ෂී ජින්පිං “නව මාඕ” කෙනෙකු නොවන්නේ ඇයි?

රතින්ද්‍ර කුරුවිට විසිනි

චීනය 2018 දී සිය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව වෙනස් කළේ, තමන්ට තිබූ එකම ඉහළ ම තනතුර වන ජනාධිපති ධුරයේ වාර සීමාවන් අහෝසි කරමිනුයි. මෙම පියවරෙන් පසු, ජනාධිපති ෂී ජින්පින් නව මාඕ සේතුං බවට පරිවර්තනය වී ඇති බව ඇතැම් විචාරකයින් අවධාරණය කරනවා. ඔවුන්ගේ තර්කයට පදනම් වී ඇත්තේ චීනයේ කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ 20 වැනි ජාතික සම්මේලනයේ දී ඔවුන් යම් යම් සිදුවීම් තේරුම්ගත් ආකාරය යි.

නිසැකවම, මේවා ප්‍රබල පියවරයන් ලෙස හැඳින්විය හැකියි. එසේ වුවද, ඔවුන් චීන දේශපාලනය පිළිබඳ අශෝබන වැරදි අවබෝධයෙන් පාවා දෙන්නන් විය හැකියි.

ඇත්ත වශයෙන්ම, බොහෝ අය තම රටවල දේශපාලනය ක්‍රියා කරන ආකාරය තේරුම් ගන්නේ නැහැ. කෙසේ වෙතත්, ජනතාව 2018 සිට Xi ගේ පියවරවල වැදගත්කම පිළිබඳව ප්‍රශ්න මතු කළා. මෙය මෙම ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු දීමට සහ Xi ගේ පියවරයන් සැබවින්ම අගය කරන්නේ කුමක් දැයි පෙන්වීමට දරන උත්සාහයක්.

2018 දී සිදු වූයේ කුමක්ද?

2018 දී, රටේ ඉහළම බලය හිමි චීනයේ කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ මධ්‍යම කාරක සභාව රටේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට වෙනස්කම් මාලාවක් යෝජනා කළා. මේවා 2018 මාර්තු මාසයේදී ජාතික මහජන කොංග්‍රසය විසින් සම්මත කරන ලද ඒවායි.

මෙම වෙනස්කම් පිළිබඳ කුතුහලය දනවන කරුණ නම්, ඒවා පරම බලය තහවුරු කිරීම සංකේතවත් කළත්, තවත් මට්ටමක දී ඔවුන් මෙම කාර්යාලවල සාම්ප්‍රදායික තත්ත්වය පෙන්නුම් කිරීමයි. ප්‍රධාන ධාරාවේ විද්වතුන් ලියන හා කියන දෙයට පටහැනිව, මෙම තනතුරු තුළ කිසිදු බලයක් අඩංගු නොවන තරම්.

පාලනය, චීන ශෛලිය

චීන පාලන ව්‍යුහය සංකීර්ණයි. චීනයේ කොමියුනිස්ට් පක්ෂය (CPC) සහ චීන රාජ්‍යය එකිනෙකට වෙනස් ආයතන වන නමුත් ඒවා එකිනෙක පිළිබිඹු වන ව්‍යුහයන් දැකිය හැකියි.. උදාහරණයක් ලෙස, සෑම පළාතකටම (සහ අනෙකුත් සෑම පරිපාලන ඒකකයකටම, නගර සහ ප්‍රාන්ත වැනි) ආණ්ඩුකාරවරුන්, නගරාධිපතිවරුන්, උප නගරාධිපතිවරුන් වැනි තනතුරු සහිත රජයක් තිබෙනවා. කොමියුනිස්ට් පක්ෂයට ද මහලේකම්වරයෙකුගේ ප්‍රධානත්වයෙන් මෙම ප්‍රදේශ සඳහා කමිටු ස්ථාපිත කළා. සාමාන්‍යයෙන් මහලේකම් තමයි අවසාන තීරණ ගන්නේ. නගරාධිපතිවරයා සම්පූර්ණයෙන්ම සාම්ප්‍රදායික කාර්යාලයක් නොවේ, නමුත් ඔහු මහලේකම්වරයාට යටත්.

