ආවින් අබේදීර විසිනි
ජාත්‍යන්තර ක්‍රීඩාවක් ලෙස ආරම්භයේ සිටම ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව සැබෑ දේශපාලන අර්ථයෙන් වෙන් වූ ක්‍රීඩාවක් බවට පත්ව තිබෙනවා.
තණතීරුවේ දී පිත්තෙන් සහ පන්දුවෙන් දක්වන දක්‍ෂතා හැර අන් කිසිවක් වැදගත් වන්නේ නැහැ. නිදසුනක් වශයෙන්, පාපන්දු වැනි ක්‍රීඩා සෑම විටම බාහිර දේශපාලන සාධක සමඟ සම්බන්ධතා ඇති අතර, ඕනෑම ක්‍රීඩාවක්, කෙතරම් කුඩා හෝ විශාල වුවත්, දේශපාලන ක්‍රියාවක් වීමේ හැකියාව තිබෙනවා. ඊට වෙනස්ව, ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව පරිපූර්ණ, “ දේශපාලනික නොවන ” ක්‍රීඩාව බවට තරමක් නින්දිත ප්‍රතිරූපයක් පවත්වා ගෙන යනු දැකිය හැකියි.
කෙසේ වෙතත්, යථාර්ථයෙන් ගත් කළ, සියලු ක්‍රීඩාවන් දේශපාලනික වන අතර ක්‍රිකට් ද ඊට වෙනස් නොවේ. බ්‍රිතාන්‍යයන් විසින් එහි බොහෝ යටත් විජිත අතර සංස්කෘතික බන්ධන නියෝජිතයෙකු ලෙස එහි ආරම්භක භාවිතයේ සිට, සංවර්ධනය වෙමින් පවතින ලෝකයේ මෘදු බලයේ සංඥාවක් ලෙස අද ක්‍රිකට් භාවිතා කරන ආකාරය දක්වා, “දේශපාලනික නොවන” ක්‍රීඩාවට සෑම විටම දේශපාලන යටි ප්‍රවාහයන් ඇති බව පෙන්වා දෙනවා.
විශේෂයෙන්ම දකුණු ආසියාවේ සහ මෑතක සිට ඉන්දු පැසිෆික් කලාපයේ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව දේශපාලන කටයුත්තක් වුණා. දකුණු හා නැඟෙනහිර අප්‍රිකාවේ ක්‍රිකට් පන්ති පසුබිම නිර්ණය කිරීමේ මාධ්‍යයක් වී ඇති අතර දකුණු ආසියාවේ ක්‍රිකට් යටත් විජිත බලවතුන්ට ඇලී සිටීමේ මාධ්‍යයක් වී තිබෙනවා.
21 වන ශතවර්ෂය පුරාවට ම, බොහෝ විට උපත ලද මනෝරාජිකයින් සඳහා වෙන් කර ඇති ක්‍රීඩාව උපමහාද්වීපයේ බොහෝ දෙනෙකුට සමාජ ඉණිමඟ ඉහළට යාමට මෙවලමක් බවට පත්ව තිබෙනවා. වඩාත් මෑතක දී, ක්‍රිකට් දකුණු ආසියාතික ජාතීන්ට ඔවුන්ගේ මෘදු බලය හඟවන මාර්ගයක් බවට පත්වෙලා.
ඇත්ත වශයෙන්ම, ක්‍රිකට් සමාජ දේශපාලන මෙවලමක් සහ සලකුණක් බවට සැබෑ උදාහරණ කිහිපයක් ඉන්දු පැසිෆික් කලාපයේ සහ වඩාත් නිශ්චිතව දකුණු ආසියාවේ පවතී. 2010 දශකය පුරාවට ඇෆ්ගනිස්තානය ක්‍රිකට් ලෝකයේ නැගීම සනිටුහන් කළේ යුද්ධ අළුවලින් දූවිලි ඉවත් කරමින් ජාතියක් ලෙස එහි නැගී සිටීමෙනුයි.
තලේබාන් සංවිධානයේ නැගිටීම හේතුවෙන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සහ ජනරජවාදය කරා ජාතියේ ප්‍රගතිය අඩාල කර ඇති අතර, ක්‍රීඩාව ඇෆ්ගනිස්ථානයේ බොහෝ පුරවැසියන් සඳහා පෙළඹවීමක් ලෙස ක්‍රියා කරන්නේ සංවර්ධනය සහ සාමාන්‍ය ජීවිතයක් පිළිබඳ සංකල්පය සැබවින්ම කළ හැකි බව මතක් කිරීමක් ලෙසිනුයි.
