වායුගෝලයේ කාබන් ඩයොක්සයිඩ් ප්‍රමාණය ඉහළ යාමෙන් සිදුවන වායුගෝලීය උණුසුම වැඩවීම, දේශගුණික විපර්යාස ඇතිවීම වැළැක්වීම සඳහා වායුගෝලීය කාබන් ඉවත්කිරීම සුදුසු විකල්පයක් නොවේ යැයි පර්යේෂණයකින් අනාවරණය වී තිබේ. එමගින් විනාශකාරී වෙනස්කම් ආපසු හැරවිය නොහැකි බව තහවුරු වී ඇත.
කොරියාවේ පර්යේෂකයන් විසින් හරිතාගාර වායු කාබන් ඩයොක්සයිඩ් විශාල ප්‍රමාණයක් වාතයෙන් ඉවත් කිරීම ගෝලීය උණුසුම හා සම්බන්ධ දේශීය දේශගුණික විපර්යාසවල බලපෑම අඩුකිරීමට හේතුවන්නේ ද යන්න සොයා බලා ඇත.
පරිගණක ආකෘති නිර්මාණය මත පදනම් වූ අධ්‍යයනයෙන්, වසර 140ක් පුරාවට කාබන් ඩයොක්සයිඩ් සාන්ද්‍රණය වර්තමාන මට්ටමේ සිට අඛණ්ඩව ඉහළ ගිය උපකල්පිත සිද්ධියක් විමර්ශනය කරන ලද අතර, පසුව තවත් වසර 140ක කාලයක් තුළ ක්‍රමයෙන් නැවත ආරම්භක මට්ටමට අඩු වීම නිරීක්ෂණය කෙරිණිි.
දේශගුණික විපර්යාසයන් ප්‍රගතියත් සමඟ වඩාත් තීව්‍ර සහ නිතර නිතර නියඟවලින් පීඩා විඳින අවදානමට ලක්විය හැකි උපනිවර්තන කලාපවලට මෙම වෙනස්කම් බලපාන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳව පර්යේෂකයන් විශේෂයෙන් උනන්දු වූහ .
කාබන්ඩයොක්සයිඩ් සාන්ද්‍රණය පහත වැටීමෙන් පසු වසර 200කට වැඩි කාලයක් යනතුරු මෙම ප්‍රදේශවල දේශීය දේශගුණය සාමාන්‍ය තත්ත්වයට පත් නොවන බව අධ්‍යයනයේ ප්‍රතිඵල පෙන්වා දෙයි. නිදසුනක් වශයෙන්, මධ්‍යධරණී කලාපය, වෙන කවරදාටත් වඩා දරුණු තාප තරංග, නියඟ සහ ලැව්ගිනි වලින් පීඩා විඳිමින් , දිගටම දුක් විඳින අතර තවත් වියළි විය හැකි බව තහවරු විය.
අධ්‍යයනයේ දී, පර්යේෂකයන් විසින් Hadley Cell නම් වායු සංසරණ රටාවේ වෙනස්කම් ආදර්ශනය කරන ලද අතර, එය සමක ප්‍රදේශවලින් තෙතමනය සමකයට උතුරින් සහ දකුණින් අංශක 23.5 ක් පමණ වන නිවර්තන කලාපයට ප්‍රවාහනය කරයි. හැඩ්ලි සෛල සංසරණය දේශගුණික විපර්යාසවලට ප්‍රතිචාර දක්වන්නේ ධ්‍රැව දෙසට ප්‍රසාරණය වීමෙන් බව විද්‍යාඥයන් වසර ගණනාවක් තිස්සේ දැන සිටියහ. සමකය අවට සිට නැගෙන තෙතමනය සහිත වාතය ඉහළ සහ ඉහළ අක්ෂාංශ වලදී නැවත පෘථිවියට මුදා හරින අතර උපනිවර්තන කලාපවල නරක අතට හැරෙන නියඟ ඇති කරයි.
