නීතිඥ ජගත් ලියනාරච්චි විසිනි
ජනමාධ්‍ය අමාත්‍ය කෙහෙළිය රඹුක්වැල්ල සහ අධිකරණ අමාත්‍ය ජනාධිපති නීතීඥ අලි සබ්රි 2022 අප්‍රේල් 01 වැනි දින කැබිනට් පත්‍රිකාවක් ඉදිරිපත් කරමින් “අන්තර්ජාලයේ අසත්‍ය ප්‍රචාර හේතුවෙන් සිදුවන හානියෙන් සමාජය ආරක්ෂා කිරීමේ පනත් කෙටුම්පතක්” ඉදිරිපත් කිරීමට අමාත්‍ය මණ්ඩලයෙන් අවසර ඉල්ලා සිටියහ.
මෙය 2021 අප්‍රේල් 19 වන දින අමාත්‍ය මණ්ඩලය විසින් අනුමත කර ඇත. ඉන් අනතුරුව 2022 පෙබරවාරි 21 හෝ ඊට ආසන්න දිනකදී කෙටුම්පත සම්බන්ධයෙන් තවදුරටත් ක්‍රියා කිරීමේ වගකීම මහජන ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයාට පවරා තිබිණි.
ඒ නිසා මහජන ආරක්ෂක අමාත්‍ය ටිරාන් අලස් “අන්තර්ජාලයේ ප්‍රචාරය වන ව්‍යාජ තොරතුරුවලින් සිදුවන හානියෙන් සමාජය ආරක්ෂා කිරීම” සඳහා නීති කෙටුම්පත් සම්පාදක විසින් සකස් කරන ලද පනත් කෙටුම්පතට සමගාමීව අංක 23/1025/626/011 දරන කැබිනට් පත්‍රිකාව අමාත්‍ය මණ්ඩලයට ඉදිරිපත් කළේය.
අමාත්‍ය මණ්ඩලය විසින් ඒ සඳහා 2023 මැයි 30 වැනි දින ප්‍රතිපත්තිමය වශයෙන් අනුමැතිය ලබා දෙන ලදී. විද්‍යුත් විකාශන නියාමන අධිකාරී පනත් කෙටුම්පත සලකා බැලීම සඳහා පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කිරීමෙන් පසු මාර්ගගත ආරක්ෂණ පනත් කෙටුම්පත පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළ හැකි බව අමාත්‍ය මණ්ඩලය තීරණය කළේය.
2023 අගෝස්තු 08 වැනි දින අමාත්‍ය මණ්ඩලය කැඳවූ අවස්ථාවේ දී අන්තර්ජාල ආරක්ෂණ පනත් කෙටුම්පත අමාත්‍ය මණ්ඩලයේ අනුමැතිය සඳහා ඉදිරිපත් කළ හැකි බව දැනුම් දෙන ලදී. ඒ අනුව මහජන ආරක්ෂක අමාත්‍ය ටිරාන් අලස් මහතා විසින් අංක 01/10 (O.S.B /2022 (සංදේශන අංක 34/2023) දරණ 2023 අගෝස්තු 29 දිනැති කැබිනට් පත්‍රිකාව යටතේ ඔන්ලයින් ආරක්ෂාව පිළිබඳ පනත් කෙටුම්පත ඉදිරිපත් කර අමාත්‍ය මණ්ඩලයේ අනුමැතිය ඉල්ලා සිටියේය. එම පනත් කෙටුම්පත සඳහාත්, එය ගැසට් පත්‍රයේ පළ කර පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කිරීමටත්.
2023 සැප්තැම්බර් 04 වැනි දින අමාත්‍ය මණ්ඩලය එකී සංදේශය අනුමත කළ අතර, මහජන ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයාගේ උපදෙස් පරිදි ඔන්ලයින් ආරක්ෂාව පිළිබඳ පනත් කෙටුම්පත 2023 සැප්තැම්බර් 18 වැනි දින රජයේ ගැසට් පත්‍රයේ පළ කරන ලදී. ඉන් අනතුරුව, මහජන ආරක්ෂක අමාත්‍ය ටිරාන් අලස් විසින් එකී පනත් කෙටුම්පත 2023 ඔක්තෝම්බර් 23 වන දින එහි පළමු කියවීම සඳහා පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරන ලදී.
මහජන විරෝධය
පනත් කෙටුම්පත ගැසට් පත්‍රයේ ප්‍රකාශයට පත් කිරීමත් සමඟ ඊට එරෙහිව පාර්ශව කිහිපයක් විරෝධතා දියත් කළේය. සිවිල් සමාජ සංවිධාන, වෘත්තීය සමිති, තොරතුරු තාක්ෂණ ක්ෂේත්‍රයේ වෘත්තිකයන්, ව්‍යවසායකයින් සහ ශ්‍රී ලංකා නීතීඥ සංගමය සහ අනෙකුත් නීතිඥ සාමූහික ද ඊට විරෝධය දක්වන ලදී .
එසේම අන්තර්ජාල සේවා සපයන්නන් 13 දෙනෙකුගෙන් සමන්විත Asian Internet Coalition මහජන ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයා වෙත ලිපියක් යොමුකරමින් තම අප්‍රසාදය පළකර තිබුණි.
ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීරණය
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 121 වැනි ව්‍යවස්ථාවේ දක්වා ඇති පරිදි, පනත් කෙටුම්පතක් නියෝගයට ඇතුළත් කළ දින සිට දින 14ක් ඇතුළත ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට පෙත්සමක් ඉදිරිපත් කිරීමෙන් එහි ව්‍යවස්ථානුකූලභාවය ප්‍රශ්න කිරීමට රටේ පුරවැසියන්ට අයිතියක් ඇත. ඒ අනුව මෙම පනත් කෙටුම්පතට එරෙහිව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට පෙත්සම් 47ක් ඉදිරිපත් විය.