මධ්‍යම රජයට අගමැතිවරයෙක් සිටින අතර ඔහු සැලකිය යුතු බලයක් දරනවා. නමුත් 1982 දී ඩෙං ෂියාඕපිං ජනාධිපති තනතුර නිර්මාණය කළා, එය අපට වාචිකව “ව්‍යාජ ලොක්කා” ලෙස හැඳින්විය හැකිය. මෙම තනතුර දැන් අපට “සැබෑ ලොක්කා” ලෙස හැඳින්විය හැකි මධ්‍යම කාරක සභාවේ මහලේකම් සමග සමපාත වනවා. Hu Yaobang ගේ පාලන සමයේදී Li Xiannian ජනාධිපති වූ එක් සුවිශේෂී අවස්ථාවක් හැරුණු විට, සැබෑ ලොක්කා සහ ව්‍යාජ ලොක්කා 1982 සිට සමාන වනවා.

කෙසේ වෙතත්, Deng Xiaoping කිසි විටෙක මහලේකම්වරයා නොවූ බව සඳහන් කළ යුතුයි. ඔහු කිසිදා ජනාධිපති වූයේ ද නැත. ඔහු විසින්ම පිහිටුවන ලද උපදේශක කමිටුවක ප්‍රධාන උපදේශකයා විය. Hu Yaobang සහ Zhao Ziyang ඩෙන්ග් යටතේ මහලේකම්වරු වූහ.

ඩෙන්ග් මහජන විමුක්ති හමුදාව පාලනය කළ මධ්‍යම හමුදා කොමිසමේ ප්‍රධානියා ලෙස හැඳින්වෙන ඉතා වැදගත් තනතුරක් දැරුවා. විශ්‍රාම ගිය පසුවත් 1989 දී ඔහු මෙම තනතුර තමාටම තබා ගත්තා. Hu Yaobang හෝ Zhao Ziyang ගේ ලිබරල් දේශපාලන අනුකම්පාව නිසා PLA විසින් නියෝග ලබා ගැනීමට එතරම් කැමැත්තක් නොදැක්වූ බව වාර්තා වනවා. ඒ වෙනුවට, ඩෙන්ග් මෙම තනතුරු – පක්ෂයේ මහලේකම්, ජනාධිපති ධුරය සහ හමුදා කොමිසමේ ලේකම් – Jiang Zemin වෙත පැවරීමට සමත් වුණා. ඔහු ඒවා අදියර තුනකින් ගෙන ගියා. එතැන් සිට, එක් මිනිසෙකු තනතුරු තුනම, එනම් ත්‍රිත්වය ම (三位一) දැරිය යුතුය යන අදහස චීනයේ සාමාන්‍ය දෙයක් බවට පත්ව තිබෙනවා.

නැවතත්, පැහැදිලිව කිවහොත්, ජනාධිපති ධුරයට බලයක් නැහැ. එය චාරිත්රානුකූල යි. පක්‍ෂයේ මහලේකම්වරයා සහ හමුදා කොමිසමේ ලේකම්වරයා සැබෑ බලය හිමිකරුවෝ ලෙස හැඳින්විය හැකියි. මහලේකම්වරයාට කාල සීමාවක් නැහැ. හමුදා කොමිසමේ ලේකම්ට ද නැහැ.

Zemin මෙම තනතුරු දැරුවේ 1990 ගණන් වල දීයි. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඔහුට ජනාධිපති ධුරය දැරිය හැක්කේ වසර 10 ක් පමණයි. ඔහු තනතුරු තුනම ලබා ගැනීමට කැමති බව වාර්තා වෙනවා. ජියැන්ග් 1989 දී මහලේකම් සහ මධ්‍යම හමුදා කොමිසමේ සභාපති බවට පත්ව සිටියා. කෙසේ වෙතත්, ඔහු 1993 දක්වා ජනාධිපති වීම ප්‍රමාද කළා. මෙමගින් ඔහුට වසර 14 ක සැබෑ බලය සහිතව 2003 දක්වා කාර්යාල තුනෙහි රැඳී සිටීමට හැකි වෙයි..

