නව ආර්ථික සුසමාදර්ශයක්: අප්‍රිකානු බලවතුන් නැගී සිටීම

Britney Martil

අප්‍රිකාව තුළ නව ආර්ථික බලාගාර බිහිවීම මෑත කාලයේ නිර්වචනය කරන සංසිද්ධියකි. මෙම නැඟී එන අප්‍රිකානු බලවතුන් මහාද්වීපයේ ආර්ථික භූ දර්ශනය හැඩගැස්වීමේදී, ස්ථාපිත සම්මතයන්ට අභියෝග කිරීම සහ පරිවර්තනීය සංවර්ධනයට නායකත්වය දීම සඳහා වැඩි වැඩියෙන් ප්‍රධාන භූමිකාවක් ඉටු කරයි. නයිජීරියාව, දකුණු අප්‍රිකාව, කෙන්යාව සහ ඉතියෝපියාව වැනි නැගී එන බලවතුන්, ඊජිප්තුව වැනි අනෙකුත් ප්‍රධාන ක්‍රීඩකයින් සමඟ අප්‍රිකාවේ ගමන් පථයේ මෙම වෙනස මෙහෙයවයි. මෙම ජාතීන් කලාපීය නායකයින් ලෙස ඔවුන්ගේ භූමිකාවන් වැලඳ ගන්නවා පමණක් නොව ගෝලීය වේදිකාවට ද ඔවුන්ගේ බලපෑම පුළුල් කරයි. සාම්ප්‍රදායිකව බටහිර බලවතුන් සංවර්ධන ප්‍රයත්නයන් හි ඉදිරියෙන්ම ස්ථානගත කර ඇති පවතින ආඛ්‍යාන මෙම සුසමාදර්ශය වෙනස් කිරීම ප්‍රශ්න කරයි.

අප්‍රිකාවේ නැඟී එන බලවතුන්ගේ ප්‍රධාන ලක්ෂණය වන්නේ වෙළඳ සහ ආර්ථික හවුල්කාරිත්වයන්හි ඔවුන්ගේ ක්‍රියාකාරී නියැලීමයි. මෙම රටවල් ඔවුන්ගේ වෙළඳ හවුල්කාරිත්වය පුළුල් කිරීම මගින් බටහිර වෙලඳපොලවල් මත ඔවුන්ගේ ඓතිහාසික විශ්වාසය අඩු කරයි. මෙය ආර්ථික සංවර්ධනය සඳහා නව අවස්ථා නිර්මාණය කර ඇති අතර, අප්‍රිකානු ජාතීන්ට ආසියාවේ, ලතින් ඇමරිකාවේ සහ මැද පෙරදිග අනෙකුත් සංවර්ධනය වෙමින් පවතින ජාතීන් සමඟ සහයෝගීතාවය විමර්ශනය කිරීමට හැකි වේ. දශක ගනනාවක් තිස්සේ බොහෝ අප්‍රිකානු ආර්ථිකයන් ඔවුන්ගේ අපනයන සඳහා බටහිර වෙළඳපොලවල් සීමිත සංඛ්‍යාවක් මත දැඩි ලෙස රඳා පැවතුනි. වෙළඳ හවුල්කරුවන් කිහිප දෙනෙකු මත මෙම යැපීම ගෝලීය ඉල්ලුමේ සහ ආර්ථික උච්චාවචනයන්ගේ මාරුවීම්වලට මෙම ජාතීන්ට ගොදුරු වූවා පමණක් නොව, වාසිදායක වෙළඳ කොන්දේසි සාකච්ඡා කිරීමේ හැකියාවට බාධාවක් විය. නමුත් අප්‍රිකානු නැඟී එන ජාතීන් බිහිවීම, ස්ථාපිත ක්‍වෝවාවෙන් වෙනසක් සනිටුහන් කර ඇත. අප්‍රිකානු රටවල් දැන් ස්ථාපිත බටහිර වෙලඳපොලවලින් ඔබ්බට තම අපනයන වෙලඳපොලවල පළල වැඩි කර ගැනීමේ උත්සාහයක් ලෙස ඔවුන්ගේ ආර්ථික කටයුතු සක්‍රීයව පුළුල් කරමින් සිටී. එසේ කිරීමෙන්, ඔවුන් ඕනෑම තනි වෙළෙඳපොළකින් ආර්ථික කම්පනවලට ගොදුරු වීමේ අවදානම අවම කරනවා පමණක් නොව, නව ආර්ථික අවස්ථා සඳහා විභවයන් විවෘත කරයි. මෙම උපායමාර්ගික විවිධාංගීකරණය සමතුලිත වෙළඳ කළඹක් බාහිර අවදානම් වලින් ආරක්ෂා කිරීමක් බව අවබෝධ කර ගැනීමේ ප්‍රතිචාරයකි.