කොරියානු කණ්ඩායම විසින් සිදු කරන ලද ආකෘති නිර්මාණය මගින් පෘථිවි වායුගෝලයෙන් කාබන් ඩයොක්සයිඩ් ඉවත් කරන විට , හැඩ්ලි සෛලය තවත් වසර 220 කට පසුව පවා එහි මුල් හැඩය සහ ප්‍රමාණය නැවත ලබා නොගන්නා බව සොයා ගන්නා ලදී. උතුරු අර්ධගෝලයේ, නිවර්තන කලාපවලින් තෙතමනය පැමිණෙන ප්‍රදේශය සමකයට ආසන්නව ගමන් කරයි, මධ්‍යධරණී කලාපය අදට වඩා වියළි විය හැක. අනෙක් අතට, දක්ෂිණ අර්ධගෝලයේ, දකුණු ධ්‍රැවය දෙසට මඳක් ප්‍රසාරණය වී ඇති අතර, සමහරවිට ඕස්ට්‍රේලියාව පුරා වර්ෂාපතන රටා වෙනස් කළ හැකිය.
අධ්‍යයනයේ ප්‍රධාන කර්තෘ Seo-Yeon Kim පවසන්නේ තීරණාත්මක වායුගෝලීය සංසරණ රටාවේ අනපේක්ෂිත ප්‍රකෘතිය කාබන් ඩයොක්සයිඩ් ඉවත් කිරීම මගින් උසිගන්වන උෂ්ණත්වයේ අඩුවීමට ගෝලීය සාගරයේ ප්‍රතිචාරය සමඟ සම්බන්ධ වී ඇති බවයි.
“මෙම අසමමිතික ප්‍රතිචාරයට එක් ප්‍රධාන හේතුවක් වන්නේ උතුරු සහ දකුණු සාගරවල වෙනස් ප්‍රතිචාරයයි”, දකුණු කොරියාවේ සෝල් ජාතික විශ්වවිද්‍යාලයේ පෘථිවි හා පාරිසරික විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ පශ්චාත් ආචාර්ය පර්යේෂක කිම් පැවසීය. “එය සාගර සංසරණයට සම්බන්ධයි. කාබන් ඩයොක්සයිඩ් ඉවත් කිරීමට වඩා සාගරයේ ප්‍රතිචාරය සෑම විටම මන්දගාමී වන අතර සාගරයේ ප්‍රතිචාරය කෙතරම් වේගවත්ද යන්න තීරණය කරයි. එවිට හැඩ්ලි සෛලය යථා තත්ත්වයට පත් වේ.”
අධ්‍යයනයේ දී, කණ්ඩායම ආරම්භක ලක්ෂ්‍යයක් ලෙස වත්මන් කාබන් ඩයොක්සයිඩ් මට්ටම් භාවිතා කළ අතර නැවත මූලික මට්ටමට ගෙන ඒමට පෙර සාන්ද්‍රණය හතර ගුණයකින් වැඩි වන අවස්ථාවක් ආදර්ශනය කළේය. මානවයන් පොසිල ඉන්ධන දහනය කිරීමට පෙර, කාර්මික යුගයට පෙර සුලබව පැවති මට්ටම්වලට නැවත පැමිණීමක් ඔවුන් විසින් ආදර්ශයට ගත්තේ නැත.
එක්සත් ජනපද ජාතික සාගර හා වායුගෝලීය පරිපාලනයට (NOAA) අනුව , කාබන් ඩයොක්සයිඩ් සාන්ද්‍රණය 2022 දී මිලියනයකට කොටස් 421 දක්වා ඉහළ ගොස් ඇති අතර එය පූර්ව කාර්මික යුගයේ සාන්ද්‍රණයට වඩා 50% කට වඩා වැඩි ය. NOAA ට අනුව දැනට පවතින කාබන්ඩයොක්සයිඩ් සාන්ද්‍රණය මීට වසර මිලියන 4.5 කට පමණ පෙර මුහුදු මට්ටම අඩි 82 (මීටර් 25) දක්වා ඉහළ මට්ටමක පැවති පෘථිවි ඉතිහාසයේ උණුසුම් කාල පරිච්ඡේදයක් වන Pliocene Climatic Optimum වලට වඩා වැඩිය.
