විශ්‍රාමික රියර් අද්මිරාල් වයි.එන්. ජයරත්න විසිනි
නාවික වත්කම් යනු – විශේෂයෙන්ම ජලය තලය මත තරඟකාරීව, රටක භූ දේශපාලනික ස්ථාවරය නිරන්තරයෙන් පරීක්ෂාවට ලක් කෙරෙන මෙවලමකි.
ඔක්‌තෝබර් 07 වැනිදා හමාස්‌ සංවිධානය ඊශ්‍රායලයට හදිසි ප්‍රහාරයක්‌ දියත් කළ පසු, එක්සත් ජනපදය වහාම ගල්ෆ් සහ මධ්‍යධරණී කලාපයට නාවුක සටන් කණ්ඩායම් දෙකක් පිටත් කර හැරියේය. එහි අරමුණ වූයේ ඊශ්‍රායලයට ප්‍රහාර එල්ල කිරීමට පෙළ ගැසෙන ඊශ්‍රායල විරෝධී කොටස් වැළැක්වීමයි.
ලෝකයේ විවිධ ප්‍රදේශවල තම නාවික වත්කම් යෙදවීම මගින් ගෝලීය බලවතුන් තම අභිප්‍රාය ප්‍රදර්ශනය කිරීමට ඔවුන්ගේ නාවික දස්කම් නිරතුරුව ම භාවිතා කරයි. බොහෝ විට මෙම නාවික වත්කම් නිශ්චිත ජාතික අවශ්‍යතා සපුරාලීම සඳහා භාවිතා කරනු ඇත. ශ්‍රී ලංකාව ද ඊට වෙනස් නොවේ: එය අතීතයේ ද එයම කර ඇති අතර අනාගතයේදී ද එයම කරනු ඇත.
හවුති ප්‍රහාරවලින් ජාත්‍යන්තර නාවික මාර්ග ආරක්ෂා කර ගැනීම සඳහා ශ්‍රී ලංකා නාවික හමුදාවට අයත් යාත්‍රාවක් යැවීමට තීරණය කර ඇති බව ශ්‍රී ලංකා ජනාධිපතිවරයා ප්‍රකාශ කළා.
මෙම ප්‍රකාශය ලුණු ඇඹුල් සහිතව ගත යුතු වුවත්, විශේෂයෙන් ම රටේ දැඩි ආර්ථික අර්බුදයක් පවතින අවස්ථාවක මෙහෙයුම් වියදම්, නිරීක්ෂණ උපකරණ සහ ආධාරක සැපයුම් හරහා මෙම යාත්‍රා සඳහා ආයෝජනය කිරීමට දේශපාලන නායකත්වය කෙතරම් කැමැත්තක් දක්වයිද යන්න සම්බන්ධයෙන් සැලකිලිමත් විය යුතුය. ඒ සමගම මෙය නාවික හමුදාව අතපසු නොකළ යුතු පිළිගැනීමේ අවස්ථාවක් ලෙසද සැලකිය යුතුය.
ශ්‍රී ලංකා නාවික හමුදාව සහ ජාතික අවශ්යතාවය
ශ්‍රී ලංකා නාවික හමුදාව මීට පෙර අවස්ථා වලදී ද ජාතික අවශ්‍යතා සපුරාලීම සඳහා සිය නාවික යෙදවීම් ක්‍රියාත්මක කර ඇත. 1950 වසරේ දී ශ්‍රී දළදා වහන්සේ නැව් මගින් මියන්මාරයට වැඩම කරවීමට සහ ඉන් පිටතට වැඩම කිරීමට එවකට රාජකීය ලංකා නාවික හමුදාව සම්බන්ධ විය.
