රනිල් වික්‍රමසිංහගේ නවදිල්ලි මෙහෙයුම

උදිත දේවප්‍රිය විසිනි.

ජුලි 2 සහ 3 යන දෙදින තුළ Factum ආයතනය සිය පළමු තානාපති දිනය කතරගම ඇසළ පෙරහැරේදී පැවැත්වූවා. මෙම අවස්ථාවට පළමු දිනයේ බංග්ලාදේශ මහ කොමසාරිස්වරයා සහ මාලදිවයින් මහ කොමසාරිස් කාර්යාලයේ පළමු ලේකම්වරයා ද දෙවන දිනයේ තායිලන්ත තානාපතිවරයා ද පෙරහැරේ අවසන් රාත්‍රියට සමගාමීව සහභාගී වුණා. . ශ්‍රී ලංකා ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ සහ ඔහුගේ කාර්ය මණ්ඩල ප්‍රධානී සාගල රත්නායක සමඟින් තායිලන්ත තානාපතිවරයා සහභාගී වූ අතර ඔවුන් දෙදෙනාම සංදර්ශනයට පාදක වූ චාරිත්‍ර වාරිත්‍රවලට සහභබාගී වූවා. කතරගම පෙරහැර ශ්‍රී ලංකාවේ සමමුහුර්ත සංස්කෘතියේ වඩාත් වර්ණවත් සංකේතයක් ලෙස පවතී. ඒ සඳහා තානාපතිවරුන්ගේ දිනය මෙම නිලධාරීන්ගේ නෙත් විවර කරන්නක් විය.

ජනාධිපති වික්‍රමසිංහ ටද ජූලි යනු ඉතා කාර්යබහුල මාසයක ආරම්භයක් වන්නට ඇති. ජුලි 01 සහ 02 යන දෙදින තුළ විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශය, ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලය සහ ශ්‍රී ලංකා සංචාරක කාර්යාංශය සමඟ එක්ව විදේශ දූත මණ්ඩල ප්‍රධානීන් ගණනාවක් සඳහා පසුබැසීමක් සංවිධානය කරන ලදී. ඇල්ල Odyssey මගින් රැගෙන ගිය ඔවුන්ට කොළඹ සහ මහනුවරින් ඈතින් රටේ කඳුකරයේ ආශ්වාදය විඳිමින් ගමන් කරමින් සළසා දෙනු ලැබුවා. ඉන්පසු ඔවුන්ට ඇල්ලේ දී ප්‍රණීත සංග්‍රහයක් ලබා දුන් අතර, එහිදී ඔවුන් රටේ පරිදර්ශක භූ දර්ශන පිළිබඳව හුරුපුරුදු වූ අතර, ඔවුන්ගේ සත්කාරකත්වය දරන සදාකාලික කාරුණික, සිනහවෙන් සිටින ජනාධිපතිවරයෙක් දක්නට ලැබුණා.

රනිල් වික්‍රමසිංහ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික ප්‍රජාව කෙරෙහි මෘදු බලපෑමක් එල්ල කරන්නට ඇති. එහෙත් ඔහු දෙස් විදෙස් පීඩනයන්ට මුහුණ දෙනවා. ඇල්ල ඔඩිසි සිදුවීම සිදුවූයේ රටේ ගෘහස්ථ ණය ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමේ ක්‍රියාවලිය සම්බන්ධයෙන් පාර්ලිමේන්තුවේ පැවති තීරණාත්මක විවාදයක් මධ්‍යයේ යි. පාර්ලිමේන්තුව ඔහුට බහුතර බලයක් ලබා දුන්නද – ලබා දී ඇති නමුත්, ඔහු පාලක ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ සහය ලබාගෙන ඇති බැවින් – එය අවුලුවා ඇති විවාද, විපක්ෂය තුළ සහ සිවිල් සමාජය පුරා, ඉදිරි ගමනක් පෙන්නුම් කරයි. තේරී පත් වූ ජනාධිපතිවරයෙකුට මෙය ප්‍රමාණවත් තරම් දුෂ්කර වනු ඇති, නමුත් නිසි ජනවරමක් නොමැතිව ජනාධිපතිවරයෙකු ලෙස රැඳී සිටින වික්‍රමසිංහට එය වඩාත් සංකීර්ණ වී තිබෙනවා.