යටිතල පහසුකම් සඳහා කරන ලද වියදම් හුදකලා මුල පිරීම්වලට සීමා නොවේ; ඒ වෙනුවට, ඒවා මෙම රටවල විවිධ කොටස් සම්බන්ධ කිරීම සහ වැඩි ඒකාබද්ධතාවයක් ප්‍රවර්ධනය කිරීම අරමුණු කරගත් සමස්ත සැලසුම්වල අංගයකි. නැගී එන අප්‍රිකානු ජාතීන් නාගරික-ග්‍රාමීය භේදය සමනය කරමින් අභ්‍යන්තර සම්බන්ධතා වැඩිදියුණු කිරීම හරහා කලින් නොදියුණු කලාපවල ආර්ථික විභවයන් අගුළු හරිමින් සිටී. මෙම සාධාරණ යටිතල පහසුකම් වෙන් කිරීම ජාතියේ සංචිත මානව ප්‍රාග්ධනය භාවිතා කරන අතරම අසමානතා ඉවත් කරයි. මෙම යටිතල පහසුකම් මුල පිරීම් කලාපීය සම්බන්ධතාවය සහ සහයෝගීතාව ප්‍රවර්ධනය කිරීම ද අරමුණු කරයි. නිදසුනක් වශයෙන්, වැඩිදියුණු කරන ලද මාර්ග සහ දුම්රිය ජාලයන් දේශසීමා හරහා භාණ්ඩ ප්රවාහනය කිරීම පහසු කරයි, මහාද්වීප අතර සහයෝගීතාවය සහ වෙළඳාම දිරිගන්වයි. ජාතීන් කිහිපයක් සම්බන්ධ කරන ආර්ථික කොරිඩෝ බිහිවෙමින් පවතින අතර, වෙළඳාම ඉහළ නංවමින් සහ රාජ්‍යයන් අතර පොදු ඉරණම පිළිබඳ හැඟීමක් පෝෂණය කරන අතරම එක් එක් සුවිශේෂී වත්කම් සහ වාසි භාවිතා කරයි.