මෑත කාලයේ සිට නාවික හමුදාව 2007 සිට 2008 දක්වා බෙදුම්වාදී ත්‍රස්තවාදී කණ්ඩායම්වල ආයුධ ප්‍රවාහන නෞකා විනාශ කිරීමේ කැපී පෙනෙන මෙහෙයුමක් දියත් කළේය. හමුදා කැමැත්ත සහ දේශපාලන අභිලාෂය ඒකාබද්ධ වූ පසු, බෙදුම්වාදී ත්‍රස්තවාදීන්ගේ ගුරුත්වාකර්ෂණ කේන්ද්‍රය පසුපස යාමට එඩිතර තීරණයක් ගන්නා ලදී. වෙරළබඩ භාණ්ඩ ප්‍රවාහන නැව් සමූහය තුවක්කු සහ අනෙකුත් ආයුධ නීතිවිරෝධී ලෙස රටට ගෙන ඒමේ ක්‍රියාකාරකම් වල නිරත වූ අතර පරාසයන්හි මහ මුහුදේ රැකවරණය පතා ඇත. නාවික හමුදාව මේ මුහුදට ළංවීමට එඩිතර නොවනු ඇතැයි සතුරාට වැරදි ලෙස හැඟී ගියේය.
පසුව, මත්ද්‍රව්‍ය උවදුරත් සමඟ නාවික හමුදාව නැවතත් මහ මුහුදට ගියේය. ශ්‍රී ලංකාවේ ධීවර යාත්‍රා වෙත මත්ද්‍රව්‍ය ප්‍රවාහනය කිරීමේ ප්‍රධාන යාත්‍රා ලෙස ක්‍රියා කළ ඉරාන ඩෝස් සොයා එය මෙවර අරාබි මුහුදේ දකුණට ගමන් කළේය.
2019 දී එම තීරණය ගැනීමට පෙර, ශ්‍රී ලංකා නාවික හමුදාව අරාබි මුහුද ඔවුන්ට ක්‍රියාකාරී ප්‍රදේශයක් නොවන බවට ශ්‍රී ලංකා නාවික හමුදාව නිගමනය කළ බැවින්, ශ්‍රී ලංකා නාවික හමුදාව ඉන්දීය නාවික හමුදාවේ සහ බහරේනය පදනම් කරගත් ඒකාබද්ධ සමුද්‍ර බලකායේ (CMF) සහාය ඉල්ලා සිටියේය. නමුත් යාත්‍රා නොමැති බව පවසමින් ඉන්දියාව සහ CMF යන දෙපාර්ශ්වයම ආධාර ලබා දීම ප්‍රතික්ෂේප කළ විට, NHQ තනිවම මෙහෙයුමේ නිරත වීමට තීරණය කළේය. මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරමේ නිරත වූ මව් යාත්‍රා කිහිපයක් සහ ශ්‍රී ලංකා ධීවර යාත්‍රා අත්අඩංගුවට ගැනීම් සිදුකෙරිණි.
නාවික වත්කම් යෙදවීමේදී, සලකා බැලිය යුතු මූලික සාධකය සරලව, කුමක් සඳහාද? අවශ්යතාවය කුමක්ද? එය අපේ ජාතික අවශ්‍යතා සඳහාද?
ඉහත සඳහන් කළ අවස්ථා වලදී, පැහැදිලි ජාතික අවශ්‍යතාවයක් ඇති විය, විශේෂයෙන් දකුණු අරාබි මුහුද මෙහෙයුම් අවශ්‍යතා ඇති ප්‍රදේශයක් ලෙස සලකයි. ඒ අතරම, බෙදුම්වාදී ත්‍රස්තවාදය සඳහා, ඕස්ට්‍රේලියානු සුවිශේෂී ආර්ථික කලාපයේ ආසන්න පර්යන්තය දක්වා දකුණට සහ ගිනිකොන දෙසින් ඇති විශාල මුහුදු ප්‍රදේශය උනන්දුවක් දක්වන ක්ෂේත්‍රයක් විය.
මෙහිදී ඇසිය යුතු ප්‍රශ්නය නම්, Bab-El-Mandeb ද ජාතික අවශ්‍යතාවක් වේ ද? මෙම විශ්ලේෂණය මෙහෙයුම් වියදම්වල පිරිවැය තුලනය කිරීමේ අවශ්‍යතාවයට එරෙහිව එම අපේක්ෂාව සාකච්ඡා කිරීමට අදහස් කරයි.