21 වැනි සියවසේ මුල් භාගයේ ආර්ථික නැගීමේ කාලපරිච්ඡේදය තුළ බංග්ලාදේශය ද එවැනිම මාර්ගයක් අනුගමනය කළා. වඩාත් මෑතක දී, ශ්‍රී ලංකාව ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව සමාජ දේශපාලන ආධාරකයක් ලෙස භාවිතා කර ඇති අතර, විශේෂයෙන් හොඳින් ක්‍රීඩා කළ ඕස්ට්‍රේලියානු සංචාරයක් සහ 2022 ආසියානු කුසලානයේ දී එහි විශිෂ්ට ජයග්‍රහණයක් තුළින් රටේ පැවැති දරුණු ආර්ථික අර්බුදයේ වේදනාව සමනය කිරීම සඳහා වේදනා නාශකයක් ලෙස භාවිතා කෙරුණා.
කෙසේ වෙතත්, ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ වඩාත්ම කැපී පෙනෙන දේශපාලන භාවිතයන් පවතින්නේ ක්‍රීඩාවේ දැවැන්තයන් දෙදෙනෙකු වන ඉන්දියාව සහ පාකිස්තානය තුළයි. මෙම ශක්තිමත් කලාපීය බලවතුන් දෙදෙනා අතර, ක්‍රිකට් බන්ධන කාරකයක් සහ ගිනි අවුලුවන උපකරණයක් ලෙස භාවිතා කර ඇති අතර, ජාතික අභිමානය, දේශපාලන පණිවිඩ යැවීම සහ බලය ප්‍රදර්ශනය කිරීම පිළිබඳ නිතර සාකච්ඡා සමඟින් ඔවුන් දෙදෙනා අතර හමුවීම් සිදු වනවා.
බිලියන 1.5 කට ආසන්න ජනතාවක් මෙම හමුවීම් අනුගමනය කිරීම දේශපාලඥයින් මෙම තරඟ වලදී දේශපාලන පණිවිඩයක් ලබා දෙන බව සහතික කරයි. තීව්‍ර වන කාලවලදී, තරඟ ප්‍රචණ්ඩත්වය තීව්‍ර කරන අතර, අරමුණු සහගත ලෙස උත්සන්න වන කාලවල දී, නායකයින් ජාතීන් දෙක අතර පැවතිය හැකි ඕනෑම එදිරිවාදිකමක් දුරු කරමින් මිත්‍රත්වයේ දෑත් දිගු කරනවා.
ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව සැමවිටම දේශපාලන ක්‍රීඩාවක් බව ඉතා පැහැදිලි කරුණක්. කෙසේ වෙතත්, වෙනස් වී ඇත්තේ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ ප්‍රධාන ක්‍රීඩකයින් වන අතර, ඒ සමඟම ගෝලීය බල තුලනයයි. වරක් එංගලන්තය වැනි රටවල් ක්‍රිකට් සහ ගෝලීය දේශපාලනය යන දෙකෙහිම ආධිපත්‍යය දරා සිටියා. ක්‍රිකට් සහ ගෝලීය බලය යන දෙඅංශයෙන්ම නවතම යෝධයා ඉන්දියාවයි. ලෝක ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ වඩාත්ම බියකරු බලවේගය ලෙස ඉන්දියාවේ නැගීම සමඟ සමගාමීව, ප්‍රධාන ලෝක බලවතා ලෙස ඉන්දියාව නැගී සිටියි.
ශතවර්ෂයේ ආරම්භයේ සිට, ඉන්දියාව ආසියා-පැසිෆික් කලාපයේ ප්‍රධාන ක්‍රීඩකයෙකු ලෙස මෙන්ම විශාල මිලිටරි හැකියාවන්, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික ශක්තිය, කාර්මික ශක්තිය සහ ලෝකයේ තුන්වන විශාලතම ආර්ථිකය හුවා දක්වමින් නැවත නැගී සිටිනවා. දැඩි බලය භාවිතා කරනවා වෙනුවට, මෘදු බලය අනුව ඉන්දියාව සිය නව බලපෑම ප්‍රකාශ කර ඇති අතර ක්‍රිකට් එහි විශාලතම සූරාකෑමකි.
සමාජීය හා ආර්ථික වශයෙන්, ඉන්දියාව වේගයෙන් සිදුවන ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ ගෝලීය ව්‍යාප්තියට වගකිව යුතුයි. ගෝලීය බලයලත් ක්‍රිකට් ලීගවල පළමු සහ විශාලතම, ඉන්දියන් ප්‍රිමියර් ලීග්, ඉන්දියාවට මෘදු බලය සමග ලොව විශාලතම ක්‍රීඩා ඉසව්වලින් එකක් ලබා දී තිබෙනවා.