ඔහු ඉන්දියාවේ තීරණාත්මක සංචාරයක් සංවිධානය කර ඇත්තේද මේ ගැන සිතමින් විය හැකියි. ජූලි 21 වැනිදාට නියමිත මෙම සංචාරය ඔහු ධූරයට පත්වීමෙන් ඉන්දියාවේ සිදු කරන පළමු සංචාරයයි. ඔහු ජනාධිපති ලෙස දිවුරුම් දී ජූලි 21 වැනිදාට හරියටම වසරක් සපිරේ. එතැන් සිට බොහෝ දේ සිදුවී ඇත, නමුත් බොහෝ දේ කිරීමට ඉතිරිව ඇති අතර වික්‍රමසිංහට එම දිගුකාලීන ප්‍රමාද වූ ඉන්දියාවට සංචාරය කිරීම ඉන්දියාව සමඟ දේවල් ගැලපීමට බොහෝ දුරක් යා හැකියි. ඔහුගේ සංචාරය අතරතුරදී ඔහු නරේන්ද්‍ර මෝදි හමුවීමට ද නියමිතයි. එම සංචාරයට අදාළ වැඩපිළිවෙල සකස් කිරීම සඳහා ඉන්දියාවේ විදේශ ලේකම් Vinay Mohan Kwatra සතියකට පෙර ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණියා. මෝදි සමඟ පැවැත්වෙන සාකච්ඡාවේදී ගිවිසුම් පහකට අත්සන් තැබීමට නියමිත බව වාර්තා වනවා.

එළඹෙන සංචාරයේ කුතුහලය දනවන කරුණ වන්නේ ජනාධිපතිවරයාගේ දූත පිරිසයි. විවිධ මූලාශ්‍රවලට අනුව, ඔහු සමඟ ධීවර අමාත්‍ය ඩග්ලස් දේවානන්ද, විදුලිබල හා බලශක්ති අමාත්‍ය කංචන විජේසේකර, ජල සම්පාදන හා වතු යටිතල පහසුකම් සංවර්ධන අමාත්‍ය ජීවන් තොණ්ඩමන් යන පිරිස ද සහභාගී වීමට නියමිතයි. මෙම පිරිස ඇතුළත් කර ගැනීම පුරෝකථනය කළ හැකි වුවද, ඔවුන්ගේ යටත්වැසියන් සහ ඉන්දු-ලංකා සබඳතා කෙරෙහි ඔවුන් දක්වන බලපෑම සලකා බැලීමේදී, දේවානන්දගේ සහ විජේසේකරගේ ඇතුළත් වීම සංචාරයේ සංකීර්ණත්වයට යටින් දිව යයි. ධීවර කර්මාන්තය සහ බලශක්තිය යන දෙකම දිල්ලි සහ කොළඹ අතර බැඳීම් වල ප්‍රමුඛත්වය බවට පත්ව ඇතැයි මෙයින් පැහැදළිවන කරුණක්. පළමුවැන්න දිවයිනේ උතුරු සහ නැගෙනහිර සඳහා විශේෂයෙන් අදාළ වන අතර දෙරටේ විදුලිබල ජාල සම්බන්ධ කිරීමේ යෝජනා ආලෝකයේ දී දෙවැන්න වැදගත් වී ඇත.

ඒ සියල්ල, ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික අර්බුදය සහ එහි ප්‍රකෘතිය සඳහා ඉන්දියාවේ අඛණ්ඩ කොටස්වල පසුබිම තුළ සාකච්ඡා කරනු ඇත. ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන 4 ක මුදලක් දිවයිනට ලබා දෙන ආධාර මත ආපසු ගෙවීම වසර 12 කින් කල් දැමීමට ඉන්දියානු නිලධාරීන් දැනටමත් එකඟ වී තිබෙනවා. මෙය දැනටමත් කොළඹට ලබා දී ඇති දැවැන්ත සහන මාලාවේ නවතම එකයි. ඒ අතරම, විදේශ කටයුතු අමාත්‍ය ජායිශංකර් ඇතුළු ඉන්දීය නිලධාරීන් ඉඟි කර ඇත්තේ දිල්ලිය සිය අසල්වැසියා වෙනුවෙන් ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලට වඩා බොහෝ දේ කළ බවයි. මෙය කිසිසේත්ම නිෂ්ක්‍රීය ප්‍රහේලිකාවක් නොවේ. ශ්‍රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුවේ කථානායක මහින්ද යාපා අබේවර්ධන මේ මස මුලදී ප්‍රකාශ කළ පරිදි, ඉන්දියාවේ මැදිහත්වීම ලේ වැගිරීමක් වැළැක්වීය. කිසිදු රටක් දිල්ලියට කළ ආකාරයේ ආධාර ලබා නොදුන් බව ඔහු පැවසීය. ඇත්ත වශයෙන්ම, Rathindra Kuruwita මෑත විශ්ලේෂණයක දී පෙන්වා දී ඇති පරිදි, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කටයුතු වල දී, ඉන්දියාවේ සහය එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයට එහි සම්පූර්ණ දායකත්වය පවා ඉක්මවා ගියේය.

වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, ඉන්දියාව ශ්‍රී ලංකාවට නොසලකා හැරිය නොහැකි සාධකයකි. එහෙත් ශ්‍රී ලංකාවට සලකා බැලිය යුතු එකම විදේශ ප්‍රතිපත්ති සාධකය ඉන්දියාව නොවේ. වෙනත් කලාප සහ හවුල්කරුවන් ඇත, සමහරක් නව දිල්ලිය සමඟ මිත්‍ර වී ඇති අතර අනෙක් ඒවා එසේ නොවේ. ඉන්දියාව ලෝකය දකින ආකාරය පසුගිය වසර කිහිපය තුළ සහ මාස කිහිපය තුළ වෙනස් වී ගිිහින්. ඉන්දියාව සහ එක්සත් ජනපදය අතර සුමට පෙළගැස්මක් ගැන පුරෝකථනය කළ අය වැරදි බව සනාථ වී ඇති අතර, විශේෂයෙන් යුරෝපයේ ගැටලු ලෝකයේ ප්‍රශ්න නොවන බවට ජයිශංකර්ගේ මෑත කාලීන ප්‍රකාශයන් සැලකිල්ලට ගෙන, ඉන්දියාව සහ බ්‍රික්ස් අතර සමානව සුමට පෙළගැස්මක් ගැන අනාවැකි පළ කළ අය ද ප්‍රතික්ෂේප කර ඇත. ඉන්දියාවට BRICS මුදල් ඒකකයක් සඳහා සැලසුමක් නොමැති බවත් රුපියල ශක්තිමත් කිරීම එහි මූලික අරමුණ බවත් අමාත්‍ය Jaishankar ගේ මෑතකාලීන ප්‍රකාශය එවැනි යෝජනාවකට පිටුබලය දෙනු ඇතැයි සිතූ අයගේ බලාපොරොත්තු සුන් කර ඇත. මේවා ඉන්දු-ලංකා සබඳතාවලට බලපානු ඇත.

බහු ධ්‍රැවීය සැකැස්මක් පැහැදිලිවම ඉන්දියාවේ අවශ්‍යතා සඳහා වනවා, නමුත් එම අවශ්‍යතා වෙනත් අවශ්‍යතාවලට යටත් කළ නොහැකි සහ යටත් නොකළ හැකි බවට ඉන්දියාව නිරන්තරයෙන් සංඥා කර ඇත. එබැවින් එය Quad සන්ධානයේ ප්‍රධාන හවුල්කරුවෙකු ලෙස පවතී, නමුත් එය ෂැංහයි සහයෝගිතා සංවිධානයේ සැලකිය යුතු කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. එහි දැක්ම BRICS සහ අනෙකුත් කණ්ඩායම් සමග සමපාත වේ, නමුත් එයට අවශ්‍ය වන්නේ එහි පරමාර්ථ, එහි වටිනාකම්, ප්‍රමුඛ නොවේ නම් පවතිනු ඇත. රනිල් වික්‍රමසිංහගේ මෑත ප්‍රකාශය සාක්‍ෂියක් ලෙසින් ශ්‍රී ලංකාව ද එම ප්‍රවාහය සමඟ ගමන් කිරීමට ඇති කැමැත්ත පෙන්වා දී තිබෙනවා. ඉන්දියාවේ මූලෝපාය තීරණාත්මක ලෙස ඩොලර් ඉවත් කිරීම සහ වැඩි බහු ධ්‍රැවීයතාවක් කරා යන ගමනට අනුකූල වනවා. නමුත් පැහැදිලි හේතූන් මත එය චීනය සහ රුසියාවට සමාන ලීගයට අයත් වන්නේ නැත. එයට අවශ්‍ය වන්නේ සියලු පාර්ශ්වයන් සමඟ සම්බන්ධ වීමෙන් ප්‍රයෝජන ගැනීමටයි.