පෙත්සම්වලට සහය දැක්වීම ආරම්භයේදී නීතිපතිවරයා වෙනුවෙන් පෙනී සිටි නියෝජ්‍ය සොලිසිටර් ජනරාල්වරයා දීර්ඝ ලියවිල්ලක් අධිකරණයට ඉදිරිපත් කරමින් කියා සිටියේ පනත් කෙටුම්පතේ කාරක සභා අවස්ථාවේදී සංශෝධන ඇතුළත් කිරීමට රජය සූදානම් බවයි. එම ලේඛනයට අනුව පනත් කෙටුම්පතේ වගන්ති 30ක් සංශෝධනය කිරීමට රජය සූදානම් බව දැනුම් දී තිබිණි. (කෙටුම්පත් කෙටුම්පත කොටස් 52 කින් සමන්විත විය).
2023 ඔක්තෝබර් 18 සහ 19 යන දිනවල මෙම පෙත්සම්වලට සහාය පළ වූ අතර, කථානායකවරයා විසින් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ තීරණය 2023 නොවැම්බර් 07 වැනි දින පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරන ලදී.
ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය තීන්දුව අනුව මාර්ගගත ක්‍රමවල සුරක්ෂිතභාවය පිළිබඳ පනත් කෙටුම්පතේ 3, 5, 7, 9, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 36, 37, 42, 45, 53, 56 යන වගන්ති ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 84 2 ව්‍යවස්ථාව ප්‍රකාරව පාර්ලිමේන්තුවේ විශේෂ බහුතරයකින් සම්මත කළ යුතුය.
එසේ වුවත් එම වගන්ති සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීරණයේ යෝජිත සංශෝධනයන්ට යටත්ව කාරක සභා අවස්ථාවේදී සංශෝධනය කරන්නේ නම් මෙම පනත පාර්ලිමේන්තුවේ සරල බහුතරයෙන් සම්මත කළ හැකි බවත් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය දැනුම්දී ඇත.
පනත් කෙටුම්පතේ ඉතිරි විධිවිධාන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පටහැනි නොවන බව එම තීරණයේ වැඩිදුරටත් සඳහන් විය.
ඒ අනුව පනත් කෙටුම්පත සරල බහුතරයකින් සම්මත කිරීමට අවශ්‍ය නම් වගන්ති 32ක් සඳහා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය නිර්දේශ කළ සංශෝධන කාරක සභා අවස්ථාවේ දී ඇතුළත් කිරීමට නියමිතව තිබිණි.
පනත් කෙටුම්පත සම්මත කිරීම
පනත් කෙටුම්පත පිළිබඳ විවාදය 2024 ජනවාරි 23 සහ 24 යන දිනවල පැවැත්විණි. විවාදය ආරම්භ කිරීමට පෙර විපක්ෂය විරෝධතාවක් ඉදිරිපත් කළේ මෙම පනත් කෙටුම්පත පාර්ලිමේන්තුවේ ස්ථාවර නියෝග අනුව අදාළ ආංශික අධීක්ෂණ කාරක සභාව වෙත යොමු කර ඇති නමුත්, තවමත් නිසි වාර්තාවක් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කර නැතැයි කියමිනි.
එබැවින් මෙම පනත් කෙටුම්පත විවාදය ආරම්භ කිරීමට එරෙහිව විපක්ෂය විරෝධය පළ කළේය. විෂය භාර අමාත්‍යවරයා විසින් පත් කරන ලද විද්වත් කමිටුව විසින් නිර්දේශ කර ඇති සංශෝධන ඇතුළත් කිරීමට නීතිපතිවරයා එකඟ වී නොමැති බැවින් පනත් කෙටුම්පත විවාදයට නොගන්නා ලෙස ඔවුන් වැඩිදුරටත් ඉල්ලා සිටියේය.
ඉන් අනතුරුව පනත් කෙටුම්පත විවාදයට ගත යුතුද නැද්ද යන්න තීරණය කිරීම සඳහා ඡන්ද විමසීමක් පවත්වා විවාදය පැවැත්වීමට ගත් තීරණයට පක්ෂව ඡන්ද 83ක් ලැබුණු අතර ඊට විරුද්ධව ඡන්ද 50ක් ප්‍රකාශ විය. එතැන් සිට විවාදය ආරම්භ විය. පනත් කෙටුම්පත දෙවැනිවර කියවීම අවසානයේ තවත් ඡන්ද විමසීමක් පැවැති අතර, එහි දී පනත් කෙටුම්පතට පක්ෂව ඡන්ද 108ක්ද විරුද්ධව ඡන්ද 62ක්ද ලැබිණි.
කාරක සභා අවස්ථාවේදී රජය සංශෝධන ඇතුළත් කළ අවස්ථාවේදී විපක්ෂයේ විරෝධය එල්ල වූයේ එවැනි සංශෝධන ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීරණයට අනුකූල නොවන බවටයි. කෙසේ වෙතත්, තුන්වන වර කියවීම අවසානයේ විජිත හේරත් මන්ත්‍රීවරයා ඡන්දය ප්‍රකාශ කරන ලෙස ඉල්ලා සිටිය ද, ඡන්දයක් ඉල්ලීමට ලබාදී තිබූ කාලය අවසන් වී ඇති බවත්, එබැවින් එය කෙටුම්පත බලාත්මක කිරීම සනිටුහන් කිරීමක් ලෙස සලකන බවත් කථානායකවරයා ප්‍රකාශ කළේය. ඒ අනුව පනත තෙවැනි වර කියවීම ඡන්ද විමසීමකින් තොරව සම්මත විය.
පනතේ සඳහන් කරුණු
පනතේ 3 වැනි වගන්තිය පනතේ අරමුණු පහත පරිදි දක්වා ඇත.
