාවලියට එරෙහිව විදුහල්පතිවරු ලබන 15 වැනි දා සිට වෘත්තීය ක්‍රියාමාර්ගයකට එළැඹෙන බවයි.

මදුරුවන්ගෙන් බෝවන ඩෙංගු සහ චිකුන්ගුන්‍යා මේ වනවිට රටපුරා සීඝ්‍රයෙන් පැතිරෙමින් පවතින අතර 2025 අද දිනය වනවිටට ඩෙංගු රෝගීන් 25,050ක් වාර්තා වී ඇති අතර 13 දෙනකු මියගොස් ඇත.

වැඩිම රෝගීන් ප්‍රමාණයක් වාර්තා වී ඇත්තේ කොළඹ සහ ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කවලිනි. රත්නපුර, මඩකලපුව, ත්‍රිකුණාමලය, මහනුවර සහ ගාල්ල දිස්ත්‍රික්කද ඩෙංගු  ව්‍යාප්තියේ වැඩි අවදානම් ප්‍රදේශ ලෙස හඳුනාගෙන තිබේ.