සඳ මත ජලය පවතින බව චීන විද්‍යාඥයන් පර්යේෂණ දත්ත විශ්ලේෂණය කරමින් පෙන්වාදෙයි.
ඔවුන් පවසන්නේ Changze – 5 යානයෙන් ලබාගත් පාෂාණවල ජලය පැවතීමට හැකි බව සඳහන් කරමින් පසුගිය සතියේ එළි දැක්වූ Nature Communication සඟරාවේ පළකළ ලිපියකින් පෙන්වා දෙයි.
එහි දැක්වෙන්නේ 2020 දෙසැම්බර් මාසයේ සඳ මතට යැවූ යානයෙන් කිලෝ ග්‍රෑම් 1.7ක පමණ බරින් යුතු පාෂාණ සහ රෙගොලිත් ලෙලස හැඳින්වෙන සඳ මතුපිට පස් එකතුකළ බවයි. එම යානයේ සවිකර ඇති රසායනික සංයුතිය මැනීමේ උපකරණවලින් එකතුකරන ලද ද්‍රව්‍යයන්හි සංයුතිය පිළිබඳ විශ්ලේෂණයක් කර ඇත.
චීන විද්‍යාඥයන් පවසන්නේ මෙම සංයුතිය විශ්ලේෂණය කිරීමෙන් ලැබුණු දත්ත අනුව සඳ මත ජල අණු තිබිය හැකියැයි තමන් අදහස් කරන බවයි.
චීන විද්‍යා ඇකඩමියේ (IGGCAS) භූ විද්‍යා හා භූ භෞතික විද්‍යා ආයතනයේ මහාචාර්යවරුන් වන ලින් යැංටිං සහ ලින් හොන්ග්ලෙයි ප්‍රමුඛ ඒකාබද්ධ පර්යේෂණ කණ්ඩායමක් චන්ද්‍ර පෘෂ්ඨයෙන් ලබාගත් පරාවර්තන වර්ණාවලි දත්තවල ජල සංඥා නිරීක්ෂණය කර තිබේ. එය සඳ මත ජලය ස්ථානගතව හඳුනාගැනීමේ පළමු සාක්ෂිය බව ඔවුහු කියති.
CAS හි ජාතික අභ්‍යවකාශ විද්‍යා මධ්‍යස්ථානය, මනෝවා හි හවායි විශ්ව විද්‍යාලය, CAS හි ෂැංහයි තාක්ෂණික භෞතික විද්‍යා ආයතනය සහ නැන්ජිං විශ්ව විද්‍යාලයේ පර්යේෂකයන් ද අධ්‍යයනයට සම්බන්ධ විය.
Chang’E-5 ගොඩබෑමේ ස්ථානයට යටින් ඇති මැන්ටල් ජලාශයේ වායු ඉවත් කිරීම සිදු වූ බව යෝජනා කරයි.
මෙම සොයා ගැනීම Procellarum KREEP (පොටෑසියම්, දුර්ලභ පෘථිවි මූලද්‍රව්‍ය, පොස්පරස්) භූමි ප්‍රදේශයේ දිගුකාලීන ගිනිකඳු පිපිරීම් වලට අනුකූල වන අතර, ආපසු ලබා දුන් Chang’E-5 සාම්පල විශ්ලේෂණය සඳහා අත්‍යවශ්‍ය භූ විද්‍යාත්මක සන්දර්භය ද සපයයි.
මෙම කාර්යය සඳහා CAS හි උපායමාර්ගික ප්‍රමුඛතා පර්යේෂණ වැඩසටහන, CAS හි මායිම් විද්‍යාවේ ප්‍රධාන පර්යේෂණ වැඩසටහන, IGGCAS හි ප්‍රධාන පර්යේෂණ වැඩසටහන සහ චීනයේ ජාතික ස්වාභාවික විද්‍යා පදනම විසින් සහාය දක්වන ලදී.
https://www.labmanager.com/news/change-5-lander-makes-first-onsite-detection-of-water-on-moon-27351
https://english.cas.cn/research/highlight/astronomy/202201/t20220108_295734.shtml