තහනම් ප්‍රකාශ අන්තර්ජාලය හරහා සන්නිවේදනය කිරීමෙන් සිදුවන හානියෙන් පුද්ගලයන් ආරක්ෂා කිරීම සඳහා;
අධිකරණයට අපහාස කිරීම හෝ අධිකරණයේ අධිකාරිය සහ අපක්ෂපාතීත්වය පවත්වාගෙන යාමට අගතියක් වන ප්‍රකාශ සන්නිවේදනයෙන් ආරක්ෂාව සහතික කිරීම;
මෙම පනත යටතේ වැරදි සිදු කිරීම සඳහා සබැඳි ගිණුම් සහ බොට් අනිසි ලෙස භාවිතා කිරීම හඳුනා ගැනීම, වැළැක්වීම සහ ආරක්ෂා කිරීම සඳහා පියවර හඳුන්වා දීම; සහ
ශ්‍රී ලංකාව තුළ තහනම් ප්‍රකාශ, මාර්ගගත ගිණුමක් මාර්ගයෙන් හෝ මාර්ගගත ස්ථානයක් හරහා නැවත නැවතත් සන්නිවේදනය කරන මාර්ගගත ස්ථාන සඳහා මූල්‍යකරණය, ප්‍රවර්ධනය සහ වෙනත් සහාය වැළැක්වීම සඳහා.
පනත යටතේ වැරදි
පනත යටතේ වැරදි කාණ්ඩ කිහිපයක් හඳුන්වා දී ඇත.
- තහනම් ප්‍රකාශ අන්තර්ජාලය හරහා සන්නිවේදනය කිරීම.
- අන්තර්ජාල ප්‍රකාශයක් මගින් ළමා අපචාර සිදු කිරීම.
- වරදක් කිරීමට බොට්ස් සෑදීම.
- ප්‍රකාශිත මාර්ගගත ස්ථාන වලට අදාළ වැරදි.
තහනම් ප්‍රකාශ
මෙම පනත මගින් අන්තර්ජාලය ඔස්සේ ප්‍රකාශ කිරීම තහනම් කර ඇති ප්‍රකාශ හඳුනාගෙන ඇති අතර, එම ප්‍රකාශ නිකුත් කිරීම අපරාධ වරදක් ලෙස හඳුනාගෙන ඇත. එම වැරදි පනතේ 12 සිට 20 දක්වා වගන්තිවල ඇතුළත් වේ.
ව්‍යාජ ප්‍රකාශයක් සන්නිවේදනය කිරීමෙන් ජාතික ආරක්ෂාවට, මහජන සෞඛ්‍යයට හෝ මහජන සාමයට තර්ජනයක් එල්ල කිරීම හෝ විවිධ තරාතිරම්වල පුද්ගලයන් අතර අමනාප සහ සතුරු හැඟීම් ප්‍රවර්ධනය කිරීම. මෙම වරදට වරදකරු වුවහොත් වසර පහකට නොවැඩි සිරදඬුවමකට හෝ රුපියල් ලක්ෂ පහකට නොවැඩි දඩයකට හෝ එම දඬුවම් දෙකටම යටත් වනු ඇත. (12 වගන්තිය).
කිසියම් අදාළ ලිඛිත නීතියක් යටතේ අධිකරණයට අපහාස කිරීමක් වන ව්‍යාජ ප්‍රකාශයක් සන්නිවේදනය කිරීම. එකී අදාළ ලිඛිත නීතිවල විධිවිධාන, එවැනි පුද්ගලයාට දඬුවම් කිරීමේදී අදාළ විය යුතුය. (13 වගන්තිය).
ඕනෑම පුද්ගලයෙක්, අන්තර්ජාලය හරහා අසත්‍ය ප්‍රකාශයක් සන්නිවේදනය කිරීමෙන්, කෝලාහල කිරීමේ වරදක් ඇති කිරීමට ඕනෑම පුද්ගලයෙකුට ප්‍රකෝපකරණය කරයි, (අ) වසර 5 දක්වා සිර දඬුවමකට හෝ රුපියල් 500,000/-; හෝ (ආ) වසර 3 ක් දක්වා සිර දඬුවමක් හෝ රුපියල් 300,000/- (14 වගන්තිය).
අන්තර්ජාලය හරහා අසත්‍ය ප්‍රකාශයක් සන්නිවේදනය කිරීමෙන් ආගමික උත්සවයක ඕනෑම රැස්වීමකට බාධා ඇති කිරීම. වරදකරු වීම මත, එවැනි තැනැත්තෙකු වසර තුනකට නොවැඩි කාලයක් සඳහා සිරගත කිරීමට හෝ රුපියල් ලක්ෂ තුනකට නොවැඩි දඩයකට හෝ එම දෙකටම (15 වගන්තිය) යටත් විය යුතුය.
ආගමික හැඟීම් අවුල් කිරීමේ හිතාමතා සහ ද්වේෂසහගත චේතනාවෙන් අන්තර්ජාලය හරහා අසත්‍ය ප්‍රකාශයක් සන්නිවේදනය කිරීම. වරදකරු වීම මත, එවැනි තැනැත්තෙකු වසර තුනකට නොවැඩි කාලයක් සිරගත කිරීමට හෝ රුපියල් ලක්ෂ තුනකට නොවැඩි දඩයකට හෝ ඒ දෙකටම යටත් විය යුතුය. (16 වගන්තිය).