අතීත සාම්ප්‍රදායික සංවර්ධන අවධීන් ඉදිරියට ගෙන යාමට, නැගී එන අප්‍රිකානු බලවතුන් තාක්ෂණික නවෝත්පාදනයන් වැලඳ ගනිමින් සිටිති. තොරතුරු තාක්‍ෂණයේ මෙන්ම විදුලි සංදේශයේ වර්ධනයන්හි සහාය ඇතිව, මෙම රටවල් පාලනය සරල කිරීමට, අවශ්‍ය සේවා ලබා දීමට සහ ව්‍යවසායකත්වය පෝෂණය කිරීමට ඩිජිටල්කරණය අනුගමනය කරයි. මෙම ප්‍රවේශය කාර්යක්ෂමතාව සහ කාර්යක්ෂමතාව වැඩි දියුණු කරනවා පමණක් නොව ඩිජිටල් ආර්ථිකයේ බරපතල තරඟකරුවෙකු ලෙස අප්‍රිකාව ගෝලීය වේදිකාවට තල්ලු කරයි. සංවර්ධනය සඳහා සාම්ප්‍රදායික ප්‍රවේශයන් බොහෝ විට කාර්මිකකරණයේ සහ ආර්ථික ප්‍රසාරණයේ විවිධ අවධීන් සැලකිල්ලට ගන්නා රේඛීය මාර්ගයක් අනුගමනය කිරීම ඇතුළත් වේ. කෙසේ වෙතත්, අප්‍රිකානු නැඟී එන ජාතීන් මෙම සුසමාදර්ශය උඩු යටිකුරු කරන්නේ පැනීමේ ප්‍රවේශයක් අනුගමනය කිරීමෙනි. පැනීම යනු සමහර ජාතීන් විසින් යම් යම් සංවර්ධන අවධීන් පසුකර නොගොස් නවතම තාක්‍ෂණයන් අනුගමනය කිරීමේ පුරුද්දයි. මෙය සිදු කිරීමෙන් සංවර්ධනය වේගවත් කිරීමට සහ වඩාත් සංවර්ධිත ආර්ථිකයන් මුහුණ දෙන බාධා මඟහරවා ගැනීමට ඔවුන්ට හැකි වනු ඇත. අප්‍රිකානු ජාතීන් ඔවුන්ගේ ප්‍රමාද වූ වාසිය උපයෝගී කර ගනිමින් මෙම උපායමාර්ගික අවශ්‍යතාවය භාවිතා කරයි. යල්පැනගිය යටිතල පහසුකම්වලින් බර වෙනවා වෙනුවට, නවෝත්පාදන සහ සංවර්ධනයේ ඉදිරියෙන්ම ස්ථානගත වෙමින්, නවීන තාක්ෂණයන් වැලඳ ගැනීමට ඔවුන්ට හැකිය.

නැගී එන අප්‍රිකානු බලවතුන්ගේ බලපෑම ආසියානු කලාපවලට: සහයෝගීතාවයේ නව ආදර්ශයක්

ගෝලීය වේදිකාවේ බලගතු ක්‍රීඩකයින් ලෙස අප්‍රිකානු බලවතුන් මතුවීම ඔවුන්ගේ මහාද්වීපය පරිවර්තනය කරනවා පමණක් නොව ආසියානු කලාපයන් හරහා බලපෑම් රැළි යැවීම ද සිදු කරයි. අප්‍රිකාව සහ ආසියාව අතර මෑතකදී සොයාගත් මෙම සහයෝගීතාවයෙන් සහයෝගීතාවයේ, නිර්මාණශීලීත්වයේ සහ ආර්ථික සමෘද්ධියේ නව යුගයක් ආරම්භ වෙමින් පවතී. අප්‍රිකානු නැඟී එන බලවතුන් ආසියානු රටවල් සමඟ උපායමාර්ගික හවුල්කාරිත්වයන් ගොඩනඟන විට, කලාප දෙකටම වාසිදායක පොරොන්දුවක් ඇති අන්‍යෝන්‍ය වශයෙන් වාසිදායක භූ දර්ශනයක් නිර්මාණය කරමින් වෙළඳාම, ආයෝජන සහ සංවර්ධනයේ ගතිකත්වය නැවත අර්ථකථනය වෙමින් පවතී.

අප්‍රිකානු සංවර්ධනය වෙමින් පවතින බලවතුන් විවිධ ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් සොයන විට ආසියාවේ විචිත්‍රවත් ආර්ථිකයන් කෙරෙහි ඔවුන්ගේ අවධානය යොමු කර ඇත. මෙම ව්‍යාප්තිය සාම්ප්‍රදායික බාධක ඉක්මවා යන සහයෝගීතාවයේ නව සුසමාදර්ශයක් අවුලුවයි. අප්‍රිකානු රටවල් චීනයේ සහ ඉන්දියාවේ සිට තුර්කිය සහ ඉන්දුනීසියාව දක්වා ආසියාවේ තාක්ෂණික ශක්තිය, වෙළඳපල ප්‍රවේශය සහ ආයෝජන අවස්ථා වලින් ප්‍රයෝජන ගැනීමට උත්සාහ කරයි. අවසාන ප්‍රතිඵලය වන්නේ එක් එක් කලාපයේ ප්‍රතිලාභවලින් ප්‍රයෝජන ගන්නා අන්තර් මහාද්වීපික හවුල්කාරිත්වයේ සංකීර්ණ ජාලයකි.