“සමාජ සාමාජිකයෙකු” වීමේ අරමුණ
කලාපීය නාවික කටයුතු සඳහා සහභාගී වීම යහපත් වනු ඇත, මේවා අපගේ විශ්වසනීයත්වය වැඩි කරන අතර කලාපීය හවුල්කරුවෙකු ලෙස අපට පිළිගැනීමක් ලබා දෙනු ඇත.
කෙසේ වෙතත්, මෙය ඔප්පු කිරීමට අපට බොහෝ දුරක් යා යුතුද? අපගේ නාවික හමුදාව දැනටමත් බොහෝ නාවික සංසදවල ඇගයීමට ලක් වූ ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කරන බැවින් අපට අවශ්‍ය නොවන බව කතුවරයා විශ්වාස කරයි.
අපගේ සමුද්‍රීය අධිකරණ බල ප්‍රදේශය ආරක්ෂිතව සහ සුරක්ෂිතව පවතින බව සහතික කර ඇති අතර සමුද්‍රීය කටයුතු සම්බන්ධීකරණය කිරීමේදී අපට යාබද සියලුම සෙවුම් සහ මුදාගැනීමේ කලාප සමඟ සහයෝගයෙන් කටයුතු කර ඇත. තවද, අපි දැනටමත් ඕස්ට්‍රේලියාව, මාලදිවයින සහ BoB කලාපය වෙත මත්ද්‍රව්‍ය මාර්ග සුරක්ෂිත කිරීමේ ක්‍රියාකාරී හවුල්කරුවෙකි.
නාවික හමුදාවන්ට මෙවැනි ස්ථාන වෙත යෑමට අවශ්‍ය වනු ඇත්තේ සටන් කිරීමට නොව ඔවුන්ගේ මිනිසුන් සහ යන්ත්‍ර සූත්‍ර පුහුණු කිරීමට ය. මෙම “උණුසුම් ස්ථාන” තුළ ක්‍රියා කිරීමෙන් ඔබ කොපමණ ප්‍රමාණයක් ඉගෙන ගන්නවාද යන්න මෙම නාවික හමුදාව විසින් දන්නා අතර කිසිදු අනුකරණයකට එය ප්‍රතිස්ථාපනය කළ නොහැක. එය හොට්ස්පොට් වලට ආසන්නව ක්‍රියාත්මක වීමේ ප්‍රශ්නයක් නමුත් හොට්ස්පොට් තුළ නොවේ.
1980 ගණන්වල මැද භාගයේදී එක්සත් ජනපද නාවික හමුදාව ඉරාන කුඩා බෝට්ටු මගින් අභියෝගයට ලක් වූ විට හෝමූස් සමුද්‍ර සන්ධියේ ඇති වූ ගැටුම්වලින් දුෂ්කර පාඩම් කිහිපයක් උගත්තේය. එක්සත් ජනපද උපක්‍රම නාවික බලයට වඩා ගුවන් බලය (ප්‍රධාන වශයෙන් හෙලිකොප්ටර්) මත රඳා පැවතුනි.
එවැනි අධි – වේගවත්, තීව්‍ර සහ ගතික ගැටුම් වලදී යන්ත්‍රෝපකරණ සහ මිනිසුන් හැසිරෙන්නේ බෙහෙවින් වෙනස් ආකාරයකටය. අවස්ථා කිහිපයකින් එකක, USS Vincennes විසින් 1988 ජූලි 3 වන දින ඉරාන එයාර් ෆ්ලයිට් 655 වෙඩි තබා බිම හෙළුවේය. මෙම ගුවන් යානය බන්ඩාර් අබ්බාස් වෙතින් ගුවන් ගත වූ අතර එය වේගයෙන් ළඟා වන වේග බෝට්ටුවක් ලෙස වරදවා හඳුනා ගන්නා ලදී.