ඔන්ලයින් ගිණුමක් මාර්ගයෙන් හෝ ඔන්ලයින් ස්ථානයක් හරහා ඕනෑම පුද්ගලයෙකුට අසත්‍ය ප්‍රකාශයක් සන්නිවේදනය කිරීමෙන් ඔන්ලයින් වංචා කිරීමේ වරද සිදු කිරීම. වරදකරු වීම මත, එවැනි තැනැත්තෙකු වසර හතකට නොවැඩි කාලයක් සඳහා සිරගත කිරීමට හෝ රුපියල් ලක්ෂ හතකට නොවැඩි දඩයකට හෝ ඒ දෙකටම යටත් විය යුතුය. (17 වගන්තිය)
සබැඳි ගිණුමක් මගින් පුද්ගලානුබද්ධව මාර්ගගත වංචා කිරීමේ වරද සිදු කිරීම. වරදකරු වීම මත, එවැනි තැනැත්තෙකු වසර තුනක් දක්වා දීර්ඝ කළ හැකි සිරදඬුවමකට හෝ රුපියල් ලක්ෂ තුනක් නොඉක්මවන දඩයකට හෝ ඒ දෙකටම (18 වගන්තිය) යටත් විය යුතුය.
රාජ්‍යයට එරෙහිව කැරැල්ලක් හෝ වරදක් ඇති කිරීමේ චේතනාවෙන් අසත්‍ය ප්‍රකාශයක් අන්තර්ජාලය හරහා සංසරණය කිරීම. වරදකරු වීම මත, එවැනි පුද්ගලයෙකු වසර හතකට නොවැඩි කාලයක් සඳහා සිරගත කිරීමට හෝ රුපියල් ලක්ෂ හතකට නොවැඩි දඩයකට හෝ ඒ දෙකටම යටත් විය යුතුය (19 වගන්තිය).
හිරිහැර කිරීමේ අරමුණින් හිතාමතා ප්‍රකාශ සන්නිවේදනය කිරීම. වරදකරු වීම මත, එවැනි පුද්ගලයෙකු වසර පහකට නොවැඩි කාලයක් සඳහා සිරගත කිරීමට හෝ රුපියල් ලක්ෂ 05කට නොවැඩි දඩයකට හෝ ඒ දෙකටම යටත් විය යුතුය (20 වගන්තිය).
අන්තර්ජාලය හරහා ළමා අපචාර සිදුකිරීම
ඔන්ලයින් ගිණුමක් මාර්ගයෙන් හෝ මාර්ගගත ස්ථානයක් හරහා ළමා අපයෝජන සිදු කරන ඕනෑම පුද්ගලයෙක්, එනම් 286A, 288, 288A, 288B, 308A, 360A, 360B, 360C, 363 යන වගන්තිවල අර්ථය තුළ වරදක් සිදු කරයි දණ්ඩ නීති සංග්‍රහයේ 364A, 365, සහ ළමයෙකුට අදාළ අපයෝජන හෝ අසභ්‍ය ස්වභාවයේ ඕනෑම ඡායාරූපයක්, ශ්‍රව්‍ය හෝ වීඩියෝ ප්‍රකාශනය කරයි. (21 වගන්තිය)
වරදක් කිරීමට බොට්ස් සෑදීම හෝ වෙනස් කිරීම
මෙම පනත යටතේ වරදක් බවට පත්වන ප්‍රකාශයක්, බොට් මාර්ගයෙන් වෙනත් ඕනෑම ආකාරයක සන්නිවේදනයක් සඳහා හෝ පාර්ශවීය අරමුණින් බොට් එකක් හෝ වෙනස් කිරීම. (22 වගන්ති)
මෙම වැරදි සම්බන්ධයෙන් ඇති නඩු විභාග සඳහා අධිකරණයට බලය ඇත.
තහනම් ප්‍රකාශ සම්බන්ධයෙන් කොමිෂන් සභාව මගින් ගතයුතු ක්‍රියාමාර්ග (23 වගන්තිය)
තහනම් ප්‍රකාශයක් සන්නිවේදනය කිරීමෙන් අගතියට පත් වූ තැනැත්තෙකුට එම සන්නිවේදනයට අදාළ තොරතුරු කොමිසමට ඉදිරිපත් කරමින් පැමිණිල්ලක් කළ හැකිය. කොමිෂන් සභාව කොමිසමේ නිලධාරීන් හරහා විමර්ශන සිදු කළ යුතු අතර, තහනම් ප්‍රකාශයක් සන්නිවේදනය කරන බව පෙන්වීමට ප්‍රමාණවත් කරුණු පවතින බවට සෑහීමකට පත් වූ පසු, එම තහනම් ප්‍රකාශය සංනිවේදනය කළ පුද්ගලයාට එම ප්‍රකාශය සංසරණය වීම වැලැක්වීමට පියවර ගන්නා ලෙස දැනුම් දීමක් කළ හැකිය.
එවැනි දැනුම්දීමක් නිකුත් කර ඇති පුද්ගලයෙකු පැය 24ක් ඇතුළත එවැනි දැනුම්දීමකට අනුකූල විය යුතුය. කිසියම් පුද්ගලයෙකු එවැනි දැනුම්දීමකට අනුකූල වීමට අපොහොසත් වූ විට, කොමිෂන් සභාව විසින් එවැනි තහනම් ප්‍රකාශයක් සන්නිවේදනය කර ඇති අන්තර්ජාල සේවා සපයන්නාට හෝ අන්තර්ජාල මැදිහත්කරුට දැන්වීමක් නිකුත් කළ යුතුය.
එවැනි තහනම් ප්‍රකාශයකට ශ්‍රී ලංකාවේ අවසාන පරිශීලකයින්ට ප්‍රවේශය අබල කිරීමට; හෝ
එවැනි තහනම් ප්‍රකාශයක් එවැනි සබැඳි ස්ථානයකින් ඉවත් කිරීමට.