ජියැං ඔහුගෙන් පසු හූ ජින්ටාඕ තෝරා ගෙන තිබුණා. 1998 දී හූ උප සභාපති යි

හූ 2002 දී මහලේකම්, 2003 දී ජනාධිපති සහ 2005 දී හමුදා ප්‍රධානියා බවට පත් විය. 2008 දී ඔහු ෂී ජින්පින් උප සභාපති ලෙස පත් කළා ෂී 2012 දී මහලේකම් බවට පත් වූ අතර පසුව වහාම හමුදා කොමිසම භාර ගත්තා. 2013 දී ඔහු ජනාධිපති ධූරයට පත්වුණා.

ෂී ජින්පිංගේ සිතුවිලි

2018 ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධන සහ මෑතකදී පැවති ජාතික සම්මේලනය හරහා දිවෙන පැහැදිලි තේමාවක් තිබෙනවා. පක්ෂය පාලනය කිරීම සහ විනය බලාත්මක කිරීම. සීපීසී නායකත්වය දිගු කලක් තිස්සේ මිහායිල් ගොර්බචෙව් සහ සෝවියට් සංගමයේ බිඳවැටීම කෙරෙහි ආකර්ෂණය වී තිබෙනවා.. යථාර්ථවාදී හෝ ස්වයං සංරක්ෂණවාදී ඉදිරි දර්ශනයකින්, පක්ෂය ශක්තිමත් කිරීමේ ඔවුන්ගේ අභිප්‍රාය වන්නේ ගොර්බචෙව්ගෙන් පසු සෝවියට් සංගමයට සිදු වූ දෙය ඔවුන්ට සිදු නොවන බව සහතික කිරීමයි.

චීනය විවෘත වූ දා සිට, නිලධරයන් නීතිය මග හැරීමට සහ තමන් පොහොසත් වීමට උපායශීලී ක්‍රම දියුණු කර තිබෙනවා. මෙම ක්‍රියාවන් චීනයේ ස්ථාවරත්වයට බරපතල ප්‍රතිවිපාක ඇති කළා. දූෂණයට එරෙහි ව්‍යාපාරයක් මෙහෙයවමින් ෂී මෙය විසඳීමට උත්සාහ කළා. මේ සඳහා ඔහු නීති විරෝධී ක්‍රියා සම්බන්ධයෙන් චෝදනා එල්ල වූ රාජ්‍ය නිලධාරීන් විමර්ශනය කිරීම සඳහා මධ්‍යම කාරක සභාවට සෘජුවම වගකිව යුතු රාජ්‍ය අධීක්ෂණ ආයතනයක් නිර්මාණය කෙරුණේ මේවායේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙසයි.

ෂී මෙය තනිවම ඉදිරිපත් කළේ නැහැ: එය පැරණි චීන සම්ප්‍රදායේ අඛණ්ඩ පැවැත්මක්. තර්කය පැහැදිලියි රටේ සියලුම සිවිල් සේවකයින් හොඳින් හැසිරිය යුතුයි. නියෝගවලට කීකරු විය යුතුයි සහ තමන්ට වැඩි බලයක් ලබා ගැනීමට උත්සාහ කිරීම නැවැත්විය යුතුයි. පක්‍ෂය නැවත විනයගත කිරීම සඳහා වැඩි වැඩ කොටසක් අවශ්‍ය බව පැහැදිලි වුවද, චීනයේ ජනතාව ජින්පිං ගේ ක්‍රියාවන් සහ තීරණ ගැන තරමක් සෑහීමකට පත්ව සිටින බව පෙනේ.