1983 සැප්තැම්බර් 1 වන දින සකාලින් දූපත් හරහා කොරියානු ගුවන් සේවයට අයත් 007 ගුවන් යානය වෙඩි තබා බිම හෙළීම සම්බන්ධයෙන් රුසියානුවන්ට දොස් පැවරීමත් සමඟ එකල සෝවියට් සංගමය සඳහා එය ප්‍රතිප්‍රහාර එල්ල කිරීමේ මොහොත විය. නාවික වත්කම් ඉවත් කර ගැනීමත් සමඟ දින කිහිපයක් ඇතුළත එක්සත් ජනපද නාවික හමුදාවේ යෙදවීම වෙනස් විය. සහ හෝමූස් සමුද්‍ර සන්ධියේදී එදිරිවාදිකම් ක්‍රමයෙන් පහව ගියේය.
මෙවැනි තත්ත්වයන්ට අප සූදානම්ද? අපි අපේම කටයුතු කළමනාකරණය කිරීමේ අවුලකට හසු වූ විට තවත් ජාත්‍යන්තර මැදිහත්වීම් සහ භූ මූලෝපායික පීඩනයන්ට සම්බන්ධ වීමට අපි සූදානම්ද?
ඉතිහාසය පෙන්නුම් කරන්නේ ගෝලීය කටයුතු සඳහා ළඟා වීමට මෙම “අසාමාන්‍ය” තීරණවල අරමුණු දෙපැත්තක් බවයි. මේවා එක් අතකින් අභ්‍යන්තර දේශපාලන ප්‍රශ්නවලින් අවධානය වෙනතකට යොමු කිරීම වන අතර අනෙක් අතට, මේවා ඔබට එකවර සිටිය හැකි සහ නොසිටියහැකි තත්වයන් වේ! වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, ඒවා අපට වචන හරහා යමක් කිරීමට පහසු ක්‍රම වේ, නමුත් ක්‍රියාවෙන් නොවේ!
මාධ්‍ය ප්‍රකාශය තුළින් ජනාධිපතිවරයාගේ චින්තන ක්‍රියාවලිය විග්‍රහ කර ඇති කතුවරයාට එය හිස් වචන සමූහයක් ලෙස හැඟී යන අතර එහිදී යටින් පවතින චින්තනය දීප්තිමත් විය හැකි නමුත් ඒ සමඟම නිසි ක්‍රියාකාරී සැලැස්මක් හෝ උපාය මාර්ගයක් නොමැත. ජනාධිපතිතුමා එතුමාගේ කතාවට එකඟව කටයුතු කළා නම් මේ දූපත් ජාතිය සමුද්‍රීය කාරණාවලින් නියම කෙරෙන ගෝලීය තරඟකාරී සන්දර්භය තුළ මේ වගේ එකක් වෙන්නේ නැහැ.
මෙම නොසන්සුන් ජලයේ ක්‍රියා කිරීම සඳහා, අපගේ අක්වෙරළ මුර යාත්‍රා (OPVs) සඳහා, 2009 සිට ප්‍රතිස්ථාපනය කර නොමැති, තාප කැමරා සහ ස්ථායී වේදිකා ආකාරයෙන් නව ස්ථාපනයන් අවශ්‍ය වනු ඇත. අපගේ සියලුම උපකරණ ඉලෙක්ට්‍රොනික් නොවන බැවින් අපට වඩා හොඳ ඉලෙක්ට්‍රොනික යුධ ඇඳුම් කට්ටල අවශ්‍ය වනු ඇත.
ආයුධ පෙරමුණේ, OPVs තවමත් මතුපිට සහ ඩ්‍රෝන් තර්ජනවලට ඵලදායි ලෙස ප්‍රතිරෝධය දැක්වීමේ හැකියාව ඇත. එය ගුවන් තර්ජන සහ විභව මිසයිල ප්‍රහාරවලට මුහුණ දීමට අප භාවිතා කළ පැරණි පුහුණු ක්‍රම නැවත පණ ගැන්වීමේ කාරණයකි. අපගේම ඒකක වෙත ළඟා වන ඕනෑම ඩ්‍රෝන යානයක් හෝ මතුපිට යාත්‍රාවක් දැවැන්ත “ගිනි කේතුවක්” යටතට ගෙන ඒම මගින් ඒවා විනාශ කළ හැකිය.