යම් පුද්ගලයෙකු හෝ අන්තර්ජාල සේවා සපයන්නෙකු හෝ අන්තර්ජාල අතරමැදියෙකු ඉහත විධිවිධානවලට අනුකූලව ක්‍රියා කිරීමට අපොහොසත් වූ විට, කොමිසමට පෙත්සමක් සහ දිවුරුම් ප්‍රකාශයක් මාර්ගයෙන් මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයට අයදුම් කළ හැකි අතර, එම පුද්ගලයාට නියෝගයක් ලබා ගැනීමට හෝ එවැනි විධිවිධානවලට අනුකූල වීම සඳහා අන්තර්ජාල සේවා සපයන්නා හෝ අන්තර්ජාල අතරමැදියා
තහනම් ප්‍රකාශ සංසරණය වැලැක්වීම සඳහා අධිකරණ නියෝගයක් සඳහා අයදුම් කිරීම (24 වගන්තිය)
කිසියම් තහනම් ප්‍රකාශයක් සන්නිවේදනය කිරීමෙන් පීඩාවට පත් ඕනෑම තැනැත්තෙකුට එම තොරතුරු සංසරණය වීම වැලැක්වීම සඳහා නියෝගයක් ලබා ගැනීම සඳහා පෙත්සමක් සහ දිවුරුම් ප්‍රකාශයක් මගින් මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයට අයදුම් කළ හැකිය.
එවැනි අයැදුම්පතක් සලකා බැලීමෙන් පසු, මහේස්ත්‍රාත්වරයා විසින් එවැනි තහනම් ප්‍රකාශයක් සන්නිවේදනය කර ඇති අන්තර්ජාල ස්ථානය සම්බන්ධයෙන් එවැනි පුද්ගලයෙකුට හෝ අන්තර්ජාල සේවා සපයන්නාට හෝ අන්තර්ජාල අතරමැදියාට කොන්දේසි සහිත නියෝගයක් නිකුත් කළ හැකිය.
ප්‍රකාශිත මාර්ගගත ස්ථාන
මහේස්ත්‍රාත්වරයා විසින් කොන්දේසි සහිත නියෝග නිරපේක්ෂ වශයෙන් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද එවැනි මාර්ගගත ස්ථානයක විවිධ තහනම් ප්‍රකාශ තුනක් ශ්‍රී ලංකාවේ අවසාන පරිශීලකයින්ට දන්වා තිබේ නම්, කොමිෂන් සභාව විසින් ගැසට් නිවේදනයක් මගින් මාර්ගගත ස්ථානයක් “ප්‍රකාශිත මාර්ගගත ස්ථානයක්” ලෙස ප්‍රකාශ කළ හැකිය. 24 වන වගන්තිය යටතේ, සහ මෙම වගන්තිය යටතේ ප්‍රකාශයක් නිකුත් කරන දිනට පෙර මාස හයක් ඇතුළත එවැනි ප්‍රකාශ තුනක් ශ්‍රී ලංකාවේ අවසාන පරිශීලකයින්ට එවැනි මාර්ගගත ස්ථානයක දී ප්‍රථමයෙන් සන්නිවේදනය කර ඇත (සබැඳි ස්ථානයක් යනු ඕනෑම වෙබ් අඩවියක්, වෙබ් පිටුවක් වේ. , චැට් රූම් හෝ ෆෝරම්, හෝ පරිගණකයක සත්කාරකත්වය දරන වෙනත් ඕනෑම දෙයක් අන්තර්ජාලය හරහා දැකීමට, ඇසීමට හෝ වෙනත් ආකාරයකින් වටහා ගත හැකිය).
ප්‍රකාශිත ඔන්ලයින් ස්ථානයක කිසියම් හිමිකරුවෙකු හෝ ක්‍රියාකරුවෙකු එම දැනුම්දීම පිළිපැදීමට අපොහොසත් වුවහොත්, කොමිසමට හෝ කොමිෂන් සභාව විසින් බලය පවරන ලද ඕනෑම පුද්ගලයෙකුට ශ්‍රී ලංකාවේ අවසාන පරිශීලකයින්ට එවැනි ප්‍රවේශය අබල කිරීමට හිමිකරුට හෝ ක්‍රියාකරුට නියෝග කිරීමේ නියෝගයක් සඳහා මහේස්ත්‍රාත්වරයාට අයදුම් කළ හැකිය. ප්‍රකාශිත ඔන්ලයින් ස්ථානය හෝ එවැනි ප්‍රකාශිත මාර්ගගත ස්ථානයට ප්‍රවේශ වන ශ්‍රී ලංකාවේ සියලුම අවසාන පරිශීලකයින්ට සන්නිවේදනය කිරීමට, සබැඳි ස්ථානය ප්‍රකාශනයක විෂය බව ප්‍රකාශ කරන දැන්වීමක්. කෙසේ වෙතත්, එවැනි පුද්ගලයින්ට කොන්දේසි සහිත නියෝගය නිරපේක්ෂ බවට පත් නොකරන්නේ මන්දැයි හේතුව පෙන්වීමට අයිතියක් ඇති අතර, නඩුවේ කරුණු සහ තත්වයන් මත පදනම්ව එවැනි නියෝගයක් නිරපේක්ෂ හෝ වෙනත් ආකාරයකින් කිරීමට අධිකරණයට ඉදිරියට යා හැකිය.