• වෙළඳාම සහ ආයෝජන ගතිකත්වය

ආසියානු කලාප සහ නැඟී එන අප්‍රිකානු ජාතීන් අතර වර්ධනය වන ආර්ථික සම්බන්ධතා මගින් වෙළඳාම සහ ආයෝජන සඳහා පරිසරය නැවත අර්ථකථනය කෙරේ. අප්‍රිකානු ආර්ථිකයන් ඔවුන්ගේ අපනයන පුළුල් කරන අතර ආසියාවේ දියුණු වෙළඳපොළවල් වෙත සම්බන්ධ වන විට ඔවුන්ගේ භාණ්ඩ සහ අගය එකතු කළ නිෂ්පාදන සඳහා පිළිගැනීමේ ගනුදෙනුකරුවන් සොයා ගනී. අප්‍රිකානු ආර්ථිකයන් ඔවුන්ගේ අපනයන වෙලඳපොලවල් විවිධාංගීකරණය කරන විට, නයිජීරියාව වැනි රටවල් චීනය සහ ඉන්දියාව වැනි ආසියානු දැවැන්තයින් සමඟ වෙළඳ සබඳතා ගොඩනඟා ගනී. ඒ වෙනුවට ආසියානු රටවල් අප්‍රිකාවේ අතිවිශාල ස්වභාවික සම්පත් හඳුනාගෙන පුනර්ජනනීය බලශක්තිය සහ යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය වැනි අංශවල ආයෝජනය කරයි. නිදර්ශන උදාහරණයක් නම්, තිරසාර බලශක්ති විසඳුම් සහ අන්‍යෝන්‍ය ආර්ථික ජයග්‍රහණ කරා ගෙන යන භූ තාප බලශක්ති ව්‍යාපෘති සංවර්ධනය කිරීමේදී ජපානය සමඟ කෙන්යාවේ සහයෝගීතාවයයි.

• අන්‍යෝන්‍ය ඉගෙනීම සහ ප්‍රගතිය

සංවර්ධනය වෙමින් පවතින අප්‍රිකානු බලවතුන් සහ ආසියාතික රටවල් අතර සබඳතාවයේ ප්‍රවීණත්වය සහ සංවර්ධන සැලසුම් අන්‍යෝන්‍ය හුවමාරුවක් මගින් සංලක්ෂිත වේ. නිදසුනක් වශයෙන්, රුවන්ඩාවේ සහ සිංගප්පූරුවේ නාගරික සැලසුම්කරණය සහ පාලනයේ සහයෝගීතාවය තිරසාර හා ඵලදායී නගර සංවර්ධනයට ආධාර කර ඇත. සංවර්ධනය වෙමින් පවතින අප්‍රිකානු බලවතුන් සහ ආසියාතික රටවල් අතර සබඳතාවයේ ප්‍රවීණත්වය සහ සංවර්ධන සැලසුම් අන්‍යෝන්‍ය හුවමාරුවක් මගින් සංලක්ෂිත වේ. නිදසුනක් වශයෙන්, රුවන්ඩාවේ සහ සිංගප්පූරුවේ නාගරික සැලසුම්කරණය සහ පාලනයේ සහයෝගීතාවය තිරසාර හා ඵලදායී නගර සංවර්ධනයට ආධාර කර ඇත.

• තාක්ෂණික පැනීම සහ නවෝත්පාදන හුවමාරුව

ආසියානු තාක්‍ෂණික දියුණුව වර්ධනය වන අප්‍රිකානු ජාතීන් විසින් ඔවුන්ගේ ප්‍රගතිය තවදුරටත් ඉදිරියට ගෙන යාම සඳහා භාවිතා කරයි. ෆින්ටෙක් සහ ඊ-වාණිජ්‍යය වැනි අංශවල ආසියාතික රටවල ප්‍රවීණතාවය අප්‍රිකානු ජාතීන්ට සාම්ප්‍රදායික වර්ධනයේ අවධීන් මග හැරීමට උපකාර කරයි. ජංගම බැංකුකරණය සහ ඩිජිටල් ගෙවීම් පද්ධති උපයෝගී කරගනිමින්, ඉන්දියාවේ තොරතුරු තාක්ෂණ කර්මාන්තය සමඟ නයිජීරියාවේ සබඳතාව, පසුකාලීන ඩිජිටල් ආර්ථිකය ඉහළ නංවා ඇති අතර මූල්‍ය ඇතුළත් කිරීම් සහ ආර්ථික සංවර්ධනය සක්‍රීය කර ඇත.