කෙසේ වෙතත්, හූතිවරු මිසයිල ද යවති. යුද්ධයේ අසමමිතික ස්වභාවය තාක්ෂණික වශයෙන් බොහෝ වෙනස් වී ඇති අතර, එක්සත් ජනපද නාවික හමුදාව වාණිජ ඩ්‍රෝන යානා, නැව් නාශක මිසයිල සහ කුඩා මිනිසුන් සහිත සහ මිනිසුන් රහිත මතුපිට යාත්‍රා භාවිතා කරන රාජ්‍ය නොවන නළුවෙකු සමඟ තරඟ කරයි.
මෑත වසරවලදී සීඝ්‍රයෙන් ලෙස පුළුල් වී ඇති ඉන්දියාවේ ආරක්ෂක කර්මාන්තය සඳහා සුදුසුම පරීක්ෂණ භූමිය මෙය වන අතර, ඔවුන් ද එහි සිටිති. ඉන්දියානු ජාතික අවශ්‍යතා ආරක්ෂා කිරීමේ කඩතුරාව මත, රේඩාර්, සංවේදක, නිරීක්ෂණ උපකරණ සහ නව සටන් හෙලිකොප්ටර් පවා සටන් ඵලදායි වන්නේ කෙසේද යන්න පරීක්ෂා කිරීමට මෙය කාලයයි. මෙම තත්ත්වයන් මෙම ආකෘතියේ නිතර දක්නට නොලැබේ.
නාවික හමුදාව මේ මොහොත අතපසු නොකළ යුතුයි
දිවයිනේ ආර්ථික අර්බුදයක් පවතින අවස්ථාවක ජනාධිපතිවරයාගේ ප්‍රකාශය නාවික හමුදාව අතපසු නොකළ යුතු අවස්ථාවක්. 2022 සිට, නාවික හමුදාවේ තබා සන්නද්ධ හමුදාවන්හි කිසිදු ප්‍රාග්ධන ආයෝජනයක් සිදුවී නොමැති තරම්ය. විශාල ආරක්ෂක අයවැයක් ගැන පුරසාරම් දොඩන නමුත්, ආරක්ෂක අයවැය සඳහා වැය කරන ලද රාජ්‍ය ප්‍රාග්ධන වියදම්වලින් 30%කට වඩා අඩු බව කතුවරයා තීරණය කර ඇත. මේ අනුව, වර්තමාන මෙහෙයුම් අවශ්‍යතා සඳහා ආයෝජන ලබා ගැනීම සඳහා රාජ්‍ය නායකයාගේ “කැමැත්ත” උපරිම ලෙස සූරාකෑමට අවශ්‍ය වනු ඇත.
ශ්‍රී ලංකා නාවික හමුදාව මෙම අවස්ථාව මග නොහැරිය යුතු දෙවන හේතුව වන්නේ අරාබි මුහුදේ මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරමට එරෙහි අපගේ සටනට සෘජුවම බලපාන සාගර ප්‍රදේශයක නාවික හමුදාවට ක්‍රියාත්මක වීමට හේතුවක් සැපයීමයි. නාවික වෘත්තිකයෙකු ලෙස කතුවරයාට ශ්‍රී ලංකාව දෙසට ගමන් කරන අරාබි මුහුදේ මත්ද්‍රව්‍ය සහ මත්ද්‍රව්‍ය වැටලීමට උනන්දුවක් දක්වන කලාපීය හෝ බාහිර කලාපීය නාවික හමුදාවක් හමු වී නැත.
මේ අනුව, අපගේ “මෙහෙයුම් උනන්දුව” යේමන් බොක්ක සහ අරාබි මුහුද (සමහර විට උතුරු කොටසේ නොතිබුණද) වෙත ව්‍යාප්ත කිරීමට කාලය පැමිණ ඇති අතර, හවුල්කාරිත්වයෙන් ක්‍රියාත්මක වීමේ දේශපාලන අවශ්යතාවය සමඟ රතු මුහුදේ දකුණේ අනෙකුත් රටවල් සමඟ මුහුදේ සිට මත්ද්‍රව්‍ය උවදුරට එරෙහිව සටන් කිරීමට අපගේ ජාතික අවශ්යතාවය ඒකාබද්ධ කරයි.