දේශගුණ විද්‍යාඥයින්ගේ අනතුරු ඇඟවීම් සහ ජාත්‍යන්තර සම්මන්ත්‍රණවල දේශපාලන ප්‍රතිඥා තිබියදීත්, ගෝලීය උණුසුම ඉහළ යාමේ ප්‍රගතිය මැඩපැවැත්වීමට අවශ්‍ය හරිතාගාර වායු විමෝචනය අඩු කිරීමේ ඉලක්කවලට වඩා ලෝකය තවමත් පසුගාමී ය. සක්‍රීය කාබන් ඉවත් කිරීම ඇතුළු අනෙකුත් දේශගුණික මැදිහත්වීම් පෘථිවිය භයානක උණුසුම් සීමාවන් තරණය කිරීම වැළැක්වීම සඳහා අවශ්‍ය වනු ඇති බවට මෙම වර්ධනයන් සිදුවේ.
පෘථිවි වායුගෝලයෙන් කාබන් ඩයොක්සයිඩ් ඉවත් කිරීමට විවිධ ක්‍රම තිබේ, වාතයෙන් උණුසුම් වන වායුව උරා බොන මුල් අවධියේ තාක්ෂණයේ සිට එය කෘතිම ගල්වල රඳවා තබා ගැනීම සහ ඇල්ගී වර්ධනය ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා නැවත වන වගා කිරීම හෝ සාගරයේ කොටස් පොහොර යෙදීම සම්බන්ධ ස්වභාවික මැදිහත්වීම් දක්වා එම ක්‍රම පැතිර පවතී.
ඇන්ටාක්ටිකාවේ මේ වසරේ ශීත ඍතුවේ උච්චතම කාලසීමාව තුළ පෙර නොවූ විරූ අඩු මුහුදු අයිස් ප්‍රමාණයක් දැකීමට හැකිවිය. යුරෝපයේ සහ උතුරු ඇමරිකාවේ සමහර ප්‍රදේශවලට පීඩා කරන අධික තාප තරංග සහ අත්ලාන්තික් සාගරයේ අසාමාන්‍ය ලෙස ඉහළ උෂ්ණත්වයන් සමඟ දේශගුණික විපර්යාස අතපසුවෙමින් පවතින බව ලොව පුරා වර්ධනයන් දැනටමත් යෝජනා කරයි. .
කෙසේ වෙතත්, කිම් අනතුරු අඟවන්නේ, කාබන් ඉවත් කිරීම මගින් උෂ්ණත්වය අඩු කළ හැකි අතර, උණුසුම් වීම නිසා ඇති වන පාරිසරික වෙනස්කම් සියවස් ගණනාවකට පසුව පවා අවදානමට ලක්විය හැකි ප්‍රදේශවල මිලියන සංඛ්‍යාත මිනිසුන්ට දිගටම බලපෑ හැකි බව ආකෘති නිර්මාණ ප්‍රතිඵල පෙන්වා දෙන බවයි.
“මම හිතන්නේ අපගේ අධ්‍යයනයේ ප්‍රධාන පණිවිඩය නම් අපි දැන් කාබන් ඩයොක්සයිඩ් විමෝචනය අඩු කළ යුතු බවයි, මන්ද පසුව එය ඇත්තෙන්ම අපහසු වේ,” ඇය පැවසුවාය. “අපට ස්වභාවධර්මය පාලනය කළ නොහැක, අපට පහසුවෙන් ප්‍රතිවිපාක ආපසු හැරවිය නොහැක, අපට ස්වභාවධර්මය නිවැරදි කළ නොහැක.”
අධ්‍යයනය බදාදා (ජූලි 26) සයන්ස් ඇඩ්වාන්ස් සඟරාවේ ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී.