ප්‍රකාශිත මාර්ගගත ස්ථානයක හිමිකරු හෝ ක්‍රියාකරු එවැනි නියෝගයකට අනුකූල වීමට අපොහොසත් වුවහොත්, ප්‍රකාශිත මාර්ගගත ස්ථානයක එවැනි හිමිකරු හෝ ක්‍රියාකරු වරදක් සිදු කරන අතර, වරදකරු වුවහොත් වසර හයකට නොවැඩි කාලයක් සඳහා සිරදඬුවම් හෝ දඩයකට යටත් විය යුතුය. රුපියල් මිලියන දහයයි. (28 වගන්තිය)
අන්තර්ජාල සේවා සපයන්නෙකු සහ/හෝ අන්තර්ජාල අතරමැදියෙකු විසින් ප්‍රකාශිත සබැඳි ස්ථානයේ ශ්‍රී ලංකාව තුළ කිසියම් ගෙවුම් අන්තර්ගතයක් සන්නිවේදනය නොවන බවට හෝ එවැනි ප්‍රකාශිත සබැඳි ස්ථානයක් ප්‍රවර්ධනය නොකරන බවට සහතික කිරීමට සාධාරණ පියවර ගත යුතුය. එවැනි මාර්ගගත ස්ථානයකින් කිසිදු ගෙවීමක් ලැබීම ද තහනම්ය. එකී ප්‍රතිපාදනවලට අනුකූලව කටයුතු කිරීමට අපොහොසත් වන තැනැත්තෙකු වරදක් සිදු කරන අතර, නිසි මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයක් විසින් වරදකරු කරනු ලැබීම මත වසර හතකට නොවැඩි සිර දඬුවමකට හෝ රුපියල් මිලියන දහයකට නොවැඩි දඩයකට යටත් විය යුතු අතර, එසේ කිරීමට බලය ඇත. (29 වගන්තිය)
ප්‍රකාශිත සබැඳි ස්ථානයක් ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා පෙළඹවීමක් හෝ ත්‍යාගයක් ලෙස කිසියම් මූල්‍ය හෝ වෙනත් ද්‍රව්‍යමය ප්‍රතිලාභයක් ඉල්ලා සිටීම, ලබා ගැනීම හෝ ලබා ගැනීමට එකඟ වීම වරදක් සිදු කරයි. (30 කොටස)
ප්‍රකාශිත මාර්ගගත ස්ථානයක ශ්‍රී ලංකාවේ අවසාන පරිශීලකයින්ට තහනම් ප්‍රකාශ සන්නිවේදනය කිරීමට උපකාර කිරීම හෝ ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා කිසියම් දේපලක් වියදම් කිරීම හෝ අයදුම් කිරීම වරදක් සිදු කරයි. (31 වගන්තිය)
ව්‍යාජ මාර්ගගත ගිණුම් සහ සම්බන්ධීකරණ ව්‍යාජ හැසිරීම් අවම කිරීම
ව්‍යාජ සබැඳි ගිණුම් සහ ව්‍යාජ හැසිරීම් සම්බන්ධීකරණය කිරීම සඳහා අන්තර්ජාල අතරමැදියෙකුට දැනුම් දීමට කොමිෂන් සභාවට බලය ඇත. එසේම එවැනි ව්‍යාජ අන්තර්ජාල ගිණුම් පවත්වාගෙන යාම සිරගත කළ හැකි වරදක් බව පනතේ 18 වැනි වගන්තියේ දක්වා ඇත.
සමාජ මාධ්‍ය වේදිකා ලියාපදිංචි කිරීම
පනතේ 11(j) වගන්තිය උපුටා දක්වන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ අවසාන පරිශීලකයින්ට සමාජ මාධ්‍ය වේදිකා සපයන වෙබ් අඩවි මෙම පනත යටතේ සාදන ලද රීති මගින් නිශ්චිතව දක්වා ඇති ආකාරයට කොමිෂන් සභාව විසින් ලියාපදිංචි කළ යුතු බවයි.
මාර්ගගත ආරක්ෂණ කොමිසම
මෙම කොමිෂන් සභාව සාමාජිකයින් 5 දෙනෙකුගෙන් සමන්විත වන අතර, ඔවුන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවේ අනුමැතිය ලැබීමෙන් පසු ජනාධිපතිවරයා විසින් පත් කරනු ලැබේ. කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයින්ගේ ධුර කාලය වසර 3 කි.
විමර්ශනයක් පවත්වා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවේ අනුමැතිය ඇතිව හේතු දක්වමින් ඕනෑම සාමාජිකයෙකු ඉවත් කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය ඇත. (7 වන කොටස)
කොමිෂන් සභාවේ බලතල සහ කාර්යයන් (11 වගන්තිය)
කිසියම් තහනම් ප්‍රකාශයක් මගින් අහිතකර බලපෑම්වලට ලක් වූ පුද්ගලයන්ට ප්‍රතිචාර දැක්වීමේ අවස්ථාවක් ප්‍රකාශ කළ හෝ සන්නිවේදනය කළ හෝ ඔවුන්ගේ සේවාව භාවිත කර ඇති පුද්ගලයන්ට, අන්තර්ජාල සේවා සපයන්නන්ට හෝ අන්තර්ජාල මැදිහත්කරුවන්ට නියෝග නිකුත් කිරීම. එවැනි තහනම් ප්‍රකාශයකට;
තහනම් ප්‍රකාශ සන්නිවේදනය කරන පුද්ගලයන්ට නිවේදන නිකුත් කිරීම, එම ප්‍රකාශ සන්නිවේදනය නතර කිරීම;
සන්නිවේදන, අන්තර්ජාල සේවා සපයන්නන් සහ අන්තර්ජාල අතරමැදියන් නිකුත් කරන පුද්ගලයින්ට නිවේදන නිකුත් කිරීමට;
සමාජ මාධ්‍ය වේදිකා සපයන වෙබ් අඩවි ලියාපදිංචි කිරීමට;
සමාජ මාධ්‍ය වේදිකා සඳහා පුහුණු සංග්‍රහ හඳුන්වා දීමට;
තහනම් ප්‍රකාශයක් අඩංගු සබැඳි ස්ථානයකට ප්‍රවේශය අබල කිරීමට ඕනෑම අන්තර්ජාල සේවා සපයන්නෙකුට හෝ අන්තර්ජාල අතරමැදියෙකුට දැන්වීම් නිකුත් කිරීමට;
පනතේ නීත්‍යානුකූභාවයට අභියෝග
පනත් කෙටුම්පත සකස් කිරීම අතිශය රහසිගත වූ අතර, කෙටුම්පත් කමිටුවේ සාමාජිකයෙකු පවා සිය විරෝධය දැක්වීමෙන් පසු අතරමගදී ඉල්ලා අස්විය.