ඇත්ත වශයෙන්ම, මේ සියල්ල ආසියාවේ මීළඟ ආර්ථික යෝධයා ලෙස ඉන්දියාව නැඟී සිටීම ගැන කතා කිරීමට අවශ්‍යද නැතහොත් යුක්ති සහගතද යන්න සොයා බැලිය යුතුයි. එහි ආර්ථිකය නිශ්චිතවම විශාලයි, නමුත් චීනයට කාලගුණික තත්ත්වයට පත් කිරීමට හැකි වූ ආකාරයේ කම්පන අවශෝෂණය කර ගැනීමේ හැකියාව එයට තිබේද? චීනයෙන් නිෂ්පාදනය මාරු කිරීමේ පැහැදිලි භූ දේශපාලන වාසි තිබියදීත්, ඉන්දියාවේ ඩිජිටල් අභිලාෂයන් පිළිබඳ ගෝලීය තාක්‍ෂණ කර්මාන්තයේ පැහැදිලිවම තහවුරු කර තිබියදීත්, වේදන්ත සමඟ හවුල් ව්‍යාපාරයකින් ඉවත් වීමට ෆොක්ස්කොන් මෑතදී ගත් තීරණය පෙන්නුම් කරන්නේ චිප්ස් වැනි තීරණාත්මක අංශ ගැන සැලකිලිමත් වන තැන එක්සත් ජනපදය බවයි. නව දිල්ලිය වැනි මිත්‍ර රටකට පවා නිෂ්පාදනය එක රැයකින් මාරු කළ යුතුද යන්න තවමත් වැට මත යි. ඒ අතරම, අවම වශයෙන් ජාතික ආරක්ෂක ඉදිරිදර්ශනයකින් නව දිල්ලියේ තාක්ෂණික අභිලාෂයන් පිළිබඳව එක්සත් ජනපදය සැක පහළ කරන බව එයින් ඇඟවිය හැකිය. එය සරලව කිවහොත්, ඉන්දියාව බටහිර හා සෙසු රටවල් අතර තීරණාත්මක සන්ධිස්ථානයකට හසු වී ඇත.

දකුණු ආසියාව සහ ඉන්දියන් සාගරය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, ඇත්ත වශයෙන්ම, ඉන්දියාව දිගටම අභියෝග කරනු ඇති. දකුණට සමීපතම අසල්වැසියා ලෙස ශ්‍රී ලංකාව දිගටම ඒවාට අනුගත වනු ඇති. ඒ සඳහා වත්මන් දේශපාලන සැකැස්ම අවංකවම නුසුදුසු යැයි පෙනෙන ආකාරයේ බුද්ධිමත් තුලන ක්‍රියාවක් අවශ්‍ය වේ. Yuan Wang 5 කථාංගය පෙන්නුම් කරන පරිදි, ද්විපාර්ශ්වික සබඳතා අවුල් කිරීමට අවශ්‍ය වන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ උදාසීන නිලධරයයි. මේ සියල්ල රනිල් වික්‍රමසිංහ ජනාධිපතිතුමාට බලවත් අභියෝගයක්. සෑම විටම මෙන්, ඔහු විශාල ඉදිරි ගමනක් ගැන විශ්වාසයෙන් සිටී. කෙසේ වෙතත්, ශ්‍රී ලංකාව ගෝඨාභය රාජපක්ෂ බලයෙන් පහකිරීමේ පළමු සංවත්සරය සමරනවිට, වෙනස්වන ලෝක පර්යාය සහ ඉන්දියාවේ බාහිර සබඳතාවල පරිවර්තනයක් – චීනය පමණක් නොව බටහිර සමඟ ද – අපට අවශ්‍ය වන්නේ අපගේ කාඩ්පත් නිවැරදිව ක්‍රීඩා කළ යුතු බවයි. , සහ අපි නව දිල්ලිය සමඟ පොදු පදනමක් සොයන බව. මේ සඳහා මෙහි දේශපාලන සැකැස්ම සහ විදේශ ප්‍රතිපත්ති යාන්ත්‍රණයේ වෙනසක් අවශ්‍ය වේ. එවැනි මාරුවක් හදිසි වී ඇත.

උදිත දේවප්‍රිය ප්‍රධාන විශ්ලේෂක – ෆැක්ටම් හි ජාත්‍යන්තර සබඳතා වන අතර [email protected] වෙත සම්බන්ධ විය හැක.

Factum යනු www.factum.lk හරහා ප්‍රවේශ විය හැකි ජාත්‍යන්තර සබඳතා, තාක්ෂණික සහයෝගීතාවය සහ උපාය මාර්ගික සන්නිවේදනයන් පිළිබඳ ආසියා-පැසිෆික් කේන්ද්‍ර කරගත් චින්තන ටැංකියකි.

මෙහි ප්‍රකාශිත අදහස් කතුවරයාගේම වන අතර ඒවා අනිවාර්යයෙන්ම සංවිධානයේ අදහස් පිළිබිඹු නොකරයි.

Factum යනු www.factum.lk හරහා ප්‍රවේශ විය හැකි ජාත්‍යන්තර සබඳතා, තාක්ෂණික සහයෝගීතාව සහ උපාය මාර්ගික සන්නිවේදනයන් පිළිබඳ ආසියා පැසිෆික් කේන්ද්‍ර කරගත් නිදහස් චින්තනයකි.