IPL වැනි ක්‍රීඩා ලීගයට බොහෝ ඇඟවුම් ඇත: විශාල ගෝලීය අනුගාමිකත්වයක්, ප්‍රමාණවත් ආයෝජන අවස්ථා සහ ගෝලීය ක්‍රීඩා සංසිද්ධියකට පහසුකම් සැලසීමට සත්කාරක රටට ඇති හැකියාව. බ්‍රසීලය සහ චීනය වැනි රටවල් පාපන්දු සහ පැසිපන්දු ක්‍රීඩාව සමඟ මෙම උපාය මාර්ගය ක්‍රියාත්මක කිරීමට උත්සාහ කර අසාර්ථක වුණා. ඉන්දියාව පිත්තෙන් සහ පන්දුවෙන් සාර්ථක වී ඇති බව පැහැදිළියි.
දකුණු ආසියාව කලක් ලෝකයට අනුකම්පා කළ යුතු කලාපයක් ලෙස සලකනු ලැබුවද, එය අද වන විට බටහිරට කෙළ උනන ගෝලීය ආයෝජන, වෙළඳාම සහ ව්‍යාපාරවල කේන්ද්‍රස්ථානයකි. දකුණු ආසියාවේ ආර්ථික බලවතෙකු ලෙස නැගී සිටීම සඳහා ක්‍රිකට් අවිවාදිත ලෙස භූමිකාවක් ඉටු කර ඇති අතර, සාක්ෂිය වන්නේ ක්‍රිකට් ජනප්‍රිය වී ඇති ආකාරය සහ ක්‍රීඩාව හරහා ඉන්දියාව කෙතරම් ජනප්‍රිය වී ඇත්ද යන්නයි.
ක්‍රිකට් සහ දේශපාලනය එකිනෙක හා සංකීර්ණ සබඳතාවයක් අඛණ්ඩව පැවතීම කිසිවෙකු පුදුමයට පත් නොකරනු ඇති. ඇතැමුන් මවිතයට පත් කළ හැකි කරුණ නම්, එම දේශපාලන බලය කෙසේ ක්‍රියාත්මක වේද යන්න පිළිබඳ සාපේක්ෂ අවිනිශ්චිතභාවයයි. දැනටමත්, එක්සත් ජනපදය සහ චීනය වැනි ප්‍රාන්ත ජනවිකාස සලකුණක් ලෙස ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ ප්‍රයෝජනයට නොගත් විභවයන් තුළට කිමිදෙන්නට පටන් ගෙන තිබෙනවා.
චීනය සැලකිය යුතු භූ දේශපාලන බලපෑමක් ඇති අප්‍රිකාවේ සහ කැරිබියන් කලාපයේ ක්‍රිකට් යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කර ඇති අතර, අනෙක් අතට, එක්සත් ජනපදය නේපාලය, ඇෆ්ගනිස්ථානය සහ අග්නිදිග ආසියා කලාපය වැනි රටවල ක්‍රීඩාව සඳහා ආයෝජනය කර ඇත්තේ, වේගයෙන් වර්ධනය වන කලාපයක සිය මෘදු බල අවශ්‍යතා ඉදිරියට ගෙන යාමේ උත්සාහයක් ලෙසිනි.
ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව වර්ධනය වන විට, සැබෑ ලෝකයට බලපෑම් කිරීමේ හැකියාවද ඇත. භූ දේශපාලනික මෙවලමක් වීමේ ශාපයට බරක් වන ඕනෑම ක්‍රීඩාවක් මෙන්, සෑම පන්දුවකම සෑම පන්දු යැවීමක්ම සහ සෑම පිත්තකටම සෑම පහරක්ම දේශපාලන වැදගත්කමක් ලබා ගනී. දිග හැරෙන දේ ගෝලීය දේශපාලනයේ මීළඟ ඉනිමේදී හෙළි වනු ඇත.
ආවින් අබේදීර බණ්ඩාරනායක ජාත්‍යන්තර අධ්‍යයන මධ්‍යස්ථානයේ (BCIS) ශිෂ්‍යයෙකි. ඔහු ලෝකය ගැන ඉගෙන ගැනීමට සහ ලිවීමට සහ එය ක්‍රියාත්මක වන ආකාරය ගැන උනන්දු වෙයි. ඔහුගේ අවශ්‍යතා භූ දේශපාලනය, ආර්ථික විද්‍යාව සහ විදේශ ප්‍රතිපත්තියේ සිට සංස්කෘතිය සහ ක්‍රීඩාව දක්වා විහිදේ
Factum යනු www.factum.lk හරහා ප්‍රවේශ විය හැකි ජාත්‍යන්තර සබඳතා, තාක්ෂණික සහයෝගීතාව සහ උපාය මාර්ගික සන්නිවේදනයන් පිළිබඳ ආසියා පැසිෆික් කේන්ද්‍ර කරගත් නිදහස් චින්තනයකි