කතුවරයා පුරෝකථනය කරන එකම පසුබෑම නම්, ශ්‍රී ලංකාව එක්සත් ජනපදය ප්‍රමුඛ මුලපිරීම් සඳහා “හවුල්කරුවෙකු” ලෙස ටැග් කිරීම, එමඟින් චීන කඳවුරේ වියදමින් QUAD කඳවුර සමඟ ඇති විය හැකි සම්බන්ධයක් ගැන වක්‍රව ඉඟි කිරීමයි! නිදහස් මාධ්‍ය මත දරන්නන් මෙම ඉදිරිදර්ශන අනුමත කරනු ඇත, සමහරවිට අපේම දේශපාලන නායකයින්ට වඩා ඉන්දීය ආරක්ෂක විශ්ලේෂකයින්!
රතු මුහුදේ දකුණේ ක්‍රියාත්මක වීමෙන් අපට ලැබෙන්නේ කුමක්ද? සියල්ලට පසු, රජය ඉදිරියට ගොස් අත්‍යවශ්‍ය තාක්ෂණික අවශ්‍යතා සඳහා ආයෝජනය කරන්නේ නම්, ශ්‍රී ලංකා නාවික හමුදාවට කලාපීය සහ බාහිර කලාපීය නාවික හමුදා සමඟ හවුල් වී ක්‍රියා කළ හැකිය.
මෙය තවත් ගැටළුවක් බොරු කරයි. ඉරානය සහ ගල්ෆ් රටවල් අපගේ පැමිණීම අනුමත කරයිද? පසුගිය වසර පහ තුළ ගල්ෆ් රටවල දේශපාලන චින්තනය බොහෝ වෙනස් වී ඇති අතර මෑත ඊශ්‍රායල-ගාසා යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ගෝලීය බෙදීම් වැදගත් වන අතර එය සරලව අමතක කළ නොහැක. මේ ගල්ෆ් රටවල් සම්පුර්ණයෙන්ම ඇමරිකාවට සහය දුන්නා නම් මේ වෙනකොට ගල්ෆ් සභාගයක් දකින්න තිබුණා. නමුත් ඒසේ අපට පෙනෙනවාද?
කතුවරයාගේ අදහස වන්නේ ගෝලීය මතයේ වැඩෙන රැල්ලක් පවතින බවත්, මෙම රැල්ල එක්සත් ජනපදයට සහ යුරෝපයට එරෙහිව මිස ශ්‍රී ලංකාවට නොවේ. ඒ අර්ථයෙන් ගත් කල, තවමත් අපගේ ඇඟිලි පුළුස්සා ගැනීම ගැන කරදර විය යුතු නැති බව කතුවරයා විශ්වාස කරයි. අනෙක් අතට, රටක නාවික වත්කම් පූජා කළ බැටළු පැටවෙකු හෝ දේශපාලන වැරදි ගනන් බැලීම් සඳහා මිලක් විය නොහැක – ඉතිහාසය එවැනි මිල අධික වැරදි වලින් පිරී ඇති බැවින් එය බොහෝ අදාළ වේ.
රියර් අද්මිරාල් වයි.එන්. ජයරත්න (විශ්‍රාමික) ශ්‍රී ලංකා නාවික හමුදාවේ මාණ්ඩලික ප්‍රධානී සහ ප්‍රධාන ජල විද්‍යාඥ සහ ශ්‍රී ලංකා රජයේ ඒකාබද්ධ ප්‍රධාන ජල විද්‍යාඥයා විය. විශ්‍රාම යාමෙන් පසු ඔහුගේ සේවය එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් මුහුද යට කේබල් සඳහා ජාත්‍යන්තර උපදේශකයෙකු ලෙස සුරක්ෂිත කර ඇත. [email protected] යන ලිපිනයෙන් ඔහු සම්බන්ධ කර ගත හැක.