නිගමනය

අප්‍රිකාවේ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින බලවතුන්ගේ නැඟීම මහාද්වීපයේ සහ ආසියාවේ නාටකාකාර පරිවර්තනයක් ඇති කර ඇති අතර, දැඩි සහයෝගීතාවයෙන් සහ අන්‍යෝන්‍ය සංවර්ධනයෙන් පිරුණු කාල පරිච්ඡේදයක් ආරම්භ කර ඇත. අප්‍රිකානු ජාතීන් ආසියාතික ආර්ථිකයන් දෙසට ගෙන යාමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස වෙළඳාම, ආයෝජන, තාක්‍ෂණය සහ සංවර්ධන උපාය මාර්ග ඇතුළත් වන සුසමාදර්ශී වෙනසක් ඇති වී තිබේ. අප්‍රිකානු බලවතුන් ආසියාව සමග අන්තර්ක්‍රියා කිරීමේ පුළුල් ක්ෂිතිජය, ඉතියෝපියාව, නයිජීරියාව සහ රුවන්ඩාව ඇතුළු විවිධ රටවල් දකුණු කොරියාව, චීනය, ඉන්දියාව සහ ජපානය වැනි ආසියානු සුපිරි බලවතුන් සමඟ සහයෝගයෙන් කටයුතු කරන සම්ප්‍රදායික සන්ධානයන්ගෙන් බිඳීමක් සනිටුහන් කරයි. වෙළඳ සංඛ්‍යාලේඛනවලින් ඔබ්බට, මෙම හවුල්කාරිත්වයන් හවුල් සංවර්ධන ගැටළු සහ අරමුණු පිළිබඳ ගැඹුරු අවබෝධයක් ජනනය කරයි.

අප්‍රිකාවේ බලගතු ක්‍රීඩකයින්ගේ මතුවීම සහයෝගීතාවයේ පරිවර්තනීය යුගයක් ඇති කර ඇති අතර, ආර්ථික, තාක්‍ෂණික සහ සංවර්ධන භූ දර්ශන නැවත නිර්වචනය කරන හරස් මහද්වීපික සහයෝගීතාවයන් ඇති කරයි. අප්‍රිකාව සහ ආසියාව අතර සහජීවන සම්බන්ධයට මෙම ගතිකත්වයන් අඛණ්ඩව වෙනස් වන බැවින් අන්‍යෝන්‍ය දියුණුව සහ ගෝලීය අදාළත්වය පිළිබඳ අනාගතයක් ඇති කිරීමට හැකියාව ඇත.

Britney Martil කොතලාවල ආරක්ෂක විශ්වවිද්‍යාලයේ නීති ශිෂ්‍යාවකි. යුක්තිය සහ සමානාත්මතාවය සඳහා දැඩි ආශාවක් ඇතිව, ඇය සියලු ආකාරයේ අයුක්තියට එරෙහිව සටන් කිරීමට අධිෂ්ඨානශීලීව හා කැපවී සිටී.

Factum යනු www.factum.lk හරහා ප්‍රවේශ විය හැකි ජාත්‍යන්තර සබඳතා, තාක්ෂණික සහයෝගීතාව සහ උපාය මාර්ගික සන්නිවේදනයන් පිළිබඳ ආසියා පැසිෆික් කේන්ද්‍ර කරගත් චින්තන ටැංකියකි.

මෙහි ප්‍රකාශිත අදහස් කතුවරයාගේම වන අතර ඒවා අනිවාර්යයෙන්ම සංවිධානයේ අදහස් පිළිබිඹු නොකරයි.