වත්මන් චීන ජනාධිපතිවරයා ආකෘතිකවාදියෙකි. ඔහු අතින් අතපසුවීම් සිදුවන්නේ නැත. හැකිතාක් වාචික වීමට නම්, කොමියුනිස්ට් පක්ෂය විනයගරුක සංවිධානයක් බවට පත් කිරීමට අවශ්‍ය තාක් කල් ඔහු එය භාරව සිටින බවත්, තමා භාරයේ තිබෙන බවත් සියලු දෙනා දැන ගැනීමට ඔහුට අවශ්‍යයි.

අලුත් මාඕ කෙනෙක්ද?

මාඕ 1966 වන තෙක් නිල වශයෙන් ඒකාධිපතියෙකු බවට පත් වූයේ නැහැ. එකක් බවට පත්වීමට ඔහුට සංස්කෘතික විප්ලවය මුදා හැරීමට සිදු වුණා. මාඕ එය මුදා හැරියේ 1959 මහා පිම්ම සමඟ තමාට ආරක්ෂාවක් දැනුණේ නැති නිසා ය. මහා පිම්මකින් පසුව, මාවෝට හැඟී ගියේ ඔහු පවිත්‍ර වනු ඇති බවයි. 1966 න් පසු ඔහුගේ ක්‍රියාවන් මෙයින් පැහැදිලි වේ.

ජනාධිපති ෂී ජින්පින්ග් සිටින්නේ සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් තත්ත්වයකයි. විධිමත් ආකාරයෙන් ඔහුට රට පුරා බලය තිබෙනවා. ඔහුට වඩා පුළුල් පරාසයක දේවල් ඇත, බිය වීමට කිසිවක් නැහැ.

නරක පාලනයක් ඇති වන්නේ සුරක්ෂිත බලයෙන් නොවන බවට යම් ස්ථාවරයකින් තර්ක කළ හැකිය. ඒ වෙනුවට එවැනි බලයක් නොමැතිකම නිසා, පාලනය පවත්වා ගැනීම සඳහා පවත්නා නියෝගයක් පෙරලා දැමීමට බලවතුන් යොමු කරවනනවා . චීන ඓතිහාසික සම්ප්‍රදාය 乱 (ආබාධ) ලෙස හඳුන්වන්නේ එයයි. මාඕගේ කාලය අවුල් සහගත කාලයක් විය. Xi Jinping ගේ කාලය, සංසන්දනාත්මකව, නියත වශයෙන්ම පිළිවෙලට තිබෙනවා.

ලේඛකයා -රතීන්ද්‍ර කුරුවිට යනු ශ්‍රී ලංකාවේ කොළඹ ප්‍රදේශයේ මාධ්‍යවේදියෙකු සහ පර්යේෂකයෙකි. ඔහු සිංගප්පූරුවේ NTU හි S. Rajaratnam School of International Studies වෙතින් උපාය මාර්ගික අධ්‍යයනය පිළිබඳ MSc උපාධියක් ලබා ඇත. ඔහු ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ ආරක්‍ෂක අධ්‍යයන සඳහා වන Daniel K. Inouye ආසියා-පැසිෆික් මධ්‍යස්ථානයේ සාමාජිකයෙකු වූ අතර එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුව විසින් පවත්වනු ලබන ජාත්‍යන්තර අමුත්තන්ගේ නායකත්ව වැඩසටහනට (IVLP) සහභාගී වූ අයෙකි. ඔහු ප්‍රකාශන කිහිපයකට ආරක්ෂාව සහ ජාත්‍යන්තර සබඳතා පිළිබඳව ලියන අතර ශ්‍රී ලංකා-චීන සබඳතාව පිළිබඳ පුළුල් ලෙස ලියා ඇත.

Fctum යනු ශ්‍රී ලංකාව හා ආසියාවේ ජාත්‍යන්තර සබඳතා විශ්ලේෂණයන් සහ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික උපදේශන සපයන ශ්‍රී ලංකාව පදනම් කරගත් චින්තනයකි.