එමෙන්ම මෙම කෙටුම්පත් කෙටුම්පත සකස් කිරීමේදී කිසිදු පාර්ශවකරුවෙකුගෙන් අදහස් විමසා නොමැත.
මුලදී, කෙටුම්පත් කෙටුම්පත සකස් කිරීම අධිකරණ අමාත්‍යාංශයේ විෂය පථය යටතේ පැවති අතර පසුව එය හදිසියේම මහජන ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයට භාර දෙන ලදී. කිසිදු සටහනක් හෝ ලිඛිත සංදේශයක් නොමැතිව එසේ භාරදීම සිදු කර ඇති බව මහජන ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයේ තොරතුරු නිලධාරියා ප්‍රකාශ කර ඇත.
පනත් කෙටුම්පත ගැසට් පත්‍රයේ ප්‍රසිද්ධියට පත් වූ විට සිවිල් සමාජ සාමූහිකව පනත් කෙටුම්පත නැවත ඇගයීමට ලක් කරන ලෙස විෂය භාර ඇමැතිවරයාගෙන් ඉල්ලා සිටියද ඔහු එම ඉල්ලීම කෙරෙහි අවධානයක් හෝ සැලකිල්ලක් දැක්වූයේ නැත.
ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය හමුවේ ඉදිරිපත් කර ඇති අයදුම්පත්වලට සහය දැක්වීමට පෙර නීතිපතිවරයා විසින් ලේඛනයක් අධිකරණයට ඉදිරිපත් කර කාරක සභා අවස්ථාවේදී පනත් කෙටුම්පතේ වගන්ති 30කට සංශෝධන ඇතුළත් කිරීමට රජය අපේක්ෂා කරන බව දැනුම් දුන්නේය. පනත් කෙටුම්පතේ සමස්ත 56 න් වගන්ති 30 කට අපේක්ෂිත සංශෝධන පනත් කෙටුම්පතේ බරපතල දෝෂ පවතින බව පැහැදිලිව පෙන්නුම් කරයි.
මෙම පනත් කෙටුම්පතට එරෙහිව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට පෙත්සම් 51ක් ගොනු කර තිබූ අතර, එක් කෙටුම්පතකට එරෙහිව වැඩිම පෙත්සම් සංඛ්‍යාවක් ඉදිරිපත් වූ අතර එය මහජනතාවගේ විරෝධයේ තරම පෙන්නුම් කරයි.
ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීරණයට අනුව පනත් කෙටුම්පත සරල බහුතරයකින් සම්මත කර ගැනීමට නම් වගන්ති 32ක් සංශෝධනය විය යුතු විය. ඒ නිසා කාරක සභා අවස්ථාවේදී පනත් කෙටුම්පතෙන් හරි අඩකට වඩා සංශෝධනය කරන්න කියලා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය නියෝග කළා.
කෙසේ වෙතත්, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් පනත් කෙටුම්පතට ඇතුළත් කිරීමට නිර්දේශ කළ ඇතැම් සංශෝධන පාර්ලිමේන්තුවේ කාරක සභා අවස්ථාවේදී ඇතුළත් කර නොතිබුණි.
පනත් කෙටුම්පතට ඇතුළත් කළ යුතු බවට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය නිර්දේශ කළ සංශෝධන 9ක් ඉවත් කර ඇති බැවින් කථානායකවරයාට එරෙහිව විශ්වාසභංග යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කිරීමට විපක්ෂය අදහස් කරන බව විපක්ෂ නායකවරයා ජනහමුවක් අමතමින් ප්‍රකාශ කළේය.
පාර්ලිමේන්තුවේ ස්ථාවර නියෝග අනුව පනත් කෙටුම්පත ආංශික අධීක්ෂණ කාරක සභාවකට යොමු කළද ඔවුන් විසින් නිසි වාර්තාවක් ඉදිරිපත් කර නොතිබූ බැවින් විවාදය පැවැත්වීම නීති විරෝධී බව විපක්ෂය තර්ක කරයි.
විජිත හේරත් මන්ත්‍රීවරයා තුන්වැනි වර කියවීම අවසානයේ ඡන්දයක් ඉල්ලා සිටියද කථානායකවරයා පනත් කෙටුම්පත නීතිගත කිරීමට කටයුතු කළේ ඡන්දය ඉල්ලීමට ලබාදී තිබූ කාලය අවසන් වී ඇති බවටයි විපක්ෂය චෝදනා කරන්නේ.
ඡන්ද විමසීම අවසන් වූ පසු බොහෝ සිවිල් සංවිධාන සාමූහිකව කථානායකවරයාගෙන් ඉල්ලා සිටියේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය නිර්දේශ කළ පරිදි සංශෝධන ඇතුළත් කර නොමැති පනතක් සහතික නොකරන ලෙසයි.
එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිලය X වෙබ් අඩවියේ පළ කරන ලද පණිවිඩයක් හරහා ප්‍රකාශ කළේ මෙම පනත ශ්‍රී ලාංකිකයන්ගේ අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේ අයිතිය ඇතුළුව ඔවුන්ගේ අයිතිවාසිකම්වලට අහිතකර ලෙස බලපාන බවයි.
කතාකිරීමේ සහ ප්‍රකාශනයේ නිදහසට ඇති බලපෑම
එම ස්වාධීන නොවන කොමිෂන් සභාව විසින් පනත යටතේ තහනම් ප්‍රකාශවලට අදාළ නියෝගයකට / නියෝගයකට ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇතැම් ප්‍රකාශ නිකුත් කරන පුද්ගලයන්ට තම ප්‍රකාශ ප්‍රසිද්ධ කිරීම නතර කරන ලෙස දැනුම් දෙන විට නිර්දෝෂීභාවය පිළිබඳ පූර්ව නිගමනය අභියෝගයට ලක් වේ.
එමෙන්ම ස්වාධීන නොවන කොමිෂන් සභාවකට බැඳීම් නියෝග ලබාදීමේ බලය හිමි වූ විට සමාජ මාධ්‍ය ක්‍රියාකාරීන් තම අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමට බිය වීමට ඉඩ තිබේ.
ස්වාධීන නොවන කොමිෂන් සභාවක තීරණ දේශපාලනික අභිප්‍රේරණයක් විය හැකි බැවින් පුරවැසියන්ට නිදහසේ අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමට ඇති අයිතියට එය බාධාවක් වනු ඇත.
මෙම පනත යටතේ තහනම් ප්‍රකාශවලට අදාළ වැරදි නිශ්චිත නොවන අතර ප්‍රකාශ කිරීමේ අයිතියට අනවශ්‍ය සීමාවක් පනවා ඇති පුළුල් අර්ථකථන සඳහා ඉඩකඩ ඉතිරි කරයි.
‘තහනම් ප්‍රකාශ’ නම් වරද ඉතා පුළුල් අර්ථකථනයකට ඉඩ ලබා දී ඇති හෙයින්, නිර්මාණාත්මක සන්නිවේදන අන්තර්ගතයන් අන්තර්ජාලය හරහා ප්‍රකාශයට පත් කරන නිර්මාණකරුවන්ට එරෙහිව කොමිසමේ නියෝග නිකුත් කළ හැකිය.
විශේෂයෙන්ම සද්භාවයෙන් කරන ලද ප්‍රකාශනවලට එරෙහිව පවා නීතිමය ක්‍රියාමාර්ග ගන්නා බැවින් යම් ප්‍රකාශයක සත්‍ය අසත්‍යභාවය හෝ එහි නොමැතිකම තීරණය කිරීමේ ගුරුත්වාකර්ෂණය, බැරෑරුම්කම සහ බරසාර ස්වභාවය සලකා බලා ප්‍රකාශ කිරීමට ඇති අවස්ථා දැඩි ලෙස සීමා කෙරේ.
සමාජ මාධ්‍ය වේදිකා ලියාපදිංචි කළ යුතු බවට කොන්දේසියක් පවතින බැවින් එවැනි කොන්දේසියකට අවනත නොවන ඕනෑම සමාජ මාධ්‍ය වේදිකාවක් ශ්‍රී ලංකාව හැර යා හැකි බැවින් පුරවැසියන්ගේ අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේ අවස්ථා තවදුරටත් කප්පාදු වීමේ අවදානමක් පවතී.
එසේම, මෙම පනත යටතේ අන්තර්ජාල සේවා සපයන්නන් සහ සමාජ මාධ්‍ය වේදිකා සාපරාධී ලෙස වගකිව යුතු බැවින්, එවැනි ව්‍යාපාර ශ්‍රී ලංකා වෙළඳපොලෙන් ඉවත් වීමට එය පොළඹවන අතර, සමාජ මාධ්‍යවල අදහස් ප්‍රකාශ කිරීම සීමා වී හෝ සම්පූර්ණයෙන්ම අවසන් වීමේ අවදානමක් ඇත. නවත්වන්න.
අන්තර්ජාල සේවා සපයන්නන් ශ්‍රී ලාංකේය වෙළෙඳපොළෙන් පිටවීම අන්තර්ජාල ව්‍යාපාරවල සහ අලෙවිකරණයේ යෙදී සිටින අයට අතිශයින්ම අහිතකර සහ අගතියක් වනු ඇත.
ශ්‍රී ලංකාවට අදාළ විදේශීය සමාගම් විසින් සිදුකරන ඇතැම් බොට් ක්‍රියාකාරකම් තාක්ෂණික හේතූන් මත නැවැත්විය නොහැකි බැවින් එවැනි වැරදිවලට වගකිව හැක්කේ ශ්‍රී ලංකාවේ පදිංචි පුරවැසියන්ට පමණි.
ICCPR පනතේ 3 වන වගන්තිය සහ දණ්ඩ නීති සංග්‍රහයේ 120 වගන්තිය අනුප්‍රාප්තික රජයන් විසින් (වැරදි ලෙස) භාවිතා කර ඇති ආකාරය පිළිබඳව ආලෝකය විහිදුවන විට, මෙම පනත මගින් යෝජිත විධිවිධාන භාවිතා කිරීම සඳහා විශාල අවදානමක් පවතින බව සැලකිල්ලට ගැනීම වඩාත් යෝග්‍ය වේ. විරුද්ධ මත දරන පුද්ගලයන් පීඩාවට පත් කරනවා.
පනතේ ඇති ධනාත්මක දේ
පනත යටතේ ඇති සියලුම වැරදි හඳුනා ගත නොහැකි වැරදි ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇත, එනම්, මෙම පනත යටතේ වරදක් සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබ සිටින ඕනෑම පුද්ගලයෙකු වරෙන්තුවක් නොමැතිව අත්අඩංගුවට ගත නොහැක.
පනත යටතේ ඇති සියලුම වැරදි ඇප දිය හැකි ලෙස වර්ග කර ඇත.
ජගත් ලියනාරච්චි යනු [email protected] යන ලිපිනයට සම්බන්ධ විය හැකි නීතිඥවරයෙකි.
Factum යනු www.factum.lk හරහා ප්‍රවේශ විය හැකි ජාත්‍යන්තර සබඳතා, තාක්ෂණික සහයෝගීතාව සහ උපාය මාර්ගික සන්නිවේදනයන් පිළිබඳ ආසියා පැසිෆික් කේන්ද්‍ර කරගත් චින්තන ටැංකියකි.
මෙහි ප්‍රකාශිත අදහස් කතුවරයාගේම වන අතර ඒවා අනිවාර්යයෙන්ම සංවිධානයේ අදහස් පිළිබිඹු නොකරයි.
